You can find a (shortened) English translation below.
Deze cache voert je langs 5 typische boerderijen uit het begin van de vorige eeuw. Hoe deze “Hollandse” boerderijen in deze Limburgs contreien terecht zijn gekomen heeft “Gerard Stals” (Geer vanne Smeed) uitgezocht en beschreven in zijn boek “De ontstaansgeschiedenis van het kerkdorp Altweerterheide”. Zijn verhalen zijn verwerkt, zeer verkort, in deze geocache.
De route is 9 km lang, geschikt voor fietsers en voor wandelaars die graag doorstappen (maar 6 waypoints). De route gaat voor een groot deel over de Diesterbaan, hier rijden weinig auto's, maar er wordt wel hard gereden. Voorzichtig zijn (achter elkaar) is dus een must. Om de vragen te beantwoorden hoeft u nergens het erf of de tuin te betreden.
Achtergrondinformatie:
Constant Hendrik Wagenaar Hummelinck (geboren in 1843) was getrouwd met Cornelia van Andel en werkte als luitenant in Den haag. Zijn schoonbroer had een suikerfabriek in Gorkum en zelf had hij veel interesse in het condenseren (het houdbaar maken) van melk door toevoeging van suiker. Hij richtte in Vlaardingen een fabriek op, NV Hollandia (later Nestlé). De Hollandia kwam tot bloei, meerdere melkfabrieken werden gebouwd of overgenomen en de vraag naar suiker nam toe. De oude Wagenaar Hummelinck besloot om zelf suikerbieten te gaan verbouwen en wel hier, op het onontgonnen gebied van Altweert, de Kalverpeel en Spekke. De pacht was immers laag en het lag dicht bij de Zuid-Willemsvaart, wat handig was voor de afvoer van de suikerbieten. De aannemer H. Weegels kreeg in 1915 de opdracht om vier boerderijen te bouwen. Door zuinig te zijn, kon er van het overgebleven materiaal nog een vijfde boerderij gebouwd worden. Deze vijf boerderijen (halletype) hadden allen: een wolfsdak, aan de kopgevel vier ramen onder en twee ramen boven, en de lange gevel was deels van hout. Dit type boerderij tref je voornamelijk in westelijk Zuid Holland aan.
Twee boerderijen, Centrum en Beekwoning, hebben hun authentieke karakter behouden. Uit verslagen blijkt dat de woningen moeilijk te verpachten waren, er was veel wisseling van pachters, de werkomstandigheden waren moeilijk (waarschijnlijk hebben de pachters zelf de grond ontgonnen), de opbrengsten waren laag (bodemgesteldheid) en de boerderijen lagen afgelegen. Al snel oriënteerden de pachters zich op veeteelt. In november 1961 kon dan eindelijk de pachtovereenkomst met de gemeente, voor het verstrijken van de termijn, worden opgezegd en werden de boerderijen verkocht. Begin jaren '60 werd het aantrekkelijker om op Hollandia te boeren, de Tungelroyse beek was namelijk verdiept.
De route:
We parkeren aan de Heihuisweg: N 51°13.000 E 005°39.939
Wp1: Beekwoning
N 51°12.782 E 005°39.813
Tot 1938 heeft Wouter van den Berg de beekwoning bewoond. Zijn opvolger A.M. Timmermans kwam al snel in financiële problemen en vanaf 1940 pachtte Leendert Blok deze woning. In 1966 werd deze aangekocht door zijn zoon Janus Blok, echtgenoot van Liesbeth Schram (van Paulus Schram woonachtig op Groot Karelke). De Beekwoning lag gunstiger, er was meer toekomstperspectief. De 3 zonen van Janus zijn hier nu nog actief als hobbyboeren.
Vraag: Hoeveel reflectorpaaltjes staan er bij de oprit? A= …
Wp2: Centrum
N 51°12.766 E 005°39.795
In 40 jaar tijd (van 1918 tot 1958) hebben hier maar liefst 6 pachters gewoond. Tot 1923 was dat J. Brouwer. De volgende pachter was J. Davelaar. Deze legde zich toe op het bereiden van kaas. Later werd deze boerderij bewoond door J van Woudenberg, Driek Stals, Huibert Schouten, en Arie Jongebreur. Arie was de 6e pachter, getrouwd met Rietje Blok (dochter van Leendert Blok). Hij huurde de boerderij in 1958 en kon in 1966 de boerderij kopen. In 2002 splitste Arie de woning in twee, nu woont dochter Mieke in de ene helft en haar tante (Annie Blok) in de andere helft van deze gerenoveerde woonboerderij.
Vraag: Wat is het huisnummer van deze woning, doortellen tot 1 getal. B = …
Je loopt/fietst nu verder, de Diesterbaan in. Loop hier aan de linkerkant, achter elkaar. Op deze weg rijden weinig auto's, maar ze rijden wel snel.
Wp3: Bietwoning
N 51°12.749 E 005°39.266
De vermoedelijk eerste pachter was Pieter Bastiaan Rooseboom uit Zegveld. Van 1925 tot 1932 woonde hier J van Woudenberg, deze werd opgevolgd door Leendert Blok en in 1940 ging de pacht over naar Bèr Mols, die de woning in 1963 kocht en verbouwde. De huidige bewoner (Wiel Peeters) doet wat aan akkerbouw en houdt paarden (als hobby).
Vraag: Op welke plaats van het alfabet staat de grootste letter? C = ...
Wp4: Peelwoning
N 51°13.102 E 005°39.112
Jan de Wit woonde hier slechts 3 jaar, in 1921 nam Willem Smeets de pacht over. In 1925 is deze boerderij geheel uitgebrand. De boerderij werd herbouwd en kreeg het karakter van een langgevelboerderij. Het wolfsdak bleef behouden. Na Willem heben hier nog Bèr Ramaekers en Lei Moors gewoond. De Peelwoning werd al in 1957 verkocht aan Jan Tullemans. Deze werd eerder aangekocht omdat de gemeente Weert grond nodig had (grondruil) voor de gloeilampenfabriek Philips.
Vraag: Hoeveel ramen zie je in de dakkapellen? D = …
viapunt: Heihuiswoning
N 51°13.358 E 005.°39.423
Hier zie je het Heihuis, geen Hollandiaboerderij, maar wel interessant. Het is namelijk één van de oudste huizen van Altweerterheide, nog van vóór de 6 grote ontginningen die in Altweerterheide eind 19e begin 20e eeuw begonnen (achter de boerderij liep de Weerterbeek). De oudste gegevens van het heihuis zijn van vóór 1830, toen ook "bij Marianne" genoemd. Het was toen ook een café, waar regelmatig openbare verkopen plaats vonden. Er heeft, in een ver verleden, ook een zekere Geurt= Gerrit of Gerard gewoond. Vandaar dat de boederij annex café daar ook wel "aan Heigeurten" wordt genoemd en níet "bie Heigeurte" zoals nu vermeld staat. Het ontginningsgebied hier omheen werd echter "Hoop op beter" genoemd.
Wp5: Voorhoeve
N 51°13.840 E 005°38.804
Omdat er geld over bleef kon er een vijfde boerderij gebouwd worden, Voorhoeve. Deze ligt niet in het Kalverpeel-Spekke gebied maar aan de Heihuisweg. De eerste pachter was Christje Kusters. Omdat zijn 5 zonen hun boerderij ook in de nabije omgeving hebben gebouwd wordt deze buurt ook wel “Kustershook”genoemd.
Vraag: Hoeveel regels dakpannen zie je hier aan het wolfseind? E = ...
Naar de cachelocatie:
We hopen dat je lekker hebt gewandeld/gefietst en verrast bent door het verhaal achter deze boerderijen.
De cache vind je op: N 51°13.(D-A)CB E 005°39.A(C-E)A
In 1915, five characteristic farms were built here. This geocache tour passes by these farms.
WP1: How many poles with reflectors are next to the entranceway? A = ...
WP2: What is the house number? Sum to one digit. B = ...
WP3: Value of the largest letter? (A=1, B=2, ...) C = ...
WP4: How many individual windows in the dormer windows? D = ...
Fire hydrant: Make a note of the first three digits on the pink plate, you will need them later (lock).
WP5: How many lines of roof tiles on the roof side facing the road? E = …