Pod Tomaszem? A, nie, ta pod Benedyktem leżała EarthCache
Pod Tomaszem? A, nie, ta pod Benedyktem leżała
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(other)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Skrytka typu EarthCache nie posiada fizycznego pojemnika. Aby zaliczyć znalezienie EC powinnaś/powinieneś/powinniście udać się na miejsce, odpowiedzieć na pytania w opisie i przesłać do mnie odpowiedzi za pomocą formularza kontaktowego. Logować można bezpośrednio po wysłaniu odpowiedzi do mnie, a jeśli coś w nich będzie nie tak, zgłoszę się do Ciebie/do Was i pomogę w zadaniu. Powodzenia:)
Skrytka została stworzona przez catnh. Zdjęcia i treść są własnością catnh.
Dziękuję wszystkim za odwiedzenie tej skrytki, którą przekazałam w dobre ręce. :)
Nazwa Krzemionki Podgórskie obejmuje zespół wapiennych wzgórz wznoszących się na prawym brzegu Wisły, w skład których wchodzą: wzgórze Krzemionki (z ośrodkiem TV), Góra św. Benedykta i wzgórze z Kopcem Krakusa nazywane łącznie Górą Lasoty oraz położone bardziej na południe Łysa Góra i Baranówka.
Tereny te od wieków wykorzystywane były jako źródło surowców mineralnych dla dawnego Krakowa: krzemienie do wyrobu narzędzi w okresie paleolitu i neolitu, wapienie dla budownictwa i przemysłu chemicznego, margle do produkcji cementu, iły do wyrobu cegły, piasek, wody mineralne.
Można tu znaleźć ślady kamieniołomów:
- rezerwat Bonarka,
- kamieniołom pod wieżą telewizyjną,
- Park Bednarskiego,
- kamieniołom Pod Benedyktem,
- kamieniołom Miejski,
- kamieniołom Libana,
Miejsce, w którym się znajdujecie jest jednym z najstarszych, działających już w średniowieczu kamieniołomów, który położony był bezpośrednio przy starym trakcie handlowym. Wydobywano tutaj kamień łamany wykorzystywany do budowy murów obronnych tzw. mur dziki oraz bloki na elementy kamienne budowli gotyckich.
Mur dziki buduje się z nieobrabianych kamieni polnych lub różnej wielkości kamieni łamanych. Kamienie układa się nieregularnie, a przestrzenie między większymi wypełnia mniejszymi. W poprzek muru układa się kamienie dłuższe, które stabilizują jego konstrukcję.
W 1904 roku w wyrobisku kamieniołomu Pod Benedyktem, wybudowano Miejską Szkołę Ludową, którą powszechnie nazywano Szkołą Pod św. Benedyktem lub Szkołą Pod Bogiem Ojcem (od pobliskiej figury - kapliczki znajdującej się obecnie przy skrzyżowaniu ul. Wielickiej z al. Powstańców Śląskich, poniżej starego cmentarza podgórskiego; niegdyś kapliczka ta wyznaczała koniec miasta Podgórze). W czasie II wojny światowej budynek szkoły służył za magazyn. Śladem okupacji niemieckiej jest mur zbudowany w kształcie macew, ciągnący się jako przedłużenie naturalnej ściany skalnej, a następnie łączący się z murami szkoły. W tym miejscu kończyło się getto podgórskie.
Obecnie u podnóża ściany wyrobiska znajduje się plac zabaw, a pionowa ściana wykorzystywana jest przez wspinaczy, których zamiłowania są podobne jak keszerów. Po nazwach dróg wspinaczkowych podejrzewam, że są miłośnikami promili, szczególnie lubią jabole, nie przeszkadzają im opary metylu. Od czasu do czasu miewają delirium tremens, a niektórzy po przepiciu skończyli z lisem syfilisem lub kobietami o twarzach niczym Gorgona. Po tym wszystkim byli tacy co doczekali się maluszka, a wszystko to przez falstart. Na szczęście swoje żółte zęby oczyścili Corega Tabs. Jednak po tych wszystkich przeżyciach powiedzieli do siebie: Wszystko będzie dobrze!
Z tektonicznego punktu widzenia Kraków położony jest na wschodnim skraju zapadliska krzeszowicko-krakowskiego, w pobliżu miejsca, gdzie łączy się ono z zapadliskiem przedkarpackim. Śródmieście Krakowa oraz zachodnie i południowe dzielnice zajmują strefę zrębów tektonicznych rozdzielonych zapadliskami. Zręby te zbudowane są z wapieni górnej jury, na których tylko miejscami leżą cienkie płaty utworów kredowych. Krzemionki Podgórskie są właśnie zrębem tektonicznym. Występują tu m.in. powstałe w górnej jurze, a dokładniej w oksfordzie (nie mylić z uczelnią, oni ich nie zrobili), wapienie wykształcone w facji skalistej uławiconej oraz znacznie mniej rozpowszechnione, wapienie skaliste nieuławicone i płytowe. W ścianie poza szczelinami można zauważyć fragmenty brekcji tektonicznej wypełniającej szczeliny. Mur w niektórych miejscach pokryty jest czarną patyną. Występuje tu wiele krzemieni.
Krzemienie to skały osadowe występujące w formie kulistych, bulastych, bochenkowatych lub soczewkowatych konkrecji (skupień mineralnych) w obrębie skał. Zwykle pokryte są jasną korą, która ściśle do nich przylega i trudno oddzielić ją od krzemienia. Z utworami otaczającymi zawsze tworzą wyraźną granicę.
Na ścianie kamieniołomu pod Benedyktem można przyjrzeć się czemuś co wygląda jak czarne nacieki - patynie. Naturalna patyna powstaje w okresie tzw. dojrzewania kamienia, po wydobyciu go ze złoża i sezonowaniu. Trwa to jednak krótko. Do niedawna sądzono, że patyna, szczególnie na kamieniach porowatych, stanowi warstwę ochronną, a więc zabezpieczającą przed dalszym niszczeniem. Osadzające się na powierzchni sole, wypłukane spoiwo i aktywne chemicznie pyły oraz brud tworzą nawarstwienia brane często mylnie za ochronną patynę. Fałszywa czarna patyna jest głównym powodem i zarazem objawem schorzenia kamienia, a jej nasilenie prowadzi do poważnych i nieodwracalnych zniszczeń kamienia.
Niektóre z przebiegających w ścianie szczelin wypełnione są brekcją, która swoim wyglądem przypomina "ciapnięcia" cementem. Brekcja to zwięzła skała zbudowana z ostrokrawędzistych, przeważnie gruboziarnistych odłamków skalnych scementowanych zazwyczaj materiałem innym niż te odłamki. Jeśli brekcja zawiera okruchy wielu rodzajów skał to tzw. brekcja polimiktyczna, a jeśli zawiera okruchy tylko jednego rodzaju skały, wtedy nazywana jest brekcją monomiktyczną.
Zadanie:
1. Znajdź na ścianie napis: ŻÓŁTE ZĘBY wykonany czerwoną farbą, gdy stoisz twarzą do ściany skalnej, to napis znajduje się po jej lewej stronie, jeszcze chwila, a stałbyś w rogu za karę.
Około 2 m na prawo od napisu znajdziesz kilka fragmentów brekcji.
Przyjrzyj się brekcji. Opisz z czego jest zbudowana, czy znajdują się w niej fragmenty konkrecji? Jak nazywa się występujący tu rodzaj brekcji?
2. Na ścianie znajdziesz patynę, czy przylega ona ściśle do wapienia czy można ją łatwo odspoić?
3. Jak ułożone są w ścianie konkrecje krzemionkowe? Równolegle do warstwowania, czy bezładnie?
4. Czy "Rysa Lisa Syfilisa" zaczyna się u podstawy skały i kończy na szczycie?
Additional Hints
(No hints available.)