Church of the Virgin (Panagia) Troulloti Traditional Cache
Church of the Virgin (Panagia) Troulloti
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(small)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
The church of the Virgin (Panagia) Troulloti is built in the area of the Ano Pyrgoi at Thermi, in the eastern part of Lesvos, only 10 kms from the city of Mytilini. The church belongs to the type known as domed cross-in-square and dates in the 14th century. It constitutes one of the few Byzantine churches preserved on Lesvos.
Architectural members from more ancient buildings are incorporated in the masonry of the monument, two of which are marble relieves of particular interest in the south wall of the narthex. These two relieves are ornamented with both human figures as well as animal ones (such as that of a bear or a deer) and they were probably taken from the nearby sanctuary of Artemis Thermia.
Before entering the main door of the church take a look at the left side. You will spot a gray marble with an ancient inscription. Dated between 200 to 100 b.C. It says that : " Family of gladiator Marcus Aurilious Trepfonioys and his wife, the high priest of Orfaia Lailia Sotiou ". That is interesting as probably the lady belonged to the Ancient Artemis sanctuary of the area. And they could not be married but should remain virgins life long !
Probably the internanionalisation of Roman empire had loosen a bit the ethics and believeings or love have overmastered, religions !
The interior of the church is decorated with wall paintings that date after its foundation and are only partially preserved.
Its wood carved templon dates in the mid-18th century and constitutes one of the most exquisite samples of post-Byzantine wood carving on Lesvos.
Η Πανάγια Τρουλωτή στη Θέρμη
Ο Ι.Ν. Παναγίας της Τρουλωτής είναι κτισμένος σε ένα γραφικό ύψωμα στην περιοχή των Άνω Πύργων Θερμής στο ανατολικό τμήμα της Λέσβου, 10 μόλις χιλιόμετρα από την πόλη της Μυτιλήνης. Ο ναός ανήκει στην κατηγορία του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο και χρονολογείται στον 14ο αιώνα. Πρόκειται για έναν από τους ελάχιστους βυζαντινούς ναούς που σώζονται στη Λέσβο.
Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και ονομάστηκε Παναγία Τρουλωτή ή Τουρλωτή, γιατί είναι ένας από τους ελάχιστους ναούς με τρούλο στο νησί και είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που το θόλο του τρούλου κοσμεί η εικόνα της Θεοτόκου αντί του Παντοκράτορα.
Ο ναός χρονολογείται στον 14ο αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση θεωρείται ότι κτίστηκε το 804μ.Χ. επί της αυτοκράτειρας Ειρήνης της Αθηναίας, όταν ήταν εξόριστη στη Λέσβο, με χρήματα που συγκέντρωσε ζητιανεύοντας, ως «επιτίμιο» που της επέβαλε ο πνευματικός της, όταν εκείνη του εξομολογήθηκε ότι, σφετεριζόμενη το θρόνο του Βυζαντίου, τύφλωσε το γιο της Κωνσταντίνο το Στ’.
Ο ναός είναι ρυθμού εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο.
Ο τρούλος είναι κυλινδρικός και στηρίζεται πάνω σε τέσσερις πεσσούς. Είναι κτισμένος με κοινή πέτρα και ασβεστοκονίαμα, ενώ στους τοίχους του φέρει πολλά δομικά μέλη αρχαίων κτισμάτων, πιθανότατα προερχόμενα από το γειτονικό ιερό τέμενος της Άρτεμης. Αρκετά ενδιαφερουσα ειναι μια εντοιχισμένη επιγραφή από γκρίζο μάρμαρο, αριστερά από την είσοδο του ναού. Η επιγραφή έχει δημοσιευθεί στο InscriptionesGraecae XII 2, αρ. 447. Για την θέση της επιγραφής, ο εκδότης G. Paton αναφέρει αόριστα: «PropeThermasMytilenaeasinPanagiae». Από το σχήμα των γραμμάτων (μεγάλα, προσεγμένα γράμματα χωρίς πολλές ακρεμόνες και το Α με ευθεία την μεσαία κεραία του και όχι «σπασμένη», όπως συνηθίζεται την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο) η επιγραφή μπορεί να χρονολογηθεί στον 2ο /1ο αι. π.Χ.. Το κείμενο της επιγραφής είναι το εξής:
Φαμιλία μονομάχων [Μ]άρ(κου) Κλαυ(δίου) Τρυφωνιανοῦ νέου
καὶ ἀρχιερείας Ὀρφίας Λαιλίας Σωτίου γυναικὸς αὐτοῦ.
Ο μονομάχος της επιγραφής, ο Ρωμαίος Μάρκος Κλαύδιος Τρυφωνιανός, άγνωστος από αλλού, πήρε για γυναίκα του την Ορφία Λαιλία, την αρχιέρεια της Αρτέμιδας (;) το πιθανότερο και από αυτήν τη θέση και γι’ αυτόν το λόγο αναθέτουν στο ιερό της Θεάς.
Τα ήθη έχουν χαλαρώσει, η «παγκοσμιοποίηση» της ρωμαιοκρατίας και ο συγκρητισμός των θρησκειών επιτρέπουν στις ιέρειες της Αρτέμιδας να συνάπτουν γάμο και να δημιουργούν οικογένεια, κάτι που μέχρι τότε απαγορευόταν, αφού οι ιέρειές της όφειλαν να διατηρούν την παρθενία τους, όπως απαιτούσε η παρθενία της θεότητας που υπηρετούσαν.
Μεταγενέστερη είναι η προσθήκη του νάρθηκα στην δυτική πλευρά. Στο εσωτερικό σώζονται τοιχογραφίες μεταγενέστερες της ίδρυσης του ναού.
Δίπλα στην πόρτα του υπάρχει μία εντοιχισμένη επιγραφή ενώ στο νότιο τοίχο του νάρθηκα βρίσκονται εντοιχισμένα δυο ανάγλυφα σε ανοικτό γκρίζο μάρμαρο, που φέρουν το ένα μια αρκούδα να συλλαμβάνει ένα λιοντάρι και το άλλο μια ανδρική μορφή ξαπλωμένη σε ένα κοντάρι να προτείνει ένα τριγωνικό αντικείμενο σε ένα άγριο ζώο (άρκτο) που βρίσκεται κάτω. Στο άλλο χέρι κρατά ένα δακτύλιο. Στη θραυσμένη άκρη του γλυπτού διακρίνεται άλλη ανθρώπινη φιγούρα να απομακρύνεται τρέχοντας.
Το τέμπλο είναι από ξύλο καρυδιάς, ξυλόγλυπτο και ανάγεται πιθανότατα στα μέσα του 18ου αιώνα. Είναι ένα από τα καλύτερα έργα ξυλογλυπτικής της Λέσβου και φιλοτεχνήθηκε για να αντικαταστήσει πιθανώς, κάποιο παλαιότερο μαρμάρινο ή κτιστό. Η παλαιότερη και αξιολογότερη φορητή εικόνα του ναού είναι αυτή της Κοίμησης της Θεοτόκου, έργο των αρχών του 18ου αιώνα. Στον ίδιο αιώνα (1750) ανήκει και εικόνα της Βάπτισης του Κυρίου, ενώ οι υπόλοιπες είναι μεταγενέστερες.
Μεταξύ των ιερών σκευών συγκαταλέγονται ένα ευαγγέλιο εκδόσεως Βενετίας «τύπου φοίνικος» του 1865 ρωσικής τεχνοτροπίας, ένας σταυρός αγιασμού, εξαίρετο έργο μικροτεχνίας που χρονολογείται γύρω στο 1700 και δυο επαργυρωμένοι δίσκοι παγκαριού από χαλκό του 1769. Τέλος μια μαρμάρινη φιάλη αγιασμού εξαιρετικής τέχνης φυλάσσεται σήμερα στο Εκκλησιαστικό Βυζαντινό Μουσείο Μυτιλήνης.
Το μνημείο σήμερα είναι ίσως ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα μνημεία αυτής της περιόδου. Η πρόσβαση σε αυτό είναι σχετικά εύκολη τόσο από τον κεντρικό δρόμο Μυτιλήνης-Θερμής όσο και από το χωριό της Θερμής. Εχει δε καταπληκτική θέα προς τον κάμπο της Θερμής με τους πύργους και την θάλασσα, ενώ δίπλα στο μνημείο βρίσκεται ένας πανέμορφος παραδοσιακός πύργος.
BOX: small container with log book and pencil.
!!! ΧΡΗΣΙΜΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ !!!
Additional Hints
(No hints available.)