Wielka Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim – synagoga znajdująca się w Piotrkowie Trybunalskim przy ulicy Jerozolimskiej 29, we wschodniej części miasta zwanej dawniej Wielką Wsią lub Żydowskim Miastem Piotrkowem.
Obecnie jest jedną z najlepiej zachowanych synagog w województwie łódzkim, jak i w całej Polsce, ze względu na swoją unikalną architekturę.
Murowany i orientowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. Wewnątrz w zachodniej części znajduje się płytki przedsionek, z którego wchodzi się do głównej sali modlitewnej. Babiniec pierwotnie znajdował się nad przedsionkiem. Po przebudowie z 1854 roku zostały dobudowane wzdłuż elewacji północnej oraz południowej.
Orientalny charakter fasadzie głównej oraz elewacjom bocznym nadają spłaszczone łuki, szeroki fryz przesłaniający spadek dachu, wieńczące obramienia, zaakcentowane we wszystkich narożnikach fasady wieżyczki oraz rombowa siatka, która jest skromnym nawiązaniem do wzorów arabskich.
Mała Synagoga w Piotrkowie Trybunalskim - synagoga znajdująca się w Piotrkowie Trybunalskim przy ulicy Jerozolimskiej, we wschodniej części miasta zwanej dawniej Wielką Wsią lub Żydowskim Miastem Piotrkowem.
Synagoga została zbudowana w 1775 roku z fundacji Herna Piotrkowera. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny przez wiele lat stała opuszczona i niszczała. W latach 1964-1967 synagoga została gruntownie wyremontowana oraz odrestaurowana i przeznaczona na bibliotekę dla dzieci. Murowany i orientowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. Wewnątrz w zachodniej części znajduje się płytki przedsionek, z którego wchodzi się do głównej sali modlitewnej. Babiniec pierwotnie znajdował się nad przedsionkiem. Po przebudowie z 1854 roku zostały dobudowane wzdłuż elewacji północnej oraz południowej. Orientalny charakter fasadzie głównej oraz elewacjom bocznym nadają spłaszczone łuki, szeroki fryz przesłaniający spadek dachu, wieńczące obramienia, zaakcentowane we wszystkich narożnikach fasady wieżyczki oraz rombowa siatka, która jest skromnym nawiązaniem do wzorów arabskich. W sali głównej na wschodniej ścianie pierwotnie znajdował się bogato zdobiony, wykonany z drzewa gruszy Aron ha-kodesz. Po jego obu stronach znajdowały się rzeźbione lwy naturalnej wielkości, stojące na tylnych nogach i podtrzymujące złotą koronę na Torę, a na szczycie orzeł z rozpostartymi skrzydłami. Aron ha-kodesz otaczały rzeźbione postaci cherubinów, gałęzie roślin, na których wisiały instrumenty muzyczne, wzorowane na używanych w Świątyni Jerozolimskiej, inskrypcje hebrajskie oraz liczne motywy roślinne i biblijne. Na ścianach znajdowały się bardzo okazałe polichromie, przedstawiające m.in. na ścianie zachodniej znaki zodiaku, Groby Patriarchów oraz Ścianę Płaczu. Ich autorem był Dawid Goldstein z Grocholic, obecnie części Bełchatowa. Pozostałe malowidła znajdujące się na ścianach północnej, południowej oraz wschodniej wykonał Dawid Friedlander, zapewne w 1816 roku.
Źródło: wikipedia.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielka_Synagoga_w_Piotrkowie_Trybunalskim