Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Słoneczna 36.
W 1919, r. po formalnym powstaniu Uniwersytetu w Poznaniu, rektor Heliodor Święcicki polecił zorganizować uczelniane obserwatorium astronomiczne. Zadanie to powierzył Kazimierzowi Graffowi.
Na siedzibę placówki wybrano willę przy ul. Palacza 63, która w tamtych czasach znajdowała sie ok. 2 km za miastem. Instrumenty badawcze pierwotnie planowano rozmieścić w Mosinie, ale problemy finansowe zadecydowały o wstrzymaniu inwestycji. Wybuch wojny z Rosją w 1920 roku całkowicie przekreślił plany obserwatorium poza miastem.
W roku 1922 otwarto pierwsze studia astronomiczne, początkowe przeznaczone dla 5 studentów. Obserwatorium głównie badało komety i asteroidy, skupiając się na astrometrii.
W 1929 roku, po objęciu kierownictwa nad placówką przez dr. hab. Józefa Witkowskiego, obserwatorium rozszerzyło swoją działalność. Zaczęło brać udział w międzynarodowych projektach oraz zagranicznych ekspedycjach.
Obserwatorium nie poniosło znacznych zniszczeń podczas wojny - przez cały czas funkcjonowało normalnie, tyle tylko, że zostało obsadzone niemieckim personelem (dyrektorem był najpierw dr Joachim Otto Stobbe, jeden z pionierów fotometrii planetoid, a po jego śmierci od 1943 do 1945 roku funkcję tą pełnił dr Harald Fischer). Z dawnego polskiego personelu pozwolono wtedy pozostać jedynie dwóm osobom, mechanikowi zatrudnionemu w warsztacie i młodej doktorantce, która została wciągnięta na volkslistę.
Obecnie placówka jest samodzielnym Instytutem w strukturze Wydziału Fizyki UAM. Zatrudnia 35 pracowników. Prowadzone są dni otwarte oraz wycieczki edukacyjne dla grup szkolnych i przedszkolnych. Regularnie organizowane są też otwarte wykłady popularnonaukowe. Po każdej prelekcji możliwe jest zwiedzanie obserwatorium oraz (jeżeli warunki są odpowiednie) obserwacja nieba.
Poznańskie obserwatorium jest również współorganizatorem międzynarodowych konferencji astronomicznych.
Główny obszar działania:
- Astrometria fundamentalna (układy odniesienia, absolutne wyznaczanie współrzędnych, refrakcja astronomiczna)
- Dynamika Sztucznych Satelitów Ziemi (wyznaczanie orbit SSZ, perturbacje, śmieci kosmiczne)
- Dynamika Małych Ciał Układu Planetarnego (orbity rojów meteoroid, perturbacje orbit komet w Obłoku Oorta)
- Własności fizyczne planetoid (obserwacje fotometryczne zmian blasku, wyznaczanie modeli fizycznych)
- Astrofizyka gwiazdowa (układy podwójne):
- Poznański Teleskop Spektroskopowy
- Globalny Teleskop Astrofizyczny
Osiągnięcia naukowe:
- Odkrycie planetoidy 1572 Posnania (22 września 1949).
- Włożono duży wkład w obserwacje planetoidy podwójnej 90 Antiope.
W dowód uznania dla obserwatorów z Poznania trzy z nowo odkrytych planetoid otrzymały nazwy: Michałowski, Kwiatkowski, Kryszczyńska.
Obecnie na terenie obserwatorium prowadzone są badania za pomocą dwóch teleskopów optycznych: 20 cm refraktora Zeissa i 35 cm Cassegraina
Obserwatorium posiada również placówkę w Borówcu pod Poznaniem w której znajduje się nowocześniejszy sprzęt pomiarowy.
Siedzibą obserwatorium jest zbudowany około 1880 piętrowy dwór z płaskim dachem oraz skrzydło z dachem dwuspadowym. Do narożnika przylega wieża przystosowana do celów obserwacyjnych (kopuła ze sprzętem astronomicznym). Historia dworu jest nietypowa dla Wielkopolski – nigdy nie był on siedzibą szlachecką ani magnacką. Należał do zamożnej rodziny chłopskiej – Palaczów (m.in. Jana), którzy nie tylko efektywnie gospodarowali (ich majątek osiągnął 130 ha), ale także charakteryzowali się silną polską postawą patriotyczną. W 1896 roku majątek był w posiadaniu dra Ludwika Rekowskiego, który sprzedał go w 1902 roku Maxowi Johowowi (twórcy tzw. Johow-Gelände), a ten z kolei przekazał go Komisji Kolonizacyjnej. Po I wojnie światowej obiekt zakupił Uniwersytet Poznański z przeznaczeniem na obserwatorium.
Źródła stanowiły artykuły z Wikii, Wikipiedii, strony internetowej obserwatorium oraz informacje własne.
