Wizerunek Chrystusa Frasobliwego wyodrębnił się ze sceny Przygotowań do Ukrzyżowania. Scena ta wg legendy apokryficznej stanowić miała jeden z ostatnich obrazów Męki Pańskiej i przedstawiała Chrystusa odartego z szat, siedzącego na skalnym bloku, w przepasce biodrowej (perizonium), z głową wspartą na dłoni lub z rękoma związanymi i ułożonymi na kolanach. Taki wizerunek był szeroko rozpowszechniony w okresie średniowiecza.
![](https://imgproxy.geocaching.com/2c03a24d501e23a6f7b3f92caec6738a0cac7511?url=https%3A%2F%2Fd1u1p2xjjiahg3.cloudfront.net%2Fd5214dc6-6fb8-4653-a8b8-42bad79bca0d.jpg)
W Polsce pojawił się w okresie późnego gotyku, na przełomie XV i XVI w. – Chrystus umęczony i zamyślony siedzi na skale, a na kolanie lub pod stopą ma umieszczoną czaszkę Adama. Motyw ten związany był z legendą odnoszącą się do sceny z Pasji Oczekiwanie na Ukrzyżowanie; gdy osamotniony Jezus siedział na skale, a oprawcy kopali dół pod krzyż, na dnie ukazały się ludzkie kości. W miejscu tym wg legendy znajdował się grób praojca Adama.
W XVII w. – kiedy w religii chrześcijańskiej został ostatecznie ustalony układ stacji Męki Pańskiej – usunięto scenę Oczekiwania. Dlatego w późniejszym okresie wizerunek Frasobliwego przestał być ikonograficznie zrozumiały i z czasem w „oficjalnej” sztuce zastąpiono go innymi przedstawieniami pasyjnymi. Przeniknął do sztuki ludowej, choć z braku przekazów pisemnych nie wiadomo dokładnie kiedy.
W okresie renesansu, w XVI w., rzeźbiarze z gotyckich warsztatów cechowych, którzy nie potrafili sprostać nowym wymogom artystycznym, zaczęli przenosić się na prowincję i wykonywać figury dla mniej „wybrednych” odbiorców. Ich warsztat i technika nie wzbogacały się z powodu braku nowinek, ale wystarczały do tworzenia figur odpowiadających ludowym kryteriom estetycznym, do których wzory czerpali z rzeźb znajdujących się w okolicznych kapliczkach i kościołach.
Ostatecznie ukształtowana ludowa interpretacja Chrystusa Frasobliwego znana jest przede wszystkim z zabytków XIX-wiecznych, głównie z rzeźby pełnoplastycznej i drzeworytu. Na terenie Polski ikonografia ludowa najczęściej powtarzała gotycki schemat wizerunku dewocyjnego. Choć są i liczne przykłady przedstawienia powstałego w okresie baroku, gdzie Chrystus jedynie w perizonium, ma na ramiona zarzucony płaszcz królewski, fałdami opadający ku ziemi, a w lewej dłoni trzyma berło bądź trzcinę. To ujęcie było połączeniem dwóch typów średniowiecznych: Frasobliwego i Ecce Homo.
![](https://imgproxy.geocaching.com/d45ad2a5fd81cbd3c890c8303c13204317f5a72e?url=https%3A%2F%2Fd1u1p2xjjiahg3.cloudfront.net%2Fe1cd185f-4448-4e02-9628-bb42c765e5a5.jpg)
Rzeźbiarskie przedstawienia Frasobliwego to przede wszystkim drewniane figurki (12-50 cm wysokości), bardzo często polichromowane. Rzeźby kamienne – w wapieniu lub piaskowcu, bywały rzadsze i występowały na terenie Sądecczyzny i Kielecczyzny. Sporadycznie zdarzały się również rzeźby gliniane, wykonywane przez garncarzy z okolic Iłży czy świątkarzy biłgorajskich.
Zasięg występowania wizerunków Chrystusa Frasobliwego obejmuje środkowe, południowe oraz południowo-wschodnie obszary Polski, a pod względem formalnym wyszczególniono kilka regionów-grup: podhalańską, rzeszowską, śląską, kurpiowską, mazowiecką i południowolubelską.
Ta ostatnia obejmuje okolice Biłgoraja, Janowa Lubelskiego i Hrubieszowa. Wzorem była prawdopodobnie XVI-wieczna rzeźba o cechach gotyckich z kościoła parafialnego w Biłgoraju. Chrystus, okryty jedynie perizonium, siedzi na wąskiej ławeczce. Głowę obciąża korona cierniowa, rzeźbiona w sposób imitujący splot dwóch gałązek, ciernie naśladują wbite w nie kołeczki. Bardzo charakterystyczny jest miękki modelunek ciała, muskularnego, opracowanego z wyraźną dbałością o oddanie szczegółów anatomicznych, jak palce rak i nóg czy zarys łuku żeber. Kompozycja frontalna, choć profil boczny nie ulega skróceniu: Chrystus siedzi prosto, jedynie głowa pochyla się ku przodowi; szeroko rozstawione równolegle nogi, a lewa ręka obejmuje kolano. Zdecydowanie chłopskie oblicze wiejskiego Boga nie nosi rysów bólu czy tragizmu, jest jakby zastygłe w wyrazie zdumionego smutku. Twarz szeroka, o wystającym trójkątnym nosie, szeroko otwartych oczach z wypukło rzeźbionymi powiekami, głęboko osadzonymi pod wydatnymi łukami brwi. Usta zaznaczone prostym nacięciem, okolone wałeczkami wąsów. Krótka broda podzielona na szereg pasemek równoległymi nacięciami, włosy opadające na plecy. W niektórych przedstawieniach występuje czaszka Adama umieszczona pod prawą stopą lub na kolanie prawej nogi.
.
SKRYTKA:
To micromagnetyk. Przy podejmowaniu zachowaj ostrożność i dobrze odłóż by nie zaginęła.