[PL]
Bitwa pod Chojnowem 26 maja 1813 r. - jednym z epizodów kampanii wiosennej na Śląsku była potyczka stoczona 26 maja 1813 r. pod Chojnowem, dziś na polach wsi Budziwojów i Michów. Armią francuską dowodził osobiście Napoleon I Bonaparte, wojskami sprzymierzonych zaś generał Piotr Wittgenstein i książę Gebhard Leberecht von Blücher. Na wzgórzu za Budziwojowiem 200 lat temu stał drewniany wiatrak. Na rozkaz Blüchera został on podpalony przez wojska prusko-rosyjskie by dać sygnał poszczególnym jednostkom do ataku na wojska napoleońskie, które wychodziły z Chojnowa. Starcie pod Budziwojowem było niezwykle gwałtowne. Trwało zaledwie 20 minut, a zwycięstwo poniosły oddziały pruskiej kawalerii. Krwawe starcie pod Chojnowem nie miało żadnego wpływu na losy kampanii wiosennej 1813 roku na Śląsku. Blücher nie utrzymał się pod Chojnowem. Natychmiast po starciu udał się w kierunku Czerwonego Kościoła i po przekroczeniu Kaczawy zatrzymał się dopiero w Bartoszowie na biwak. Nazajutrz po bitwie, w dzień Wniebowstąpienia, które przypadło na 27 maja, zjawił się w Chojnowie około godziny 10, wraz ze sztabem, Napoleon. Zatrzymał się w mieście kilka godzin. Był bardzo niezadowolony z ucieczki władz miasta i urzędników królewskich. Po wyznaczeniu nowej rady udał się do Legnicy.
W 1818 r. na wzgórzu wiatracznym pod Budziwojowem został wzniesiony, według projektu wybitnego architekta Fryderyka W. Schinkla, żeliwny pomnik, taki sam, jaki poświęcono w miejscu bitwy nad Kaczawą. Opatrzony stosowną inskrypcją, stał się miejscem patriotycznych manifestacji i spotkań weteranów. Do naszych czasów przetrwał postument ówczesnego pomnika, na którym, w rocznicę 200-lecia bitwy tj. 26 maja 2013 r. ustawiono pomnik z napisem w trzech językach „W dwustulecie bitwy pod Chojnowem" – w języku polskim, rosyjskim, francuskim i niemieckim.
[ENG] wg google translate
Battle Chojnów on May 26, 1813. - One of the episodes of the spring campaign in Silesia was a skirmish fought on May 26, 1813. Under Chojnów, today in the fields of the village Budziwojów and Michów. The French army commanded by Napoleon Bonaparte in person, and the allied forces, General Peter Wittgenstein and Prince Gebhard Leberecht von Blücher. On the hill behind Budziwojowiem 200 years ago was a wooden windmill. At the command of Blücher it was set on fire by the Prussian-Russian army to give the signal to individual units to attack Napoleon's army that went with Chojnów. Clash of the Budziwojów was extremely violent. It lasted only 20 minutes, and the victory of the Prussian cavalry troops suffered. Bloody clash in Chojnów had no effect on the fate of the spring campaign in Silesia 1813 years. Blücher not maintained under Chojnów. Immediately after the challenge went in the direction of the Red Church and beyond Kaczawa stopped until Bartosz camping. The day after the battle, on Ascension Day, which fell on May 27, appeared in Chojnowie about 10 hours, along with the staff, Napoleon. He stopped in a few hours. He was very unhappy with the escape of the city and royal officials. When the new council went to Legnica.
In 1818. Windmill on a hill under Budziwojów was built to a design by prominent architect Frederick W. Schinkel, iron monument, the same as was given to the site of the battle over Kaczawa. Bearing an appropriate inscription, became a place of patriotic demonstrations and meetings of veterans. Survived to our times then pedestal of the monument, which, on the anniversary of the 200th anniversary of the battle, ie. May 26, 2013 r., A monument with an inscription in three languages, "In the bicentenary of the Battle of Chojnów" - in Polish, Russian, French and German.