Deze korte multi van 2,5 kilometer voert langs de gebeurtenissen die hier plaatsvonden op de eerste dag van de Duitse inval. Niet veel mensen weten nog wat er in deze omgeving in de eerste oorlogsuren heeft plaatsgevonden. Tussen de waypoints in kan je hier een beschrijving van lezen. De tocht voert door de parken Arentsburgh en Hoekenburg en komt langs Buitengoed Dorrepaal, een historische plek waar nu mensen met een verstandelijke beperking onder andere een tuinwinkel en een theetuin bestieren.
Start en parkeerplaats
N 52° 03.750 E 004° 21.067
Waypoint 1 – Aan de rand van de stad
N 52° 03.671 E 004° 20.940
Aantal keien dat in de speeltuin ligt is A.
Je staat hier aan de rand van de stad. In 1940 stonden hier de laatste huizen en begon het agrarische polderland dat zich uitstrekte tot Delft. Het regeringscentrum Den Haag was vanaf hier eenvoudig te bereiken, aan de skyline in de verte kan je zien hoe dichtbij dit eigenlijk is. In het centrum waren de belangrijke overheidsinstellingen gezeteld. Daarnaast was Den Haag ook als residentie van toenmalig Koningin Wilhelmina van essentieel belang.
Waypoint 2 – Vijf voor vier
N 52° 03.(A*50)+14 E 004° 20.929
Aantal houten liggers waar de zitting op rust is B
Op 10 mei 1940, om 3:55 startte de Duitse invasie van Nederland aan de oostgrens van het land. Om Nederland tot een snelle capitulatie te dwingen hadden de Duitsers het plan om ver voor de aanvalslinie uit de residentie in te nemen om vervolgens de regering met de koningin gevangen te nemen. Terwijl de Duitsers in het oosten pas oprukten naar de Peel-Maasstelling, dropten Duitse vliegtuigen een half uur na de grensoverschrijding 3.000 parachutisten bij de drie vliegvelden rondom Den Haag (Ockenburg, Ypenburg en Valkenburg). Zij hadden als doel de tegenstand te breken en op te rukken naar de residentie.
Drie Ju-52’s droppen parachutisten boven vliegveld Ypenburg
Waypoint 3 – De Vliet als linie
N 52° 03.413-B E 004° 20.732+(A*B)
Het aantal planken op het beweegbare brugoppervlak is C
In de polder achter Drievliet lag voorheen het vliegveld Ypenburg. Dit was één van de vliegvelden waar de Duitsers in de vroege ochtend geland waren. De Vliet fungeerde als een natuurlijke barrière die voorkwam dat de Nederlandse strijdkrachten eenvoudig konden oprukken naar het vliegveld. Het beheersen van de oeververbindingen was daardoor strategisch van grote waarde. Naast de loopbrug bij Drievliet, waren er in de omgeving enkele oeververbindingen waarover ook rijdend materieel kon. Om de achterliggende luchthaven te beschermen en een opmars naar Den Haag mogelijk te maken, bezetten de Duitsers enkele boerderijen en villa’s van waaruit zij deze bruggen konden controleren. Een regiment van elf Duitse parachutisten had zich bij de Tolbrug verschanst in de naastgelegen Villa Dorrepaal.
Proclamatie in de avondkranten van 10 mei 1940
Waypoint 4 – George Maduro
N 52° 03.210+(B*C) E 004° 21.273
Het aantal ronde ruiten van villa Dorrepaal zichtbaar op de achterzijde van de bank is D
De Nederlanders bestookten vanaf de overzijde van de Vliet de Duitse positie in de villa. Om tien uur ’s ochtends kregen zij versterking van het vierde regiment van de cavalerie. Het regiment stond onder leiding van de Leidse rechtenstudent luitenant George Maduro. Om half één kreeg het regiment de opdracht om Villa Dorrepaal op de Duitsers te heroveren. De soldaten staken onder vijandelijk mitrailleurvuur de brug over en omsingelden de villa. Door vervolgens vanuit wisselende posities de villa aan diverse kanten te bestoken, kregen de Duitsers de indruk dat zij omsingeld waren door een grote legermacht en gaven zij zich over. In werkelijkheid voerde Maduro bevel over slechts veertien soldaten. De Duitse parachutisten werden gevangengenomen, samen met ruim 70 andere parachutisten die zich in de naastgelegen wijk Park Leeuwenbergh bevonden. Mede door de snelle herovering van de oeververbinding bij Dorrepaal, slaagden de Nederlanders er in om tegen het eind van de middag het vliegveld Ypenburg te heroveren. Ook bij de andere vliegvelden verliep de tegenaanval voorspoedig, op het eind van de tiende mei waren de vliegvelden rondom Den Haag weer in Nederlandse handen.
Voor George Maduro is deze herdenkingsbank geplaatst. De bank is bereikbaar op ma-za van 9:30-17 uur. Op andere momenten is de vraag te beantwoorden door het aantal ronde ruiten te tellen aan de Vlietzijde van de villa.
Aan de overzijde van de Vliet Villa Dorrepaal met de (inmiddels vervangen) Tolbrug
Waypoint 5 - Luchtdoelartillerie
N 52° 03.598-(B*D) E 004° 21.676-(A*C)
De letterwaarde (A=1) in de datum op het monument is F
In het wijkje Park Leeuwenbergh was ter verdediging een batterij luchtafweergeschut opgesteld. Op 10 mei kwamen tien militairen van de 13e Luchtdoelartillerie om het leven. Voor hen is hier een monument opgericht. Aanvoerder van de Nederlandse aanval op Villa Dorrepaal, George Maduro, werd kort na de capitulatie in het Oranjehotel gevangen gezet. Na zijn vrijlating sloot Maduro zich aan bij het verzet. Tijdens zijn tocht naar Engeland werd hij verraden en opgepakt. Maduro stierf uiteindelijk in Dachau op 9 februari 1945, kort voor de Amerikanen het kamp bevrijdden. Hem werd postuum de onderscheiding Ridder in de 4e Klasse der Militaire Willems-Orde toegekend. Zijn familie stichtte uit zijn naam een miniatuurstad in Den Haag.
Cache
N 52° 03.F*F+A*C+(C+C+D)/D E 004° 21.(F*B-F)/D-(C*D)
Nasleep
Hoewel het Nederlandse leger langer dan verwacht standhield op de Grebbelinie en de Slag om Den Haag geresulteerd had in een Nederlandse overwinning op het Duitse leger, was de Duitse opmars niet te stuiten. Drie dagen na de gevechtshandelingen in deze omgeving, vertrok Wilhelmina met de regering naar Londen. Weer een dag later werd Rotterdam gebombardeerd waarna Nederland op 15 mei capituleerde. Het mislukken van de Slag om Den Haag had voor de Duitsers echter grote gevolgen; een groot aantal vliegtuigen was verloren gegaan en niet voorkomen kon worden dat de regering uitweek naar Engeland om vanuit daar te strijden voor de Nederlandse bevrijding.
Verslag uit de Haagse Courant van 3 augustus 1940 (klik voor vergroting)