W maju 1939 r. rozpoczęła się organizacja specjalnej jednostki myśliwskiej Brygady Pościgowej. Dowódcą został płk pilot Stefan Pawlikowski (poprzednio dowódca 1 Pułku Lotniczego). Zadaniem Brygady Pościgowej było samodzielne działanie celem obrony Warszawy poza strefami działania artylerii przeciwlotniczej.
Celem zwiększenia efektywności działania Brygady jej szef sztabu, mjr dypl. pil. Eugeniusz Wyrwicki, zorganizował sieć naprowadzania myśliwców i przechwytywania wrogich samolotów. System był prosty w swoich założeniach i jak się później okazało skuteczny.
Istotą tego systemu było podzielenie przestrzeni w okolicach Warszawy na 16 sektorów ponumerowanych od 1 do 16, których granice rozchodziły się promieniście z punktu centralnego Warszawy oraz 4 koncentrycznych pierścieni (okręgów) oznaczonych A, B, C o promieniach, co 5 km (inne źródła podają 20 km, ale pierwsza wersja wydaje się być bardziej prawdopodobna. Pilot dostawał informację o treści np. B5, co jednoznacznie określało sektor gdzie miało nastąpić przechwycenie przeciwnika.
Piloci w powietrzu naprowadzani byli na wrogie samoloty drogą radiową aczkolwiek nie wszystkie samoloty myśliwskie PZL P.11c i P.11a posiadały na wyposażeniu radiostacje. Co ciekawe, szybkość działania systemu ostrzegania i naprowadzania była równie szybka jak systemu brytyjskiego w czasie Bitwy o Anglię mimo braku radarów i wynosiła ok. 4 - 5 minut od zauważenia wroga do startu maszyn myśliwskich.
Ponadto w okolicach Warszawy przygotowano sieć lotnisk polowych, dzięki którym można było dokonać przesunięcia samolotów z lotniska podstawowego celem uniknięcia zniszczenia samolotów na skutek bombardowań oraz dokonywać szybszego przechwycenia wrogich samolotów na dalekich przedpolach stolicy. Samoloty Brygady Pościgowej przeleciały na zapasowe lotniska już 30 sierpnia 1939 r.
Jednym z takich lotnisk było lotnisko polowe w Zielonce o kryptonimie "Pastwisko".
Lotnisko znajdowało się tu już przed wojną, co związane było ze zlokalizowanym na terenie Zielonki Centrum Badań Balistycznych (obecnie Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia) i poligonem wojskowym, na którym testowano także uzbrojenie lotnicze. Okresowo przeprowadzono tzw. „szkołę ognia” – czyli ćwiczenia lotników w strzelaniu ostrą amunicją do celów naziemnych i powietrznych. Wtedy właśnie powstało tu, może jeszcze nie lotnisko, ale lądowisko. Gdy zaogniała się sytuacja międzynarodowa w 1938 i 1939 r., szukano miejsc na lotniska polowe, z których mogłoby startować polskie lotnictwo w warunkach bojowych (w przypadku wojny stałe bazy lotnicze są bombardowane w pierwszej kolejności). Zielonka została wybrana jako jedno z lotnisk w okolicach Warszawy, co było związane z samą koncepcją obrony powietrznej stolicy przez Brygadę Pościgową.
We wrześniu 1939 r. stacjonowała tu nie tylko Brygada Pościgowa czyli 111 i 112 Eskadra III Dywizjonu 1 Pułku Myśliwskiego, ale także 3 inne jednostki należące do Lotnictwa Armii "Modlin" (41 Eskadra Rozpoznawcza, 53 Eskadra Obserwacyjna, 152 Eskadra Myśliwska).
Warto wiedzieć, że lotnisko polowe w Zielonce:
-
było miejscem, z którego najdłużej w kampanii wrześniowej, praktycznie nieprzerwanie przez 11 dni, wykonywały zadania bojowe samoloty polskiego lotnictwa wojskowego.
-
przyjęło wiele różnorodnych jednostek lotniczych w sumie 5 eskadr.
-
może się szczycić największą ilością operacji bojowych z pojedynczego lotniska w kampanii wrześniowej 1939r.
-
przyjmowało praktycznie wszystkie istotne typy maszyn bojowych polskiego lotnictwa wojskowego.
-
3 września 1939 roku nad Zielonką, nad terenem obecnego poligonu wojskowego, doszło do pierwszej dużej bitwy powietrznej w II wojnie światowej. Brało w niej udział łącznie 36 samolotów. Określana jest jako jedna z najbardziej niezwykłych walk powietrznych tej wojny. Bohaterstwem wykazał się w niej por. pil. Wojciech Januszewicz. Wcześniej, 1 września 1939 r., startujący z Zielonki lotnicy 111 i 112 Eskadry Myśliwskiej, wchodzącej w skład Brygady Pościgowej, pod dowództwem kpt. Sidorowicza stoczyli ponad 80 walk z samolotami nieprzyjaciela. To tu rozpoczynali oni kolejne operacje bojowe, walczyli, ginęli lub rozpoczynali swój szlak bojowy na kolejnych frontach II wojny swiatowej.
Wobec zaciskającego się pierścienia niemieckiego oblężenia Warszawy i dużych strat w sprzęcie i problemów z zaopatrzeniem kolejne eskadry były stopniowo wycofywane dalej na wschód.
Obecnie nie ma w terenie wyraźnych śladów lotniska. Część terenu zalesiono w latach pięćdziesiątych oraz przeznaczono na działki. Symbolicznym śladem jest tablica informacyjna, a więcej można się dowiedzieć odwiedzając Muzeum Zielonki w jednym z najstarszych budynków Zielonki, dawnej siedzibie policji i władz gminy, przy ul. Kolejowej 11, gdzie w 75. rocznicę bitwy powietrznej nad Zielonką otwarto tematyczną ekspozycję.