Skip to content

Chrystus Frasobliwy Traditional Cache

This cache has been archived.

Krzosz: .

More
Hidden : 4/6/2015
Difficulty:
1.5 out of 5
Terrain:
2 out of 5

Size: Size:   micro (micro)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:

CHRYSTUS FRASOBLIWY


Wizerunek Chrystusa Frasobliwego wyodrębnił się ze sceny Przygotowań do Ukrzyżowania. Scena ta wg legendy apokryficznej stanowić miała jeden z ostatnich obrazów Męki Pańskiej i przedstawiała Chrystusa odartego z szat, siedzącego na skalnym bloku, w przepasce biodrowej (perizonium), z głową wspartą na dłoni lub z rękoma związanymi i ułożonymi na kolanach. Taki wizerunek był szeroko rozpowszechniony w okresie średniowiecza.

 

W Polsce pojawił się w okresie późnego gotyku, na przełomie XV i XVI w. – Chrystus umęczony i zamyślony siedzi na skale, a na kolanie lub pod stopą ma umieszczoną czaszkę Adama. Motyw ten związany był z legendą odnoszącą się do sceny z Pasji Oczekiwanie na Ukrzyżowanie; gdy osamotniony Jezus siedział na skale, a oprawcy kopali dół pod krzyż, na dnie ukazały się ludzkie kości. W miejscu tym wg legendy znajdował się grób praojca Adama.

W XVII w. – kiedy w religii chrześcijańskiej został ostatecznie ustalony układ stacji Męki Pańskiej – usunięto scenę Oczekiwania. Dlatego w późniejszym okresie wizerunek Frasobliwego przestał być ikonograficznie zrozumiały i z czasem w „oficjalnej” sztuce zastąpiono go innymi przedstawieniami pasyjnymi. Przeniknął do sztuki ludowej, choć z braku przekazów pisemnych nie wiadomo dokładnie kiedy.

W okresie renesansu, w XVI w., rzeźbiarze z gotyckich warsztatów cechowych, którzy nie potrafili sprostać nowym wymogom artystycznym, zaczęli przenosić się na prowincję i wykonywać figury dla mniej „wybrednych” odbiorców. Ich warsztat i technika nie wzbogacały się z powodu braku nowinek, ale wystarczały do tworzenia figur odpowiadających ludowym kryteriom estetycznym, do których wzory czerpali z rzeźb znajdujących się w okolicznych kapliczkach i kościołach.

Ostatecznie ukształtowana ludowa interpretacja Chrystusa Frasobliwego znana jest przede wszystkim z zabytków XIX-wiecznych, głównie z rzeźby pełnoplastycznej i drzeworytu. Na terenie Polski ikonografia ludowa najczęściej powtarzała gotycki schemat wizerunku dewocyjnego. Choć są i liczne przykłady przedstawienia powstałego w okresie baroku, gdzie Chrystus jedynie w perizonium, ma na ramiona zarzucony płaszcz królewski, fałdami opadający ku ziemi, a w lewej dłoni trzyma berło bądź trzcinę. To ujęcie było połączeniem dwóch typów średniowiecznych: Frasobliwego i Ecce Homo.

Rzeźbiarskie przedstawienia Frasobliwego to przede wszystkim drewniane figurki (12-50 cm wysokości), bardzo często polichromowane. Rzeźby kamienne – w wapieniu lub piaskowcu, bywały rzadsze i występowały na terenie Sądecczyzny i Kielecczyzny. Sporadycznie zdarzały się również rzeźby gliniane, wykonywane przez garncarzy z okolic Iłży czy świątkarzy biłgorajskich.

 

Zasięg występowania wizerunków Chrystusa Frasobliwego obejmuje środkowe, południowe oraz południowo-wschodnie obszary Polski, a pod względem formalnym wyszczególniono kilka regionów-grup: podhalańską, rzeszowską, śląską, kurpiowską, mazowiecką i południowolubelską.

Ta ostatnia obejmuje okolice Biłgoraja, Janowa Lubelskiego i Hrubieszowa. Wzorem była prawdopodobnie XVI-wieczna rzeźba o cechach gotyckich z kościoła parafialnego w Biłgoraju. Chrystus, okryty jedynie perizonium, siedzi na wąskiej ławeczce. Głowę obciąża korona cierniowa, rzeźbiona w sposób imitujący splot dwóch gałązek, ciernie naśladują wbite w nie kołeczki. Bardzo charakterystyczny jest miękki modelunek ciała, muskularnego, opracowanego z wyraźną dbałością o oddanie szczegółów anatomicznych, jak palce rak i nóg czy zarys łuku żeber. Kompozycja frontalna, choć profil boczny nie ulega skróceniu: Chrystus siedzi prosto, jedynie głowa pochyla się ku przodowi; szeroko rozstawione równolegle nogi, a lewa ręka obejmuje kolano. Zdecydowanie chłopskie oblicze wiejskiego Boga nie nosi rysów bólu czy tragizmu, jest jakby zastygłe w wyrazie zdumionego smutku. Twarz szeroka, o wystającym trójkątnym nosie, szeroko otwartych oczach z wypukło rzeźbionymi powiekami, głęboko osadzonymi pod wydatnymi łukami brwi. Usta zaznaczone prostym nacięciem, okolone wałeczkami wąsów. Krótka broda podzielona na szereg pasemek równoległymi nacięciami, włosy opadające na plecy. W niektórych przedstawieniach występuje czaszka Adama umieszczona pod prawą stopą lub na kolanie prawej nogi.

.

SKRYTKA:

To micromagnetyk. Przy podejmowaniu zachowaj ostrożność i dobrze odłóż by nie zaginęła.

Additional Hints (Decrypt)

Gly, avfxb

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)