![]()
![]()
O pomniku:
„Pomnik wzniesiony w 1962 r. dla upamiętnienia żołnierzy polskich i radzieckich poległych w 1945 r., w czasie walk o wyzwolenie wschodnich dzielnic Szczecina. Pomnik usytuowany jest w centrum Dąbia, przy głównej drodze komunikacyjnej (ul. E. Gierczak), pośrodku rozległego plateau (wyłożonego płytami granitu), poprzedzonego regularnie rozplanowanym i zadbanym skwerem (z rabatami kwietnymi, trawnikami, stylowymi ławkami i ustawionymi przy nich stolikami szachowymi). Skwer jest obrzeżnie obsadzony lipami. Przed 1945 r. w miejscu tym posadowiony był ratusz miasta Dąbia (obecnie nie istniejący), a przed nim znajdował się pomnik figuralny poświęcony poległym w I wojnie światowej żołnierzom niemieckim. Pomnik autorstwa Krystyny Trzeciak i Mieczysława Weltera.”
Źródło: www.szczecin.pl – Pomniki i tablice w Szczecinie
O walkach o Dąbie i Gryfino:
„[…] Na drodze do zdobycia Szczecina pozostała ostatnia przeszkoda - umocniony obszar, którego pas rozciągał się od Gryfina do Dąbia.
Cały region Dąbia został przekształcony w potężną strefę obronną, umocnioną gniazdami karabinów maszynowych i artylerii. Strefa ta rozciągała się od Gryfina, poprzez Klucz, Podjuchy, Zdroje, Dąbie kończąc na Trzebuszu - wąski pas terenu o długości 30 km i szerokości 2,5-5 km. Miała zabezpieczyć przeprawy na zachodni brzeg Odry oraz powstrzymać marsz na Szczecin. Na linię obrony składał się system schronów bojowych zarówno żelbetonowych jak i zwykłych ziemnych. Całość zamknięto zaporami przeciwczołgowymi i barykadami.
Dąbie było wrotami do twierdzy Szczecin, dlatego stoczono tutaj szczególnie zażarte boje. Zdobycie tego przedmościa otwierało wojskom 1 Frontu Białoruskiego dojście do Odry, zabezpieczało zaplecze frontu i umożliwiało przygotowanie szturmu na Berlin. Walki o Dąbie prowadzono w dzień jak i w nocy. Bardzo często atak kończył się walką na bagnety i kolby.
W walkach o Dąbie wzięły udział nieliczne oddziały 1 Armii WP, w sile dwóch samodzielnych jednostek artyleryjskich. 9 marca polskie jednostki artylerii wspierały ogniem artyleryjskim atak piechoty oraz czołgów radzieckich. Bój o Dąbie trwał wiele dni, a żadna ze stron nie chciała ustąpić. Dopiero 20 marca miasto znalazło się w rękach radzieckich. […]
Bilans strat niemieckich w walkach o Gryfino i Dąbie to przeszło 50 000 zabitych i 12 000 żołnierzy wziętych do niewoli.
![]()
Źródło: www.historia.wzp.pl – Pomorze Zachodnie na kartach historii.
