Dit is een serie van offset-multi's in Letterbox vorm, met een bonus cache in het Schermer molencomplex. De caches liggen op plaatsen waar vroeger watermolens stonden. In het landschap kunt u ook nu nog de oude waterlopen herkennen die samenhangen met de standplaatsen van de molens, bijna een eeuw nadat ze zijn gesloopt.
Poldermolen A
Hieronder ziet u een recente luchtfoto van de verlaten kaai van Poldermolen A. Daarnaast een ansicht uit de tijd dat de molen nog in functie was.
Watermolen-dans
De inpoldering begon met molengangen op de oever van het voormalige Schermeer. Proefondervindelijk bleek gaandeweg dat de waterhuishouding niet op alle plekken in de polder goed was. Om dat te optimaliseren werden molens in de beginperiode regelmatig verplaatst. Eerst 33 jaar na de aanvang van de droogmakerij, in 1666 zijn de optimale posities bepaald. Tot 1928 blijven de molens zo hun werk doen. Het systeem werkt zo goed dat het polderbestuur aan het einde van de 19e eeuw geen reden ziet om over te gaan op stoomgemalen. Pas in 1928 nemen vier electrische gemalen het werk van de windmolens over.
Bij poldermolen A hebben twee verschillende molens op dezelfde molenterp gestaan, eentje die van daar weer naar een andere plek ging en een die van andere standplaatsen naar polder A kwam.
De eerste poldermolen A
Al bij de eerste werkzaamheden in 1634 werd op de oever van de Schermeer een poldermolen A gebouwd. Maar de polder A bleek bij het droogvallen toch wat hoger te liggen dan het omliggende gebied, en het land werd te droog. In 1638 besloot men de molen te verwijderen en het land af te laten wateren op de poldervakken B, C en D. De molen zelf kreeg een nieuwe functie als Ondermolen N op de Noordkust tussen Ursem en Schermerhorn. Daar bleef deze molen in functie tot hij in 1930 werd gesloopt.
In 2005 werd er gezocht naar mogelijkheden om Ondermolen O bij Ursem weer maalvaardig te maken en te laten malen in een rondmaal-circuit. In deze zoektocht stuitte men op het fundament en de resten van de vijzelkom van de Ondermolen N. Een en ander is nu weer wat opgemetseld en zichtbaar vanaf de weg.
De tweede poldermolen A
In de eerste fase van de droogmakerij (1633) werden op een schiereiland De Bosch bij Oudorp vier watermolens “Achter Oudorp” gebouwd. In 1634 werden nog twee molens toegevoegd en ontstond een dubbele drietraps gang. Maar al een jaar later bleek dat met de overheersende westenwinden maalcapaciteit aan de oostkant van de schermeer efficiënter. Alle molens werden verplaatst, naar polders D en F, en De Laan (dat was toen een dorpje op het Schermereiland). Bij de overgang van de Laanvaart naar de Schermer ringvaart werd een drietraps bemaling gebouwd. Middelmolen Achter Oudorp Nr. 4 kwam in dienst als ondermolen op de Laanvaart.
In 1646 bleek dat ook deze molengang niet voldeed, en overwoog men deze molens weer weg te halen. In 1651 besloot men de ondermolen te verplaatsen naar polder A. De andere molens werden tot 1661 ingezet om polder L te bemalen. Daarna werd de molengang definitief opgeheven en werden de molens naar Noord- en Zuidkust verplaatst.
Zo was er na omzwervingen in 1651 weer een (andere) watermolen op de oorspronkelijke plaats in polder A terecht gekomen. De natuurlijke afwatering op de polders B, C en D was onvoldoende gebleken en men keerde weer terug naar een eigen bemaling van poldervak A. Tot 1931 heeft deze poldermolen dienst gedaan, toen is hij gesloopt.