Kestanbol Granit Ocakları / Granite Quarries EarthCache

Çanakkale’nin güneyinde, Ezine kazasının batısında, Kestanbol-Bergaz-Yaylacık köyleri arasında birçok granit ocağı bulunmaktadır.

South of Çanakkale, west of Ezine town, between Kestanbol-Bergaz-Yaylacık village are a lot of granite quarries.

Granit, sert, kristal yapılı minerallerden meydana gelen taneli görünüşlü magmatik bir kayaçtır. Esas mineralleri feldspatın ortoklas cinsi ile az miktarda plajioklas ve kuvarstır. Ayrıca mika, hornblend, piroksen ve ikinci gruba giren turmalin, apatit, zirkon, grena, manyetit gibi mineraller de bulunabilir.

Granitlerin, yeryüzünün kilometrelerce derinliklerinde magmanın çok yavaş soğumasına ve kristallenmesine bağlı olarak oluşması ve zaman içinde yükselerek yüzeylenmesi bu kayaçları yeterince özel kılmaktadır. Kayacın yavaş soğumaya bağlı oluşumu fiziksel etkilere karşı yüksek dayanıma sahip olmasını sağlamıştır. İri ve renkli kristalli dokusu ise kayaca görsel açıdan estetik bir görünüm kazandırmıştır. Bu özellikler sertliğine rağmen granitin yüzyıllar boyu yapı taşı olarak kullanımını sağlamıştır.

Kestanbol graniti, Çanakkale’nin güneyinde, Ezine kazasının batısında, Kestanbol-Bergaz-Yaylacık köyleri arasında yüzeylenmektedir. Koçali köyü civarında bulunan ve porfiri dokulu granitler Oligosen-Erken Miyosen aralığında bölgeye yerleşmişlerdir.

Göreceli iri kristalli dokusu ile dikkat çeken bu granitlerden antik çağlarda çapları 160 cm ve yaklaşık ağırlığı 60 ton olan sütunlar üretilmiştir. Granit ocaklarından en büyüğü, Koçali Köyü’nün 1.5 km batısında Yeşiltaşlar mevkiinde olup, ocak içinde halen sütunlar bulunmaktadır.

Dokusal özelliği nedeniyle çok sert bir kayaç olan granitin büyük kütleler halinde kırılıp parçalanmadan ana kayadan sökülmesi bile oldukça güçken bu kayaçların sütun başları ile birlikte pürüzsüz olarak işlenmesi ve şekillendirilmesi yeterince hayranlık uyandıracak bir olgudur. Üstelik bu işçiliğin basit aletler ile yapıldığı düşünüldüğünde hayranlığın yanı sıra hayret duygusu da belirmektedir. Sütunların çıkarıldığı duvarlarda halen korunan işçilik izleri ocağı ziyaret edenleri bir an antik çağlara götürmekte, granitten yansıyan keski sesleri kulaklarda çınlamaktadır. İşlenmiş sütunların bir kısmının ocakta, yol üzerinde ve antik limanda kalmış olmaları da yöreyi ilginç hale getirilmektedir.

Tarihi MÖ 8. yüzyıla kadar uzanan granit ocağında üretilen sütunlar tomruklar üzerinde kaydırılarak 13 km mesafedeki Alexandria Troas (Dalyan) antik limanına taşınıp buradan Avrupa ve Kuzey Afrika’ya dek uzanan bir coğrafyaya gemilerle ihraç edildiği tarihi belgelerden bilinmektedir. Bazı sütunların Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul’a götürülüp çeşitli yapılarda kullanıldığı kayıtlıdır.

Bu tür jeoloji ve arkeoloji birlikteliğinin gözlendiği yani insanın çağlar boyu doğayı/kayaçları işlediği alanlar, arkeoloji yönünden önem taşıdığı gibi jeoarkeoloji, jeolojik miras, jeoturizm ve kültürel jeoloji açısından da önemli unsurlardandır.

Granite is a common type of felsic intrusive igneous rock that is granular and phaneritic in texture. The word "granite" comes from the Latin “granum”, a grain, in reference to the coarse-grained structure of such a holocrystalline rock.

Due to very slow cooling and crystallisation of magma beneath hundreds of kilometres from surface and outcropping by rising during time make Granites sufficiently special. According to the formation by slow cooling it has high strength to the physical effects. Its big and colourful crystalline texture brings in the rock a visually esthetical appearance. These properties make granite being used for building material for centuries despite its roughness.

Kestanbol Granite is surfaced at south of Çanakkale, west of Ezine town, between Kestanbol-Bergaz-Yaylacık villages. Existing near to Koçali village, the porphiritic textured granites were located to the region during Oligocene- Early Miocene period.  

From these granites which have relatively large crystalline texture and it has been produced column heads that have 160 cm diameter and 60 tons of weight at antique times. The biggest granite quarry is located at Yeşiltaşlar region that is 1.5 km west of Koçali village and still has seven column inside.

Since granite is very hard because of its textural property, even extracting the big blocks without break up is very hard; so processing and giving shapes to these rocks with column heads is a sufficiently admirable fact. In addition, as we think these operations were done with simple devices; apart from admiration, astonishment appears. The working footprints that are still protected makes the visitors to go to antique ages and the voices of hatchets reflected from granites make tingles to ears. Some of the processed columns can be seen at the quarry, on the road and antique harbour and this makes the region more interesting.

It is known that, the produced columns in granite quarry that has a history of B.C. eight century; were slided on the logs to the 13 km away Alexandria Troas antique harbour and from here they were exported to Europe and North Africa within ships. It is registered that some of them were sent to Istanbul during Ottoman time and used in various structures.

These kind of places in which both geological and archaeological togetherness is seen that means the areas people processed during time, are important facts in archaeology, geoarchaeology, geological heritage, geotourism and cultural geology.

Bu Earthcache'i kaydedebilmek için aşağıdaki soruların cevaplarını profilimdeki e-posta adresine yollamalısınız. Sonra kayıt yapabilirsiniz, herhangi bir yanlış varsa size yazarım.

1- Burada bulunan en uzun sütun yaklaşık kaç metredir?

2- Son fotoğrafta görünen işlenmiş duvarı yakından inceleyiniz ve taştaki parçacıkların yaklaşık boyutunu yazınız.

3- Halk arasında bu taş nasıl adlandırılmaktadır?

To log this Earthcahe, you have to answer the below questions and e-mail them to me over my profile. You can log then, if some thing is wrong, I will contact you.

1- How long (nearly) is the longest column here?

2- Look closely to the wall on the last photo (with the worksigns) and write the approximate size of the particles in the stone?

3- How is this stone called by the locals (in Turkish or English)