Historia kopuły pancernej w lesie koło Wejdyk. Pozostałości po fortyfikacji z okresu II wojny światowej.
W latach 1936-1939 wokół Giżycka przystąpiono do budowy zespołu nowoczesnych 234 fortyfikacji tzw. Giżyckiego Rejonu Umocnionego. Zadaniem fortyfikacji było wzmocnienie bezpieczeństwa rejonu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich.
Jednym z najciekawszych obiektów z tego czasu jest schron bojowy wybudowany w drugiej linii umocnień frontu zachodniego giżyckiego Rejonu Umocnionego, położony na wzgórzu 168,1 - około 1km na wschód od msc. Kolonia Wejdyki, przy drodze Ryn-Mrągowo. Obecnie znajduje się on w terenie leśnym, niegdyś miał świetne pole ostrzału na wspomnianą drogę. Wybudowany został według katalogu obiektów typowych z listopada 1938 roku jako Regelbau 122b (niem. Stand mit Sechsschartenturm ohne Flankierungsanlage)- schron bojowy z sześciostrzelnicową kopułą pancerną dla km, bez izby flankującej. Załogę stanowiło 12 żołnierzy, a uzbrojenie- 2 karabiny maszynowe MG 34 umieszczone w kopule pancernej. Pomimo dużej odporności jak i siły ognia, schron ten niestety nigdy nie został użyty w walce, gdyż w styczniu 1945 roku w walkach z atakującą Armią Czerwoną ze względu na nieliczną obsadę wykorzystano tylko pojedyncze schrony bojowe Giżyckiego Rejonu Umocnionego. Z początkiem lutego 1945 roku wojska inżynieryjne Armii Czerwonej przystąpiły do demontażu wyposażenia schronów i niszczenia ich pomieszczeń bojowych. Jeszcze w latach 50. Saperzy Wojska Polskiego brali czynny udział w odzyskiwaniu elementów pancernych z wysadzanych bunkrów.
Pomimo zniszczeń poczynionych wysadzeniem schronu ocalała 28 tonowa kopuła pancerna która siłą wybuchu uleciała kilkadziesiąt metrów w górę, obróciła się o 90 stopni i z powrotem wpadła do swojego szybu tam się klinując. Dzięki temu mamy możliwość podziwiania pancerza i potęgi niemieckiej fortyfikacji.
Opisywana kopuła to pancerz typu 35P8 (wysokość 2030 mm, średnica wewnętrzna 2250 mm, grubość pancerza 120 mm, waga 28 ton). Odlana została w 1938 roku w osławionych Zakładach Zbrojeniowych Kruppa w Essen z numerem 42 o czym świadczy sygnatura na stopie kopuły. Ciekawostką jest fakt iż z zamówionych przez Dowództwo Wojsk Lądowych łącznie 546 kopuł, ostatecznie dostarczono tylko 123 pancerze. Na terenie dzisiejszej Polski zamontowano około 25 kopuł tego typu- kilkanaście na tzw. Międzyrzeckim Rejonie Umocnionym, 1 na Wale Pomorskim oraz 5 na obszarze byłych Prus Wschodnich. Do dnia dzisiejszego ocalały tylko 2 pancerze co stanowi m.in. wyjątkowość schronu w Wejdykach. Drugi taki pancerz można odnaleźć na południe od Pisza w rejonie miejscowości Jeże, gdzie zamontowany został na jednym ze schronów Wschodniopruskiej Pozycji Granicznej.
Czytając komentarze od Was byliśmy przekonani, że kesza nie ma, ale na miejscu okazało się, że wszędzie pełno karteczek z Waszymi wpisami, a kesz siedzi 5 cm obok na miejscu i się śmieje :D Niestety nie szukacie chyba gdzie trzeba :) Wymieniliśmy pojemnik na większy, a stary kesz zmieścił się do niego :D Aby podjąć kesza trzeba stać w kopule ;) Proszę o ostrożne podejmowanie skrzynki, tak aby nigdzie nie spadła, ale również o odkładanie kesza w to samo miejsce, tak aby inny też mogli się bawić ;) Latarka może się przydać :) Zalecane długie spodnie, w sezonie letnim niezła dżungla :D Dorzucam SPOILER ;)