ur. 1196/1204, zm. 9 IV 1241
okres panowania (Kraków): 1238 - 1241
[...] mąż szczególnie oddany Bogu oraz sprawca dobrych dzieł. Jako wierny i dzielny żołnierz Chrystusa śmiało przeciwstawił się Tatarom dla dobra ludu Bożego i przelawszy krew przyjął śmierć [...]
Żywot Św. Jadwigi
Przejął dziedzictwo po ojcu i w latach 1238 - 1241 panował jako książę śląski, krakowski i wielkopolski. Jego żoną była Anna, córka króla czeskiego Przemysła Ottokara. Małżeństwo układało się bardzo harmonijnie. Anna uległa wpływom teściowej, poświęcała się praktykom dewocyjnym i dobroczynności. Z tego związku narodziło się dwanaścioro dzieci. Mieli czterech synów: Bolesława Łysego Rogatkę, Henryka Białego, Konrada i Władysława. Trzej pierwsi władali w poszczególnych księstwach śląskich, Władysław zaś został duchownym. Henryk, mimo, że dość późno odziedziczył władzę po ojcu, zawsze stał u jego boku i lojalnie wspierał jego politykę. Nie był to powszechny zwyczaj w stosunkach rodzinnych tej epoki. Przyczyną takiego zachowania nie był też jego charakter - jak pokazała przyszłość stać go było na śmiałe decyzje, upór i militarne sukcesy. Od 1224 roku Henryk Pobożny został oficjalnie dopuszczony do współrządzenia, a od 1227 roku jego rola stała się bardzo ważna (ojciec Henryka został ranny i nie był w stanie sprawować pełni władzy). Uczestniczył w walkach ojca z Konradem Mazowieckim, bronił Śląsk przed najazdem Rusinów, walczył o Lubusz i zachodnią Wielkopolskę. Od 1234 roku nosił tytuł księcia Śląska i Polski. W 1238 roku przejął rządy po ojcu. Dzięki zręczności załagodził konflikt z Kościołem i przejęcie władzy odbyło się bez przeszkód. Terytoria zarządzane przez Pobożnego zmniejszyły się. Zgodził się na odzyskanie samodzielności przez księstwa opolskie i sandomierskie.
Ciekawostka:
Po odejściu Tatarów do Raciborza, po wielu dniach szukano ciała księcia Henryka, aby je pogrzebać. Gdy nie można go było rozpoznać wśród trupów dlatego, że było bez głowy, dzięki wskazówce udzielonej przez pozostałą po nim wdowę, księżną Annę, że u lewej stopy [książę] miał sześć palców, wreszcie je znaleziono. Ten anatomiczny szczegół został potwierdzony w trakcie badań szczątków księcia, po otwarciu jego grobowca w roku 1832. Według Żywotu Św. Jadwigi głowę księcia Tatarzy mieli wrzucić do Jeziora Koskowickiego pod Legnicą.
Ważniejsze daty:
ok. 1213 (?)
-Zwycięstwo w rzekomej bitwie (?) pod Studnicą z bratem Konradem Kędzierzawym.
1214/1220
-Małżeństwo z Anną, córką Przemysła Ottokara I, króla Czech.
1217-1218
-Udział w wyprawie krzyżowej króla węgierskiego Andrzeja II do Ziemi Świętej (?).
ok. 1222
-Henryk zostaje dopuszczony do współrządów przez ojca.
1228
-(lato) Nieudany najazd Konrada mazowieckiego na ziemię krakowską.
Zwycięstwa nad wojskami Konrada w bitwach pod Skałą, Wrocieryżem nad Mierzawą i Międzyborzem (k. Opoczna).
1229
-(zima/wiosna) Henryk Brodaty zostaje pojmany na zjeździe w Spytkowicach przez ludzi Konrada i uprowadzony do Płocka.
-Konrad zajmuje ziemię sandomierską.
-(lato) Zagon wojsk ruskich i mazowieckich pustoszy ziemię wrocławską (m.in. Milicz i Starogród).
-Do Płocka przybywa żona Henryka, Jadwiga. Henryk zostaje uwolniony (za cenę rezygnacji z pretensji do Krakowa).
-Początek wojny o Ziemię Lubuską z Ludwikiem turyńskim.
1230
-(IX) Henryk bierze udział w wyprawie ojca na Ziemię Lubuską.
1232
-(31 X) Zjazd w Skaryszewie.
1233
-Henryk Brodaty (wraz z synem Henrykiem) zostaje wezwany przez rycerstwo niechętne Władysławowi Odonicowi do objęcia władzy w Wielkopolsce. (VII/VIII) Nieudana wyprawa na Kalisz. (21 VII/X) Układ pokojowy z Władysławem Odonicem.
1234
-(lato) Wyprawa na Wielkopolskę. (22 IX) Władysław Odonic zrzeka się ziemi kaliskiej, rudzkiej, Śremu i Santoka na rzecz Henryka Brodatego.
-(VIII) Ugoda z Konradem w Luchani (nad Wartą).
-Henryk obejmuje władzę namiestniczą w Wielkopolsce z nadania ojca.
-(22 IX/zima) Wyprawa przeciwko Barnimowi I szczecińskiemu. Zdobycie kasztelanii cedyńskiej i kinieckiej.
1235
-(23 I/26 II) Udział w wyprawie krzyżowej do Prus. Zwycięstwo w bitwie nad Dzierzgonią.
-(22 VI) Bulla protekcyjna papieża Grzegorza IX.
-(26 VI) Papież Grzegorz IX zatwierdza układ pokojowy z Władysławem Odonicem.
-Utrata Śremu na rzecz Władysława Odonica (wskutek zdrady części załogi). Śmierć Dypolda III Borzywoja, kuzyna Henryka.
-Władysław Odonic odpiera najazd na Gniezno.
1237
-(wiosna) Wojna z Władysławem Odonicem. Utrata grodu Pobzin. Zdobycie kasztelanii lądzkiej i Giecza.
1238
-(19 III) Śmierć ojca Henryka Brodatego. Henryk przejmuje władzę na Śląsku, w Wielkopolsce i Małopolsce. Mieszko Otyły faktycznie usamodzielnia się w księstwie opolsko-raciborskim.
-(17 VIII/) Zjazd w Bobrownikach z księżną kalisko-rudzką Wiolą i jej synem Władysławem. Henryk akceptuje objęcie władzy w księstwie opolsko-raciborskim przez Mieszka i pozostawia księżnej Wioli ziemię kaliską i rudzką (być może jako jej oprawę wdowią, ponieważ tytulatura książęca nie obejmuje Władysława).
-Zawarcie ugody z Władysławem Odonicem.
-Utrata Santoka na rzecz Brandenburgii.
-Barnim I szczeciński odbija kasztelanię cedyńską i kiniecką.
1238/1239
-Bolesław ogłasza się samodzielnym księciem sandomierskim i przejmuje kilka grodów w ziemi sandomierskiej od roku 1234 pozostających w rękach Henryka Brodatego.
1239
-(lato) Udana obrona Lubusza przed najazdem Wilbranda, arcybiskupa magdeburskiego.
-Zbrojne odebranie Brandenburgii grodu w Santoku.
-Małżeństwo córki Konstancji z Kazimierzem Konradowicem. (1239/16 VI 1241) Kazimierz obejmuje Ląd (wraz z okręgiem), jako posag swej żony.
1241
-(I) Oddziały tatarskie (mongolskie) najeżdżają ziemię sandomierską (władztwo Bolesława).
Tatarzy zdobywają i plądrują Lublin (I), Zawichost (I) i Sandomierz (13 II).
-(II) Wojska dowodzone przez wojewodę krakowskiego Włodzimierza wkraczają na ziemię sandomierską. (13 II) Porażka wojsk krakowsko-sandomierskich pod Turskiem Wielkim. Wojska tatarskie wycofują się do Sandomierza.
-(III) Ofensywa tatarska w kierunku Krakowa. Klęski wojsk polskich w bitwach pod Chmielnikiem (18 III) i Tarczkiem (19 III). (28 III) Zdobycie Krakowa przez Tatarów (bez walki).
-(IV) Udana obrona oblężonego zamku wrocławskiego.
-(9 IV) Porażka połączonych sił krakowsko-śląsko-wielkopolsko-opolskich (wspieranych przez oddziały zakonów krzyżowych: templariuszy, joannitów i Krzyżaków) pod Legnicą (spowodowana głównie ucieczką Mieszka z pola bitwy). Śmierć Henryka II Pobożnego (oraz jego kuzyna Bolesława Szepiołki) podczas bitwy.
-(9 IV/) Tatarzy podejmują (krótkotrwałe i bezskuteczne) oblężenie Legnicy.
Opracowano na podstawie:
poczet.com
Władcy Polski – cykl dodatków do „Rzeczpospolitej” przygotowany we współpracy z „Mówią wieki”
Aby odnaleźć skrytkę musisz odszukać w powyższym tekście podane niżej informacje, a ustalone liczby podstawić do wzoru:
A – Jakim szczegółem anatomicznym wyróżniał się Henryk Pobożny? Miał trzy dziurki w nosie (A=3), na czole miał znamię w kształcie krzyża (A=4) czy przy lewej stopie miał sześć palców (A=6)?
B – Co było główną przyczyną utraty Śremu na rzecz Władysława Odonica? Konieczność zaprzestania przez Henryka walk z uwagi na odpust w Krakowie (B=752), czy też zdrada części załogi (B=616), a może ucieczka Henryka z pola bitwy (B=690)?
C – W którym roku Tatarzy zdobyli (bez walki) Kraków?
N 52° 59.X
E 18° 09.Y
X=C-B/2-3*(A-1)
Y=B/2+2*(A+1)
Kordy ±10 m.
Współrzędne finałowe są w formacie N DD° MM.MMM E DD° MM.MMM
Jeśli w wyniku otrzymasz liczbę dwucyfrową to dopisz przed nią 0, a jeśli jednocyfrową to dwa zera.
W logbooku jest pewna liczba. Zapisz ją, gdyż może Ci się przydać…
