Skip to content

Z widokiem na Cupel Traditional Cache

This cache has been archived.

VarsovianReviewer: Skrytka jest zbyt długo nieaktywna, więc jestem zmuszony ją zarchiwizować.

More
Hidden : 12/28/2014
Difficulty:
1.5 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   micro (micro)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Po drugiej stronie jest wieś CUPEL

 

 

Pierwszy raz nazwa miejscowości Cupel w źródłach pisanych pojawia się 28 marca 1782 r. Tego dnia w księdze zmarłych parafii Popowo odnotowano w „Czuplu” śmierć rocznego chłopczyka Łukasza, syna Jacka i Elżbiety Szymańskich. Wzmianka ta niekoniecznie musi być związana z osiadłą tam rodziną, bowiem przez następnych 20 lat nazwa „Czupel” nie pojawia się w źródłach. Powstanie wsi datowałbym na 1801 r. a pierwszymi urodzonymi tu mieszkańcami byli Karol Kwiatkowski ur. 4 listopada 1801 r. i Magdalena Ziółkowska ur. 4 lipca 1802 r. Część Cupla leżąca nad Narwią, naprzeciwko Serocka, była nazywana Budy lub Budy Skrzynki. W początkach XIX wieku jej mieszkańcy pochodzili z Serocka lub czuli się  z tym miastem związani. Chrztu ich dzieciom udzielał serocki proboszcz ksiądz Tomasz Erdman. Nazwa wsi pisana była częściej jako Cypel, dopiero z czasem przeważyła wersja Cupel, mimo iż niewątpliwie właściwsza była pierwsza wersja. Aleksander Bruckner w Słowniku etymologicznym języka polskiego, uznał iż słowo pochodzi od niemieckiego słowa Zipfel, stanowiącego zdrobnienia od Zipf- Zipf- Zipf „czub”. Autorzy późniejszego „czub”Autorzy  późniejszego „czub” Słownika prasłowiańskiego tom 2C-D odnotowali słowo ćipl, cipla, ciplo, objaśnionego jako „mający coś odciętego, okaleczony, obcięty”. Nazwa odwoływała się do położenia miejscowości między dwoma zbiegającymi się rzekami i dodatkowo odciętej z trzeciej strony przez stare koryto Bugu. W aktach parafii ewangelickiej z Pułtuska z I połowy XIX w. zapisano tę nazwę jako Cupil

W drugiej połowie XVII wieku teren obecnego Cupla, zwany wówczas Gołołęką, był terenem spornym między Serockiem a właścicielami dóbr Popowo, najpierw Janem Kozłowskim, a później jego synem Michałem, zmarłym w 1791 r. Seroccy mieszczanie uważali, że mają prawo do Gołołęki i zbierali ze znajdujących się tam łąk siano oraz wypasali swoje bydło. Z czasu tego konfliktu odnotowano

w księgach sądowych zabawne historie przytaczając choćby porwanie przez Serocczan stogu siana i przewiezienie

go łodzią do miasta. Wśród rodzin zagospodarowujących tereny Cupla spotykamy m.in. Skoszkiewiczów i Pałaszkiewiczów z Serocka, Sołowiejów z Nowej Wsi, Ziółkowskich z Kani oraz Kwiatkowskich. Część z nich była rybakami, inni zajmowali się rolnictwem W trakcie budowy twierdzy napoleońskiej w Serocku, w latach 1807-1810, powstało na Cuplu niewielkie umocnienie ziemne, swego rodzaju przedmoście. Widać je zarówno na mapie z 1824 r., jak i na niemieckiej mapie z 1916 r. pod nazwą Alte Schanze. Z budową tych umocnień można wiązać etymologię nazwy Budy Skrzynki, gdyż technologia budowy wałów opierała się na drewnianym szkielecie ma-jącym formę wielkich skrzyń.Miejscowość narażona stale na powodzie i potopienia nigdy nie miała zbyt wielu stałych mieszkańców. Część łąk na jej terenie należała do gospodarzy z sąsiednich wsi Łachy i Nowej Wsi, które na początku XIX wieku były na nowo zagospodarowane przez niemieckich kolonistów wyznania ewangelicko-augsburskiego. W zapisach ar chiwalnych odnajdujemy przybyłą w 1843 r. niemiecką rodzinę Michel.Wielkie powodzie zalewały Cupel m.in. w 1888 r. i w 1958 r. Historię tej ostatniej powodzi znamy najlepiej, i w 1958 r. Historię tej ostatniej powodzi znamy najlepiej, bo była ostatnią przed powstaniem Jeziora Zegrzyńskiego. Na Cuplu zaczęła się 15 kwietnia 1958 r zalaniem kilku do mów. Ewakuację mieszkańców przeprowadzono cztery dni później, a już następnego dnia cała wieś została zatopiona. Tereny zalane wizytował ówczesny prezes Rady Ministrów Józef Cyrankiewicz. Również ostatnie lata (2010 i 2011) przyniosły groźną sytuację powodziową, wymagającą akcji umocnienia wałów, po której zostały do dziś setki worów z piaskiem.W pierwszych latach PRL Cupel był bardzo małą wsią, liczącą sobie zaledwie 5 domów i należącą do sołectwa Nowa Wieś. Maleńką społeczność tworzyły rodziny Gajew-skich, Jóźwiaków, Judziewiczów, Koczarów i Podgórskich. W ostatnich jednak latach intensywnie buduje się tu już domy i wcale niekoniecznie letniskowe. Aby uporządkować administracyjnie rozwijającą się wieś Rada Miejska w Serocku uchwałą z 10 listopada 2000 r. nadała nazwy ulicom w Cuplu, nawiązujące do usytuowania i warunków przyrodniczych.Po II wojnie światowej wody starorzecza Bugu były rybacko eksploatowane przez Spółdzielnię Rybacką w Pułtusku, do której należeli też rybacy z Serocka – Marian Kryska i Jerzy Skośkiewicz. Dziś już tu się ryb nie łowi.

Additional Hints (Decrypt)

160pz, fyhc, qmvhen

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)