Rzeszowskie Ciekawostki #6 - Spisek pod Czarnym Orłem
Seria skrzynek, która ma na celu przedstawienia ciekawych informacji na temat Rzeszowa oraz jest okazją do pójścia na spacer i spędzenie miło wolnego czasu z geocaching. Kesze to pojemniki 50 ml ukryte zgodnie z podpowiedzią. Koniecznie zabierz coś do pisania. Proszę o dokładne maskowanie pojemników. Ze względu, że w okolicy rośnie sporo drzew współrzędne mogą być trochę nie dokładne dlatego najlepiej na miejscu sugerować się podpowiedzią. Nie należy się sugerować numeracją skrzynek w kontekście kolejności zbierania. Koniecznie zabierz coś do pisania. Miłej zabawy!
W aptece przy ul. Pańskiej w Rzeszowie (dziś ul. 3 Maja) w dziewiętnastym stuleciu zawiązano spisek wymierzony we władze zaboru austriackiego. Jednym z jego przywódców był wynalazca lampy naftowej, Ignacy Łukasiewicz.
Tu Łukasiewicz otrzymał posadę subiekta. Apteka Hibla była miejscem, gdzie na jej zapleczu spotykali się działacze niepodległościowi z Rzeszowa i Łańcuta, tu spotykali się agenci Franciszek Wolański z jasielskiego oraz hrabia Franciszek Wiesiołowski - członek Polskiego Towarzystwa Demokratycznego. Spotykano się także na plebani kościoła farnego u wikarego, ks. Jana Tałasiewicza.
W nocy 13 lutego 1846 roku w rzeszowskiej Luftmaszynie (przy dzisiejszej ul. J. Słowackiego) jeden z przywódców planowanego powstania, hrabia Franciszek Wiesiołowski, działacz Sprzysiężenia Demokratów Polskich, omawiał stan przygotowań do powstania w Rzeszowie. Miasto miało być zaatakowane z czterech stron. Następnie hrabia z Łukasiewiczem pojechał furmanką do Łańcuta (odwiedzając po drodze Seweryna Tańskiego w Krasnem) aby namówić tamtejszych działaczy do rozbrojenia łańcuckiego garnizonu austriackiego. Jednak działacze łańcuccy: Chodziński i Tarłowski wyrazili opinię, że nie będą w stanie dokonać tego zadania z powodu braku odpowiednich sił. Zobligowano ich wówczas do przyjazdu do Rzeszowa i pomocy tutaj na miejscu.
Początkowo pojawił się następujący plan wybuchu powstania: na balu karnawałowym 17 lutego. Piękne damy miały zaprosić do mazura panów oficerów, którzy - rzecz jasna - będą musieli odłożyć swoje szable. Jeden z mieszczan, krawiec Jan Czarnecki, miał podpalić swój dom jako znak do wybuchu powstania, zaś ksiądz Tałasiewicz dać klucze do dzwonnicy farnej, aby z wieży kościoła dzwon mógł obwieścić początek powstania. Nie wiadomo jednak czy plan ten brany był na poważnie, czy jest to jedynie romantyczna wersja przytaczana przez historyków. Powstanie wyznaczono bowiem na 21 - 22 lutego. 16 lutego wyznaczono w Rzeszowie naradę spiskowców, a wspomniany bal miał odwrócić uwagę władz „przesypiających nocne tańce” od całej akcji.
Jednak generał austriacki Legenditsch zakazał odbycia w dniu 17 lutego w Rzeszowie wspomnianego balu. Niespodziewanie pojawiły się w mieście posiłki wojska celem wzmocnienia tutejszego garnizonu. Przybywających do miasta powstańców aresztowano już na rogatkach miasta.
źródło: rzeszow.pl