fotografia ze zbiorów własnych
Lasy iglaste w okolicach Przegędzy to obszar wyjątkowy pod wględem geologicznym z uwagi na występowanie wydm zbudowanych z piasków naniesionych przez wiatr. Tematem kesza jest jednak inne zjawisko, które bardzo widoczne jest na mapach przedstawiających rzeźbę terenu - osuwisko w Przegędzy:
źródło: http://portal.gison.pl/czerwionka-leszczyny/ na mapie widać wyraźny czarny punkt, przedstawiający istotną anomalię terenową - to miejsce w które Was zapraszamy.
W wyniku działania wód opadowych oraz w konsekwencji dość szczególnego ukształtowania terenu, w okolicach Przegędzy powstaje osuwisko. Skupmy się na przyczynie tego zjawiska.
Erozja wodna
Wszystkiemu winna jest woda. To ona w wyniku intensywnych opadów zbiera się w ramach lokalnej zlewni tworząc dwa "baseny", w których wypełniająca się woda wpłukuje piasek, tworząc imponujących rozmiarów osuwisko.
źródło: http://portal.gison.pl/czerwionka-leszczyny/ Na mapie widzimy dwa lokalne zagłębienia terenu, które podczas intensywnych opadów deszczu tworzą "baseny".
Przyroda broni się, jednak ze względu na niewielką miąższość humusu i w konsekwencji słabe ukorzenienie roślinności, na niewiele zda się ta walka. Drzewa kolejno upadają, odsłaniając skarpę. Woda podmywając piasek powoduje postępowanie procesu.
Najczęstrzymi przyczynami osuwisk są:
- wzrost wilgotności gruntu spowodowany długotrwałymi opadami lub roztopami,
- podcięcie stoku przez erozję, np. w dolinie rzecznej lub w wyniku działalności człowieka, np. przy budowie drogi,
- nadmierne obciążenie stoku, np. przez zabudowę,
- wibracje związane np. z robotami ziemnymi, ruchem samochodowym, eksplozjami,
- trzęsienia ziemi,
- zachwianie mechanicznej równowagi mas skalnych na skutek odkrywkowej eksploatacji surowców.
Wyróżniamy następujące rodzaje ruchów gruntów:
infografika przygotowana przez autora w oparciu o ogólnodostępne materiały
Soliflukcja
Inaczej spływ powierzchniowy, to proces kształtujący osuwiska w obszarach polarnych oraz wysokich górach. Proces polega na pełzaniu wierzchniej warstwy gruntu.
Kierunek rozwoju
Osuwiska dzielą się na delapsywne i detruzywne, ze względu na kierunek rozwoju zjawiska. Gdy rozwój osuwiska następuje od dołu w górę – mamy do czynienia z osuwiskiem delapsywnym. W przeciwnym wypadku osuwisko nazywamy detruzywnym.
Humus
Nie, nie będziemy omawiać popularnej potrawy. Skupmy się na próchnicy, tak właśnie nazywamy wierzchnią warstwę gleby, zbudowaną z organicznych cząstek, głównie roślinnych. W przekroju osuwiska to ta ciemna warstwa, usytuowana na jej najwyższym poziomie.
Klasyfikacja osuwisk
Aktywne (to osuwisko będące w ciągłym ruchu, albo takie którego objawy aktywności miały miejsce podczas rejestracji albo gdy ruch miał miejsce w ciągu 5 ostatnich lat).
Aktywne okresowo ( osuwisko w obrębie którego objawy aktywności występowały w nieregularnych odstępach czasu w ciągu ostatnich 5 — 50 lat).
Nieaktywne (osuwisko w obrębie którego nie obserwowano i nie udokumentowano objawów aktywności w ciągu co najmniej ostatnich 50 lat, ustabilizowane).
Aby zalogować tego EC należy wykonać kilka zadań:
1. Udaj się w miejsce wskazane na mapie i sklasyfikuj osuwisko pod względem stopnia aktywności. Nie podchodź do krawędzi skarpy - to zbyt ryzykowne.
2. Ocen czy jest to osuwisko naturalne czy spowodowane czynnikiem ludzkim.
3. Czy w tym przypadku mamy do czynienia z osuwiskiem delapsywnym czy detruzywnym?
4. Oceń miąższość warstwy humusu.
5. Proszę umieścić w logu zdjęcia GPS, travelbug'a lub autoportertu, na tle osuwiska.
Logi bez przez przesłanych odpowiedzi będą kasowane po upływie 14 dni. Nie musisz czekać - zaloguj swoją wizytę. Jeśli będzie potrzeba - skontaktujemy się z Tobą.
Coniferous forests in the vicinity of Przegędza are an exceptionally geologic area due to the occurrence of dunes built of wind sands. The subject of the cache, however, is another phenomenon, which is very visible on the maps depicting the relief of the area - landslide in Przegędza:
source: http://portal.gison.pl/czerwionka-leszczyny/ on the map you can see a clear black spot, showing a significant field anomaly - this is where we invite you.
As a result of rainwater and as a consequence of a rather special landform, a landslide is created near Przegędza. Let's focus on the cause of this phenomenon.
Water erosion
It's all about water. It is as a result of intense rainfall that it gathers within the local catchment, creating two "pools" in which the water filling in flushes out the sand creating an impressive landslide.
source: http://portal.gison.pl/czerwionka-leszczyny/ On the map, we see two local depressions of the terrain, which create "pools" during intense rainfall.
Nature defends itself, however, due to the small thickness of humus and, as a consequence, poor rooting of vegetation, this battle will not do much. Trees successively fall down, revealing the slope. Water washing the sand causes the process to proceed.
The most common causes of landslides are:
- increase in soil moisture caused by long-term precipitation or thaw,
- undercutting the slope by erosion, e.g. in the river valley or as a result of human activity, e.g. when building a road,
- excessive loading of the slope, e.g. by building,
- vibrations associated with, for example, earthworks, car traffic, explosions,
- earthquake,
- disturbance of mechanical balance of rock masses due to opencast exploitation of raw materials.
We distinguish the following types of land movements:
Solifluction
In other words: surface runoff is a process that shapes landslides in polar regions and high mountains. The process consists in creeping the top layer of the soil.
Development direction
Landslides are divided into delaptive and detrusive, due to the direction of the phenomenon. When the development of the landslide takes place from the bottom up - we are dealing with delapsive landslide. Otherwise, we call the landslide a detective.
Hummus
No, we will not discuss a popular dish. Let's focus on decay, this is what we call the top layer of soil, built of organic particles, mainly vegetable. In the cross-section of a landslide, this dark layer is situated on its highest level.
Classification of landslides
Active (a landslide that is in constant motion, or those whose signs of activity took place during registration or when the movement took place in the last 5 years).
Active periodically (landslide in which symptoms of activity occurred at irregular intervals during the last 5 - 50 years).
Inactive (landslide within which no symptoms of activity have been observed or documented for at least the last 50 years, stabilized).
To log this EC you have to do several tasks:
1. Go to the place indicated on the map and classify the landslide in terms of the level of activity. Do not approach the edge of the embankment - it's too risky.
2. Assessing whether it is a natural landslide or caused by a human factor.
3. In this case, are we dealing with delapsive or detective landslide?
4. Evaluate the thickness of the humus layer.
5. Include photo with GPS, travelbug or self-portrait on the background of the landslide in your log.
Logs without replies will be deleted after 14 days. You don't need to wait - you can log your visit. If it's needed - we'll contact you.
Źródła/Sources:
1) https://www.czerwionka-leszczyny.pl/miasto-turystyka-sport/budowa-geologiczna
2) http://portal.gison.pl/czerwionka-leszczyny/
3) http://www.ggsprojekt.pl/
