Το τοπωνύμιο «Αμφαναί» ή «Αμφαναία» ή και «Αμφαναίον» αναφέρεται στις αρχαίες πηγές ήδη από τον 5ο αι. π.Χ. Το όνομα «Αμφάνιος», «Αμφαναιεύς» και «Αμφαναίος» εμφανίζεται μόνο σε ύστερες πηγές που χρονολογούνται από το 2ο αι. π.Χ. και ύστερα. Σύμφωνα με τον Εκαταίο, οι Αμφανές αποτελούσαν μια Δωρική πόλη, ενώ ο Ψευδο-Σκύλαξ συμπεριλαμβάνει το «Αμφαναίον» στις «πόλεις των Θεσσαλών».
Η εκτεταμένη κατοίκηση που ερευνήθηκε με ανασκαφές των τελευταίων δεκαετιών πάνω και γύρω από το κωνικό ύψωμα Σωρός, έχει προταθεί να ταυτιστεί πλέον με τα ερείπια της πόλης των Αμφανών, που βρίσκονται ανάμεσα στις Παγασές και το Ακρωτήρι Πύρρα (σημερινό Αγκίστρι) . Η πόλη ονομάστηκε από το επίθετο «αμφίφανος», αυτός που φαίνεται δηλαδή και από τις δύο πλευρές, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τη φυσική θέση της πόλης, που είναι διακριτή στο μυχό του Παγασητικού κόλπου.
Η ακρόπολη και η πόλη, περικλείεται από 5-6 ομόκεντρους οχυρωματικούς περιβόλους, που διακόπτονται από μεγάλη ιδιόρρυθμη πύλη που οδηγεί στην Ακρόπολη και στην κορυφή του λόφου. Δίπλα στο λόφο υπάρχει Ιερό του Απόλλωνα, που βρίσκεται σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων εξωτερικά των νοτίων τειχών του αρχαίου οικισμού. Ο ναός του Απόλλωνα, με διαστάσεις 22,5 x 8,33 μ., με εσωτερική ξύλινη κιονοστοιχία από 10 κίονες, αποτελείται από τον πρόναο και τον σηκό, τον οποίο από τις 3 πλευρές διατρέχει λίθινο θρανίο. Στα ΒΔ της πόλης εκτεινόταν το νεκροταφείο της πόλης, όπου έχουν βρεθεί πλούσια κτερίσματα των πρωτογεωμετρικών, αρχαϊκών και κλασικών χρόνων. Τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν ότι υπήρξε διακοπή κατοίκησης στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. Η απουσία ελληνιστικής κεραμικής υποδεικνύει ότι μάλλον ο πληθυσμός της πόλης απορροφήθηκε στον συνοικισμό της Δημητριάδας.
Στο ύψωμα Σωρός, ΝΔ των Αμφανών, βρίσκονται τα λατομεία της πόλης των Αμφανών, ενώ στο ίδιο ύψωμα εντοπίστηκαν λείψανα δύο αρχαίων πύργων. Επίσης, στη θέση ακρωτήριο Αγκίστρι (αρχαία «άκρα Πύρρα») εντοπίστηκε θαλαμωτός τάφος ελληνιστικών χρόνων, λαξευμένος στο φυσικό βράχο, παρόμοιος με τους αντίστοιχους μακεδονικούς τάφους της Βέροιας και της Πέλλας.
Η διαδρομή είναι εύκολη. Μπορείτε να πλησιάσετε σε μια απόσταση 40 μέτρων με το αυτοκίνητο.
Ο χωματόδρομος είναι δύσκολος αλλά αν οδηγήσετε προσεχτικά, δεν θα έχετε κανένα προβλημα. Αλλιώς κάνετε ένα μικρό περίπατο αν ο καιρός το επιτρέπει. Γενικά αποφεύγετε να σηκώνετε πέτρες από το χώμα χωρίς λόγο και χωρίς προσοχή. Η φύση είναι ζωντανή!!
Η κρύπτη είναι τοποθετημένη στον κεντρικό άξονα του ναού και μπορεί εύκολα να βρεθεί αν κάποιος είναι παρατηρικός.
Είναι ένα πλαστικό τάπερ με ένα μπλοκάκι μέσα για να σημειώσετε την παρουσία σας και το όνομα σας αν θέλετε.
Απολαύστε την θέα. Βρίσκεστε σε μία από τις ομορφότερες αρχαίες πόλεις. Απέναντι βλέπετε το πανέμορφο Πήλιο, μπροστά σας είναι ο λόφος Καστράκι-Σωρός.Φαίνονται πολλοί κόλποι του Παγασητικού, η πόλητου Βόλου και χαμηλά κάτω η πόλη των Αλυκών και λίγο πιο δίπλα η αρχαία πόλη Δημητριάδα.
Αν θέλετε σε 10 λεπτά μπορείτε να ανεβείτε πάνω στο λόφο και να απολαύσετε την υπέροχη πανοραμική θέα.
The crypt is located on the central axis of the temple and can easily be found if someone is observer.
It's a plastic cap with a block inside to mark your presence and your name if you want.
Enjoy the view. You are in one of the most beautiful ancient cities. Opposite you see the beautiful Pelion, in front of you is Kastraki-Soros hill. There are many bays of Pagasitikos, the city of Volos and lower the city of Alykes and a little further by the ancient city of Dimitriada.
If you want in 10 minutes you can climb up the hill and enjoy the magnificent panoramic view.
The route is easy. You can approach a distance of 40 meters from the car. The dirt road is difficult at some points but if you can drive carefully, you will not have any problems. In the other case you can take a short stroll if your weather allows. Generally avoids raising stones from the soil unnecessarily and without care. Nature is alive !!
http://atlasthessalias.culture.gr/---------1.html