Piramidalny grobowiec i murowana cerkiew
w Międzybrodziu
Położenie
Wieś Międzybrodzie położona jest w gminie Sanok w powiecie sanockim. Leży na prawym brzegu rzeki San, w zakolu jej pierwszego ostrego zakrętu i jednocześnie w największym jej przewężeniu. Osada jest malowniczo rozlokowana u podnóża Gór Słonnych.
Historia
W Muzeum Historycznym w Sanoku znajdują się żelazne przedmioty odnalezione na tym terenie pochodzące z ok. II wieku p. n. e. Na terenie wsi odnaleziono też żelazną ostrogę z okresu wpływów rzymskich (tzw. kultura przeworska). W niewielkiej odległości przy trasie z Trepczy do Mrzygłodu (tędy odbywał się transport soli tyrawskiej), znajduje się kilkadziesiąt kurhanów z ok. VII wieku n. e.
Pierwsze wzmianki o osadzie Międzybrodzie, która była ważnym węzłem komunikacyjnym pochodzą z 1439 roku. Wieś była wtedy częścią królewszczyzn a od roku 1504 należała do wójtostwa sanockiego. Posiadała prawo rybołówstwa na rzece San. W połowie XIX wieku była to własność tybularna i jednocześnie własność rządowa. Pod koniec tegoż wieku przeszła na własność Abisza i Sosche Kannerów. Na przełomie następnego wieku wieś przejął Stanisław Nowak. Pod koniec XIX wieku zdecydowaną większość mieszkańców stanowili grekokatolicy. Zostali oni wysiedleni z Międzybrodzia po II wojnie światowej. Obecnie miejscowość jest przedzielona doliną Sanu na część wschodnią i zachodnią.
Opis zabytku
Cerkiew Trójcy Świętej
Drewniana kaplica greckokatolicka funkcjonowała w Międzybrodziu jeszcze przed rokiem 1830.Niestety, spłonęła ona w roku 1866. Fundatorem murowanej cerkwi, wybudowanej w roku 1901, był Aleksander Wajcowicz, którego nagrobek znajduje się obok świątyni. Nowa cerkiew wybudowana została na planie krzyża greckiego. Nad budowlą umieszczona została potężna kopuła usytuowana centralnie nad prezbiterium. Ikonostas świątyni pochodzi z 1900 roku. Obok stoi dzwonnica dopasowana stylem do budynku świątyni. Na cmentarzu znajduje się kilka starych kamiennych nagrobków. Cekiew została przejęta przez kościół rzymskokatolicki po II wojnie światowej.
Piramidalny grobowiec
Na cmentarzu znajdującym się w sąsiedztwie kościoła został wybudowany piramidalny grobowiec rodziny Kulczyckich i Dobrzańskich herbu Sas. Projekt grobowca wykonała Iryna Dobrianska, siostrzenica Włodzimierza Kulczyckiego, profesora i rektora Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Krypta grobowa ma formę piramidy wysokiej na 3 m. Nad wejściem do niej znajduje się kamienny krzyż maltański. Całość jest replika piramidy Cheopsa o proporcji 1: 50. Pomysł wybudowania takiego grobowca dla siebie powstał podczas podroży Włodzimierza Kulczyckiego do Egiptu.
Ciekawe miejsca w okolicy
Kapliczka Chrystusa Frasobliwego w Międzybrodziu
Kościół, dawna cerkiew greckokatolicka z XIX wieku w Trepczy
Czołg jako pomnik w Sanoku
Skansen w Sanoku
Źródło
- Tropiło, Profesor Włodzimierz Sas-Kulczycki (1862-1936), 2002
- Kosiak, Polski słownik biograficzny,1971
Janusz Szuber: Apokryfy i epitafia sanockie. Sanok: 1995
Dla pierwszych trzech znalazców są okolicznościowe certyfikaty i fanty na wymianę.
Skrzynka została założona dzięki finansowej pomocy Ministerstwa Sportu i Turystyki.