Helaas staat Zonnestraal niet meer op de Unesco Werelderfgoedlijst!
1-2-2019 Vraag J blijkt niet meer op de pagina te vinden, deze is dus vervangen voor een nieuwe vraag.
zonnestraalhilversum
Hilversum is trots op Zonnestraal en wil de bijzonder inspirerende geschiedenis, idealen en verhalen die bij de arbeids- en nazorgkolonie horen, graag delen en uitdragen.
Opdat we de ‘Zonnestraal-geest’ hoog zullen houden!
Voor het terrein Zonnestraal gelden de volgende regels:
- Verboden toegang tussen 20:00 - 06:00 uur, dit wordt duidelijk aangegeven bij de ingang, voor auto's lijkt ons!
- Voor het omliggende bos geldt, toegang tussen zonsopkomst en zonsondergang
- Honden toegestaan, mits aangelijnd
Parkeren op aangegeven parkeercoördinaat, tevens het vraagteken
De cache is geplaatst met toestemming van Landgoed Zonnestraal
Het begon met ‘Ome Jan’.
Jan van Zutphen, de drijvende kracht achter het ontstaan van de ‘arbeids- en nazorgkolonie’ Zonnestraal. Een plek waar tuberculoselijders op krachten konden komen door rustkuren in bed, in een later stadium wandelen en uiteindelijk werken in de werkplaatsen.
Tuberculose was voor Ome Jan, zoals hij door iedereen genoemd werd, het grote kwaad. Zijn moeder, zus én zijn eerste vrouw zijn eraan overleden.
Als vakbondsman van de Amsterdamse Diamantbewerkersbond nam hij dan ook het initiatief tot het inzamelen van de zogenaamde Koperen Stelen voor de bestrijding van deze volksziekte. Dit restproduct van de diamantbewerking leverde zo veel geld op dat de bouw van Zonnestraal er voor een deel mee is bekostigd.
Ome Jan was een echte man van het volk. Op sociaal gebied was hij onvermoeibaar. Hij zat in allerlei comités en verenigingen ter verbetering van de omstandigheden van het volk.
Als er wat te strijden viel, stond hij vooraan. En hij zei altijd: “Voor een zieke, is het beste nog niet goed genoeg.” Met name het eten moest van hem gewoon fantastisch zijn. Daar ontbreekt het nu nog wel eens aan in ziekenhuizen.
Het bijzondere aan Ome Jan was ook dat geloof of achtergrond van patiënten geen rol speelde. Of je nu katholiek was of Joods, het maakte allemaal niets uit.
Voor hem was iedereen gelijk.
Ome Jan overleed precies zestig jaar geleden op 94-jarige leeftijd. Zijn nalatenschap is van onschatbare waarde. De toekenning van UNESCO Werelderfgoedstatus aan Zonnestraal zou het best denkbare eerbetoon zijn aan zijn tomeloze inzet voor de medemens.
A = Hoe oud was ome Jan toen hij de Koningin op bezoek kreeg?
B= Welke plaats deelde Ome Jan samen met de Amerikaanse president Eisenhower, onder de ‘meest bewonderde nog levende mannen’ in de wereld?
C = Wat was Ome Jan zijn overkoepelende doel? (aantal woorden)
D = In welk jaar nam Ome Jan afscheid van Zonnestraal?
Beton en architectuur
De kenmerkende openheid in de architectuur van sanatorium Zonnestraal is mogelijk gemaakt door een dragende constructie van gewapend beton. Met de keuze voor skeletbouw kon een transparant gebouwencomplex worden gecreëerd dat een spectaculair monument zou worden van de "lucht, licht en ruimte"-filosofie in de moderne architectuur. De slanke betonnen kolommen, balken en vloeren in combinatie met het vele glas in dunne stalen kozijnen betekende toentertijd een revolutie in de Nederlandse architectuur.
Zonnestraal monument van licht en lucht
Zonnestraal in Hilversum werd geopend als arbeids- en nazorgkolonie voor aan tbc-lijdende diamantbewerkers. Tegenwoordig geldt het complex als icoon van het Nieuwe Bouwen. Het is gelegen in een gevarieerd landschap van bos en heide op de overgang van zand naar veen. De modernistische architecten Jan Duiker en Bernard Bijvoet realiseerden hun ontwerp met de hulp van Jan Gerko Wiebenga volgens de nieuwste ideeën op het gebied van architectuur, bouwtechniek en zorg. Als monument van licht en lucht en als gebouwd manifest van solidariteit en hoop, wordt Zonnestraal beschouwd als kansrijke kandidaat voor de Unesco Werelderfgoedlijst.
E = In welk jaar werd Zonnestraal geopend als arbeids- en nazorgkolonie voor aan tbc-lijdende diamantbewerkers?
Wie is Henri ter Meulen?
Er was eens een vooraanstaande Delftse hoogleraar Scheikunde, Henri ter Meulen genaamd. Op een dag werd hij opgezocht door een oude vriend, Jan van Zutphen. Deze zat nogal in de rats en had dringend Henri’s hulp nodig. Om zijn Koperen Stelen Fonds van nieuwe middelen te voorzien, moest en zou hij zuiver diamantstof verkrijgen uit het zwarte stof dat overbleef van het bewerken van diamanten. Het was nog niemand gelukt en zijn laatste hoop was een geniaal inzicht van Ter Meulen. Zou hij de code kraken? Dit verhaal leest als een sprookje, toch is het echt gebeurd.
F = Hoeveel procent zuivere diamant zat er in de stof?
G = In welk jaar werd in Amsterdam de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond, de ANDB, opgericht met als doel een gemeenschappelijke zorg en arbeidsvoorwaarden voor de arbeiders in de diamantindustrie?
H = Hoeveel hectaren was het landgoed dat het KSF kocht voor de stichting van een zelfvoorzienende arbeids- en nazorgkolonie voor tbc-patiënten?
I = Op welke dag verscheen het eerste nummer van Zonnestraal officieel orgaan de Nederlandsche vereeniging tot het oprichten van arbeidskolonies voor tuberculoselijders in Nederland.
“Doch laten wij er toch om blijven denken, wij allemaal, – en dan bedoel ik daarmee een ieder die iets met ‘Zonnestraal’ te maken heeft- dat wij steeds de ‘zonnestraal’-geest in alles en overal, hoog hebben te houden. Want ik ben er van overtuigd, dat, als die Zonnestraal-geest zal verdwijnen, waardoor ook, dit de val van ‘zonnestraal’ zal inluiden. Helpt mij daarom bij het handhaven van die ‘Zonnestraal-geest.”
J = In welk jaar spreekt geneesheer-directeur Van Lier van de ‘ Zonnestraal-geest’?
December 2018, Hilversumse Zonnestraal definitief niet op Werelderfgoedlijst.
De rijksoverheid zal Zonnestraal niet voordragen voor de Werelderfgoedlijst.
De waarden, bekendheid en waardering van dit icoon van wereldklasse blijven echter als een paal boven water staan.
Welk paviljoen staat op de planning om te starten met restauratie?
B paviljoen; J = 1997
D paviljoen; J = 1937
F paviljoen; J = 1907
voor de liefhebber:
<a href="http://coord.info/GC6TX1P" target="_blank"><img src="https://s5.postimg.cc/7wk6f8jp3/Banner_Zonnestraal.gif" title="GC6TX1P - Zonnestraal" width="200" height="50" /></a>