Door geologische bewegingen van de aardkorst is de Maas, die 700.000 jaar geleden door de Roerdalslenk stroomde, via de Peelhorst in de Venloslenk terechtgekomen. Een slenk is een laag gelegen aardkorst, een horst is een hoog gebied. Bij Roermond ligt de Maas nu in de Roerdalslenk en bij Venlo in de Venloslenk. Verderop bij Gennep komt de maas op de aardkorst van de lage landen. De Roerdalslenk en de korst onder west Nederland dalen veel meer dan de Venloslenk. De maas moet zich daardoor in de Venloslenk naar beneden insnijden, terwijl zijdelingse erosie normaal is voor een rivier. Hierdoor loopt de Maas vrijwel rechtdoor en krijgt het Maasdal een canyon vorm.
Tijdens de laatste 2 ijstijden was het gebied rondom de gehele Maas kaal. De Maas kreeg het karakter van een vlechtende rivier: wildstromend, kriskras door elkaar lopende geulen en hun ligging verplaatste veel. De wilde rivier kon grote hoeveelheden zand en grind meevoeren, omdat dit niet meer vastgehouden werd door beplanting. Snelstromend water kan groter en zwaarder materiaal vervoeren: klei, zand, grind en zelfs forse keien. Stroomafwaarts neemt de stroomsnelheid en dus het dragend vermogen van het water steeds verder af. Grote keien zullen het eerst blijven liggen. Als de stroomsnelheid nog meer afneemt, zinken grind en vervolgens zand naar de bodem. Zo werden de uitgesleten dalen opgevuld.
In de warme periode tussen de ijstijden werd er vervolgens weer een diep dal uitgesneden. Bij de volgende ijstijd was ondertussen de bodem hoger komen te liggen en werd een nieuwe sedimentlaag afgezet die lager lag dan de vorige. Er ontstonden langgerekte gebieden met hoogteverschillen: rivierterras genaamd. Rondom de Maas onderscheidt men het laagterras, het middenterras en het hoogterras. Het laagterras wordt gevormd door het huidige stroomdal van de Maas, terwijl het middenterras is uitgesleten door de Maas op het einde van de laatste ijstijd. Het hoogterras aan de oostkant van de Maas is goed zichtbaar, met een opvallende steilrand: de geologische naam voor een abrupt hoogteverschil, dat kan variëren van enkele tot vele meters.
In het Jaomerdal bevindt je je op de steilrand tussen middenterras en hoogterras van de Maas. Het dal werd gevormd door erosie van de Molenbeek, maar werd daarna sterk vergroot door de mens. De afgelopen 2000 jaar is het sediment, dat door de Maas op het hoogterras neergelegd was, afgegraven.
Mail de antwoorden op de volgende vragen:
1. Welke sedimenten heeft de Maas hier achtergelaten (en zijn door de mens hier afgegraven)?
2. Wat zegt dit sediment over de stroomsnelheid tijdens de afzetperiode?
Optioneel: maak een foto van een mooi stukje van het Jaomerdal en plaats deze bij je log.
Na het sturen van de mail kun je gelijk loggen, ik meld me als er iets mis is.
Meer informatie over de geologie van Nederland, Limburg en onze rivieren vind je o.a. op: http://www.geologievannederland.nl
English:
Due to geological movements of the earth crust the river Maas moved into the Venloslenk (slenk = rift valley). The surrounding area sinks more than the Venloslenk. This forces the river to erode into the depth, while side erosion is normal.
The last two ice ages the area around the Maas was bare. The Maas turned into a braided river: wild currents in criss crossing channels with changing locations. The wild river moved large amounts of sand and gravel, which was lying loose due to lack of plants. Fast currents can move large and heavy material, like gravel and boulders. Downstream the river looses speed and the bearing ability reduces. Large boulders will be deposited first. When the current slows down gravel will sink and at even slower speed sand sinks. This deposition filled the eroded valleys.
In between the ice ages the river Maas eroded another valley. However the land had moved up and the new deposition was lower than the previous one. This created a terrace landscape along the river.
To log this cache, please e-mail me the answers of bellow questions:
1. Which sediment was left here by the river (and was digged off by men)?
2. What does the deposition of this type of sediment tell about the river water speed?
Optional: take a photo of a nice part of the Joamerdal.
Logging can be done immediately after mailing. I will contact you in case of issues.