Położenie
Siedliska- Bogusz to wieś położona w gminie Brzostek, w powiecie dębickim.
Historia
Historia właścicieli wsi Siedliska jest dosyć zagmatwana, bo opiera się o spór pomiędzy benedyktynami a rodem Iwana z Klecia, który otrzymał okoliczne dobra od króla Kazimierza Wielkiego (około roku 1353). W XV wieku właścicielami Siedlisk byli benedyktyni z opactwa tynieckiego a już w 1536 roku własność przeszła w ręce Jana, Kacpra i Melchiora Oświęcimów. W roku 1581 wieś podzielona na dwie części należała do Floriana Oswięcima i do Alberta Kowaliowskiego. W XVII wieku właścicielami Siedlisk dolnych była rodzina Rzuchowskich a po nich Jan Stojowski. Siedliskami górnymi zarządzał Stanisław Jordan Stojowski (1686) a na początku XVII wieku Trzeciescy. Mąż Krystyny Trzecieskiej, Francuz Antoni de Tournelles, w roku 1728 wybudował tu nowy dwór i budynki gospodarcze. W roku 1763 Siedliska objął we władanie Nikodem Jordan Stojowski, którego córka wyszła za mąż za Stanisława Bogusza. Od jego nazwiska wzięła się nazwa Siedliska – Bogusz.
Pomnik
Sam pomnik powstał w roku 1910 dzięki staraniom ks. Palki i dr Lewickiego. Postawiony został na skrzyżowaniu dróg z Siedlisk do Głobikówki. Było to miejsce w którym organizowano manifestacje patriotyczne z okazji różnych świąt narodowych. Były to najczęściej pochody z kościoła właśnie pod pomnik. Sam pomnik bez szwanku przetrwał obie wojny światowe dzięki temu, że tablica fundacyjna była zasłonięta. Aktualnie możemy na tablicy odczytać:
"POGROMCOM KRZYŻAKÓW
KRÓLOWI JAGIELLE
i Ks. WITOLDOWI
RYCERSTWU POLSKIEMU
POD GRUNWALDEM
LUD POLSKI W SIEDLISKACH"
Warto wiedzieć
- Boguszowie mieli pięciu synów, z których trzech brało udział w powstaniu listopadowym.
- Władze austriackie przewidując wybuch powstania narodowego podbuntowały chłopów, którzy mieli zatargi z dworami, aby napadali oni zbrojnie na dwory szlacheckie i zabijali mieszkańców przygotowujących się do powstania. Mogli bezkarnie zagrabić tez mienie zrabowane podczas napadu. Przywódcą został chłop ze Smarżowej, Jakub Szela, który chciał się zemścić na panach. W lutym 1846 roku stanął on na czele bandy, która napadła na dwór w Siedliskach, zrabowała go i zabiła w sposób bestialski mieszkańców. Aby upamiętnić ofiary rabacji w 1860 roku Ludwika z Boguszów Gorayska zbudowała neogotycką kaplicę grobową z pamiątkowym epitafium na jej frontonie.
- W czasie II wojny światowej proboszczem parafii był ks. Karol Kawula, który walczył z okupantem ps „Groźny”. W parafii w czasie okupacji niemieckiej działał również ks. Józef Śmietana ps. „Błyskawica”, który był kapelanem oddziałów partyzanckich a czasie „Akcji Burza.
Ciekawe miejsca w okolicy
Kościół Świętego Grzegorza w Gorzejowej
Dworek szlachecki rodziny Boguszów w Smarżowej
Klasycystyczny kościół z 1818 roku z wyposażeniem wnętrza z wieków XVI-XIX w Brzostku
Cmentarze wojenny w Brzostku
Zabytkowy cmentarz wojenny nr 227 w Gorzejowej
Źródło
Adam Bogusz, Wieś Siedliska Bogusz, Kraków 1903
Dla pierwszych trzech znalazców są okolicznościowe certyfikaty i fanty na wymianę.
Skrzynka została założona dzięki finansowej pomocy Ministerstwa Sportu i Turystyki.