Vraag 1 = A
Welke stad word ook de kaarsenstad genoemd?
Vraag 2 = B
Wat is de huidige en volledige naam van het kaarsenbedrijf?
Vraag 3 = C
In welk jaar vierde het kaarsenbedrijf zijn 100 jarig bestaan?
Vraag 4 = D
In welke straat ligt het huidige kaarsenbedrijf?
Formule voor de coördinaten =
N 51° (b+7).0(c-3)(d-4)
E 005° (a+2)(b-6).(b-a-a)b(d+a-4)
Oorkonde
Stad Hamont-Achel
“Kaarsenstad”
Overwegen dat het kaarsenbedrijf “Spaas Kaarsen N.V.” al sedert 1853 in Hamont Kaarsen maakt en is uitgegroeid tot een belangrijk bedrijf dat niet alleen in Hamont-Achel maar tot ver over de stads, provincie en landsgrenzen heen exporteert en bekend is.
Gelet op de verbondenheid tussen het Kaarsenbedrijf “ Spaas Kaarsen N.V.” de stad en de plaatselijke bevolking.
Gelet op het bronzen monument “ de kaarsenmaker” op de markt te Hamont, geschonken aan onze stad en blijvend uiterlijk symbool van deze innerlijke verbondenheid.
Besluit:
Uit erkentelijkheid en waardering voor het Kaarsenbedrijf “Spaas Kaarsen N.V.”
Om de jarenlang verbondenheid en de uitzonderlijke betekenis van het bedrijf voor onze stad en de plaatselijke bevolking.
Roept de gemeenteraad van de stad Hamont-achel onze stad officieel uit tot “Kaarsenstad”
Beslist door de gemeenteraad van Hamont-Achel in de zitting van 27 april 1989.
De geschiedenis van het Kaarsenbedrijf
In 1853 stichtte Hendrik Spaas een wasblekerij tegen de oude afspanning De Posthoorn. Dit was niet nieuw in Hamont want voor
1800 waren er in Achel al wasblekerijen. De familie Spaas was sinds de 18de eeuw werkzaam als handelaar of ambachtsman en
had dus de nodige ervaring in het ondernemerschap. Tijdens de ontwikkeling van de klein-industrie in Noord-Limburg waren er pogingen
bij de familie Spaas tot het oprichten van sigarenfabriekjes, brouwerijen, leerlooierijen en allerhande winkelbedrijfjes. Hendrik Spaas werkte echter met enkele arbeiders en verkocht het gebleekte was in de wijde omgeving aan kosters. In 1879 werd de wasblekerij overgenomen door Hendriks oudste zoon, Theodoor. In 1888 bestloot hij om de onderneming te verhuizen naar Sint-Huiberts-Lille. Hij wou de activiteiten van zijn vader voortzetten maar enkele jaren later werd hij genoodzaakt om ook paraffine te gaan verwerken. In het begin van 1900 begonnen we met de fabricage van handgemaakte kaarsen dat een heel arbeidsintensief werk was. Een jaar later ging Theodoor Spaas met pensioen en zijn twee broers volgde hem op. Louis Spaas nam de taak als vertegenwoordiger op zich en Karel Spaas het beheer van de wasblekerij en kaarsenfabriek. De definitieve verhuis terug naar Hamont gebeurde in 1906-1907. De jaren nadien zette de mechanisatie zich voort. Er werden onder andere een mechanische tonkmachine, grotere en andere stoommachines aangekocht. Tijdens de WO I viel de productie tijdelijk stil en nadien trok Karel zich terug uit de onderneming. Hierna werden de zonen van Louis in de zaak gebracht: in 1919 Gerard en Hendrik, in 1928 Alfons en in 1931 Jozef. In de jaren daarna kwamen er uitbreidingen. In 1931 werd er steeds intensiever geïnvesteerd in de productie van de zogenaamde bougie of huishoudkaars. In datzelfde jaar kwam er de afdeling bougies en in 1934 de afdeling wiek bij. Ook telde onze onderneming in 1938 al 60 man personeel. Na WO II en het plaatsen van depots in Luik en Leuven startte de bloei van de kaarsenfabriek. Om aan de moderne noden te voldoen werd de kaarsenfabriek in 1949 omgevormd tot de NV Kaarsenfabriek L.Spaas & C°. Enkele jaren later, in 1953 werd het 100-jarig bestaan gevierd door directie en personeel. Een jaar later kon een ramp zich echter niet bedwingen. De kaarsenfabriek brandde af en leek te verdwijnen. De familie Spaas zorgde echter voor het heropzetten van de kaarsenfabriek en zorgde voor een nieuwe bloei.
Rond 1973 produceerde we ongeveer 3000 paaskaarsen. Deze werden oorspronkelijk met de hand gemaakt. Na verloop van tijd werden de meeste kaarsen mechanisch gemaakt door onderdompeling in een mengsel van was en paraffine. Huishoudkaarsen werden veelal in vormen gegoten en nadien gekleurd. Vanaf de jaren 1970 nam de productie van huishoudkaarsen en fantasiekaarsen fel toe. Deze nam 2/3 van de productie in beslag en de afzetmarkt groeide zowel in Nederland, Frankrijk en Duitsland. Tegen 1976 telde het bedrijf al 138 personeelsleden. In 1958 kwamen de broers Gerard, Henri en Jozef, André Rijcken, de schoonzoon van Gerard Spaas, versterken. Hij werd algemeen directeur en is dit gebleven tot 1979. In dat jaar werd ook het bedrijf gesplitst in een wiekfabriek, met André Rijcken als directeur en de kaarsenfabriek waarbij Gerard Spaas, zoon van Jozef Spaas de leiding overnam. Beide bedrijven bevinden zich op het industrieterrein hoewel de wiekfabriek niet meer tot de Spaas groep behoord. De kaarsenfabriek overleefde ook de brand van 1981. Nadien werden er nieuwe productiemethodes toegepast zoals persen en extrusie en ook begonnen ze met de automatisering van de productieactiviteiten. Ook worden in 2004 de productgroepen cylinder- en tafelkaarsen aangepakt. Vanaf datzelfde jaar wordt het bedrijf geleid door Ben Spaas, de zoon van Gerard Spaas. Enkele jaren later in 2007 werd een nieuwe productievestiging in Polen gestart. Het bedrijf heeft hoogte- en dieptepunten
gekend maar deze laatste zijn tot nu toe nog altijd overwonnen.
De jaren 1996-1997 waren moeilijke jaren voor de onderneming. In 1998 verwerft Ibel 49% van de aandelen en in 2004 worden deze overgenomen door LRM, een investeringfonds. Op 9 november 2010 koopt Spaas Kaarsen alle aandelen terug en nu is het bedrijf weer volledig in handen van de familie Spaas.
Het huidige bedrijf en de bijhorende winkel bevindt zich in de industriestraat in Hamont-Achel.