Voor wie op zoek is naar een Multi met informatie uit de oude doos. Voor ons in de buurt zijn ze op, dus bij deze hebben we er zelf eentje bijgemaakt.
Een rondje langs een aantal prachtige gebouwen overgebleven uit de vorige eeuw. Beverwijk van begin 1900, langs huizen en panden die ons als Art Nouveau / Art Deco fans boeien en waarbij de nieuwsgierigheid ontstaat naar het Beverwijk van toen. Dat volgens ons met zijn vele hotels, scholen, fabrieken, winkels en fraaie woningen een ontzettend mooi stadje moet zijn geweest.
Er is veel gesloopt maar dat wat nog bestaat willen we jullie laten zien door middel van een Multi door Beverwijk. Het is een rondje van ongeveer 4 km en goed wandelend of op de fiets te doen.
Bij het vergaren van informatie voor deze Multi is gebruik gemaakt van de volgende bronnen:
Stichting Prentenkabinet Van der Linden
&
Beeldbank Museum Kennemerland
Door middel van de vragen onderweg ontstaan de eindcoördinaten bijna vanzelf. Veel plezier.
De wandeling start bij de binnenkomst van Beverwijk. Vooral de eerste paar Way Points zijn plekken die bijna in zijn geheel veranderd zijn en ook niet meer helemaal herkenbaar als het Beverwijk van begin vorige eeuw.
Way Point 1 N 52° 28.733 E 004° 39.146 Velserweg
Het pand dat op de oude foto nog te zien is was achtereenvolgens het huis van Notaris C.J.Prins (1858-1883), vervolgens was het de Dameskostschool Looijnga en daarna bekend als het Kennemer Hotel. Als laatste, voor het gesloopt werd, zat de directie van het Rode Kruis Ziekenhuis in het pand. De kleine tuinkoepel van Akerendam is nog op dezelfde plek te zien.
Vraag wp 1: Als je dit tuinhuisje van wat dichterbij bekijkt ontdek je een 1e gelegde steen met een jaartal.
A = stapeltel jaartal : 3
Way Point 2 N 52° 28.755 E 004° 39.255 Stationsplein hoek Breestraat / Koningstraat
Er zijn vele ansichtkaarten gemaakt van het stationsplein Beverwijk. Dit omdat Restaurant Bellevue en Hotel ter Burg (rechts op de 'oude' foto) de grote blikvangers waren bij de binnenkomst van de stad.
Hotel ter Burg werd in 1894 eigendom van de familie ter Burg. Reeds enkele eeuwen terug stond op deze plaats Het Heeren Logement. Toen W.J. ter Burg de zaak overnam was het o.a een Stationskoffiehuis, een Uitspanning en een Bondshotel Algemene Wielrijdersbond geweest. De familie ter Burg bleef betrokken bij de exploitatie tot het moment van verkoop van het hotel aan een bank, die er een nieuw kantoor bouwde met bovenwoningen.
Vraag wp 2: Langs de stoep voor de bank ligt een in 2014 aangelegde nieuwe goot met een raster, zoek hier naar het eerste cijfer na de letter C?
B= cijfer
Way Point 3 N 52° 28.776 E 004° 39.274 Breestraat
In een gids uit omstreeks 1902: “…een wandeling over de Breestraat wordt in hooge mate veraangenaamd door de nette winkels en deftige woonhuizen aan weerskanten…”
Wat anno 2014 nog enkel een winkelstraat lijkt, zo bestond de Breestraat voor 1900 en de jaren erna uit o.a. talloze woningen, restaurants, cafés, garages, fabrieken, een school, een telefooncentrale, een postkantoor, een veilinggebouw en een raadhuis.
Vraag wp 3: Als je door de Breestraat loopt kom je vier zeer oude panden tegen waarvan de jaartallen nog aanwezig zijn. Welk cijfer >1 komt het vaakst voor in de jaartallen?
C = cijfer
Way Point 4 N 52° 29.022 E 004° 39.679 Schans 1
De naam “Schans” is heel erg oud en dateert uit de Spaanse oorlog. Schans is een in het veld opgeworpen versterkingswerk. Hotel-Café-Restaurant Oud-Meeresteyn (links op de foto) is ongeveer gebouwd op de plaats waar het versterkingswerk stond. Het oude pand werd begin van de vorige eeuw door brand verwoest. De eigenaar de heer P.van der Lem gaf opdracht tot nieuwbouw van een café-restaurant met woonhuis. Boven het café was een zaal, waarin vele feestavonden gehouden zijn. In 1937 werd de zaal gesloten en in 1938 kocht de Rijksgebouwendienst het pand en deed het dienst als belastingkantoor, vanaf 1982 heeft het o.a. de functie van buurthuis gehad.
Vraag wp 4: Wat is het jaartal van de eerst gelegde steen die aan het pand te vinden is?
D = stapeltel x 2
Way Point 5 N 52° 29.025 E 004° 39.715 Schans 10
Dit markante pandje heeft in de loop der jaren heel wat onderkomens verzorgd. Op de oudst gevonden foto is het een Vereenigings gebouw van de Nederlands Hervormde Gemeente. Hierna huisde hier o.a. in 1975 Centrum de Schans, in 2009 Bar Biljart de Wijkermolen en anno 2014 Café Broer en Zus.
Vraag wp 5: Aan het naastgelegen woonhuis is een eerste steen te zien, in de hoeveelste maand van het jaar is deze steen is gelegd?
E = maand - 8
Way Point 6 N 52° 29.136 E 004° 39.478 Kerkstraat 37
Vroeger stonden rondom de kerk oude arbeidershuisjes, toen was de kerkbuurt nog het (winkel)centrum van Beverwijk. Alleen de oude woonboerderij (van de familie Vessies) aan de voet van de toren herinnert ons nog aan die tijd. Het pandje werd in oude stijl maar met nieuwe bakstenen herbouwd. Dat is nu het onderkomen van Café Camille.
Vraag wp 6: Naast de ingang van het café is het culturele programma te zien, is dit te zien
Per week (F = 6)
Per maand (F = 5)
Per meerdere maanden (F = 4)
Way Point 7 N 52° 29.089 E 004° 39.322 Baanstraat 72
De Bisschoppelijke Kweekschool aan de Baanstraat dateert uit 1906. Reeds in 1869 nam de bisschop van Haarlem het initiatief tot oprichting van de Vereeniging tot bevordering van het katholiek onderwijs. Men bekostigde de opleiding van de z.g.n. kwekelingen, jongens die opgeleid werden voor onderwijzer, maar steunde de kwekelingen soms ook financieel. Pas is 1897 werd een eigen school opgericht, een kweekschool, eerst in Hoorn en later naar Beverwijk verplaatst. Een toen nieuw gebouw op grond aangekocht van de familie Waterschoot van der Gracht, ontworpen door de architect J.J.L. Moolenschot. In latere jaren veranderde de naam in Katholieke Pedagogische Akademie. In de jaren 80 vertrok de school naar Bergen en zijn er na een verbouwing 55 woningen in gevestigd .
Vraag wp 7: Bij de hoofdingang aan de Baanstraat vind je een getal en een letter.
G = eerste cijfer - tweede cijfer van het getal
Way Point 8 N 52° 29.027 E 004° 39.176 Moensplein 10
Way Point 9 N 52° 29.013 E 004° 39.166 Moensplein 8A
Moensplein 10 is het voormalige kantoor van de dienst Openbare Werken, waarin directeur G.K. de Bie en zijn medewerkers hun zetel hadden en dateert uit de jaren 30.
Vraag wp 8: Wat is de vorm van het raampje dat zich bevindt in de voordeur? Stapeltel de woordwaarde van het antwoord.
H = stapeltel + 1
Moensplein 8A is de voormalige Middelaarkerk, tevens uit de jaren '30. De kerk is niet meer in gebruik, voor korte tijd was er een judoschool in gehuisvest. Sinds 2001 zit er een zaak op het gebied van meubelinrichting. Op de plek waar nu de Dr. Schuit fontein staat stond vroeger een muziektent. In de zomermaanden werden er altijd concerten gegeven, politiemannen liepen tussen de luisterende menigte en wanneer je niet stil was werd je verwijderd.
Vraag wp 9: Boven de kerkdeur zijn drie glas in lood ramen te bewonderen, wat is er te zien in het middelste raam? Een haardvuur, een persoon of een kelk?
I = aantal letters van het juiste antwoord
Way Point 10 N 52° 29.074 E 004° 38.945 Groenelaan 69-73
Dit markante pand aan het einde van de Groenelaan is een voormalige Marechaussee Kazerne. Gebouwd rond 1920-1921 vanwege de revolutionaire dreiging in het land. De kazerne was niet nieuw ontworpen maar van een gebruikelijk type: een verdeling in drieën. Aan de Groenelaan was het middengedeelte het belangrijkst, hier bevond zich rechts naast de hoofdingang het "bureel". Verder waren er boven kamers voor ongehuwden en beneden een keuken en twee reserve kamers. Boven op de zolder was de "wapenkamer", daar stonden 6 a 8 geweren in speciale rekken. Aan de achterzijde waren twee cellen voor arrestanten. Links en rechts waren twee woningen voor gezinnen met beneden twee kamers, een woonkeuken en bijkeuken en op de eerste verdieping drie slaapkamers en een zolder.
Vraag wp 10: Het wapen van de koning(in) van Nederland is prominent aanwezig boven de ingang. Wat betekent het devies onder het wapen in het Nederlands?
J = aantal letters - 6
Vervolg de route via het Harmonielaantje (N 52° 29.034, E 4° 38.892) naar
Way Point 11 N 52° 28.934 E 004° 38.856 Dr. Schuitstraat 44
Op deze ansichtkaart wordt dit voormalige doktershuis als Rustoord aangeduid. Verder is er niet veel terug te vinden over dit pand aan het einde van de Dr Schuitstraat op de hoek met de Beeckzanglaan.
Vraag wp 11: Een typerend raam detail aan de zijgevel van dit huis, uit hoeveel ramen bestaat dit detail?
K = antwoord - 1
Way Point 12 N 52° 28.921 E 004° 39.053 Dr. Schuitstraat 1
Van het laatste huis naar het eerste huis van de Dr. Schuitstraat in de jaren 20, het woonhuis nr 1 is in al die jaren haast hetzelfde gebleven. De Dr. Schuitstraat is vernoemd naar dokter Schuit, de dokter van de Wijk. De naar dokter Schuit vernoemde fontein die momenteel op het Moensplein staat heeft oorspronkelijk op het stationsplein gestaan maar ook een aantal jaren op de kruising met de huidige Prins Bernhardlaan.
Vraag wp 12: Waar vind je hier het huisnummer in verwerkt:
In de muur van het huis (L = 5)
In het pad naar de voordeur (L = 2)
In het hek aan de weg (L = 3)
Way Point 13 N 52° 28.887 E 004° 39.015 Prins Bernhardlaan 12
Deze villa kreeg de naam Huize Uijtwijck vanwege het feit dat men vanuit Beverwijk vertrok naar de gemeente Wijk aan zee en Duin. Gebouwd in 1906 door de bankier W.Lamme , die hiervoor woonde in het pand Breestraat 95, thans kantoor van Teer Makelaardij. Hij was gehuwd met de dochter van dokter Schuit. In de villa heeft in later jaren dr. Royaards gewoond, wiens dochter bevriend was met de toenmalige prinses Beatrix, welke meermalen in Beverwijk logeerde. Nadat het huis na vertrek van de familie Royaards nog enkele andere bestemmingen had werd het weer in oorspronkelijke toestand teruggebracht en weer doorverkocht.
Vraag wp 13: Hoeveel hele cirkels zitten er verwerkt in het grote hek recht voor het huis?
M = stapel het aantal + 2
Controle getallen:
A t/m G = 31
H t/m M = 30
Voor het vinden van de eindcache zijn alle gevonden getallen nodig en je zult er met de juiste bril naar moeten kijken.
...Gelieve de cache met zorg te openen...