Kolce to niewielka wieś w gminie Głuszyca, której zabudowania ciągną się wzdłuż pogranicza Gór Sowich i Gór Suchych. Leży pomiędzy Wzgórzami Wyrębińskimi, a masywem Światowida, którego zbocza były świadkami tragicznych wydarzeń z okresu II wojny światowej.
W Kolcach, w budynkach tkalni, istniał w czasie II wojny światowej jeden z podobozów pracy – Dörnhau. Wchodził w skład tzw. Arbeitslager Riese (AL Riese), czyli sieci 13 obozów i szpitala obozowego zlokalizowanych na terenie Gór Sowich, a powstałych w związku z budową kolejnej kwatery Hitlera. Do Dörnhau przywożono jeńców wojennych i więźniów, m.in., z obozu koncentracyjnego Gross-Rosen oraz z Oświęcimia. Byli to głównie Żydzi, pochodzący z wielu państw Europy, jednak w większości z Węgier i Polski.
Więźniowie, w ramach przedsięwzięcia prowadzonego przez nazistów pod kryptonimem „Riese” (niem. „Olbrzym”), wykonywali różnorodne prace: budowali drogi, linie kolejowe, mosty, kanalizację, obiekty naziemne, ale przede wszystkim drążyli sztolnie. Była to najcięższa i najbardziej niebezpieczna praca, toteż podczas jej wykonywania dochodziło do wielu wypadków. Nieludzkie warunki, w jakich przetrzymywano więźniów, a także praca ponad siły powodowały bardzo dużą śmiertelność. Ocenia się, że stale w obozie przebywało do 3 tys. więźniów, a śmiertelność w miesiącu wynosiła przeciętnie do 10 procent. Obóz Dörnhau, w końcowym okresie, służył jako szpital dla innych obozów zlokalizowanych w pobliżu. Istniał do maja 1945 roku. Zmarłych i zamordowanych więźniów chowano w masowych grobach u podnóża Światowida.
W 1948 roku cmentarz uporządkowano jako pomnik martyrologii. Trzydzieści lat później, w 1978 roku, z inicjatywy Gromadzkiej Rady Narodowej w Głuszycy, na cmentarzu przeprowadzono kolejne prace: wyznaczono zarysy grobów masowych, doprowadzono aleję, a przy bramie wejściowej umieszczono tablice z napisem: „Kolegom pomordowanym w walce z faszyzmem, za wolność i demokrację – P.Z.B.W.P.* - Ofiarom pomordowanym przez Niemcy hitlerowskie, Gmina Nowa Ruda, Głuszyca, 1 listopada 1948 roku.” W centralnym punkcie cmentarza znajduje się kamienny obelisk z tablicą, na której w języku polskim i hebrajskim wykute są słowa: „Ludzie ludziom zgotowali ten los – ofiarom faszyzmu mieszkańcy Głuszycy, wrzesień 1975 rok." Cmentarz zajmuje powierzchnię 0,216 ha, w 25 grobach zbiorowych oraz kilku indywidualnych pochowano ok. 2 tys. osób. Cmentarz Ofiar Faszyzmu wchodzi w skład szlaku martyrologii, którego czarno znakowana trasa prowadzi z Głuszycy Górnej przez Kolce – Cmentarz Ofiar Faszyzmu, Tajemnicze Podziemne Miasto Osówka, Grządki, Podziemne Fabryki Walimia, Walim, Podziemną Trasę Włodarz do Jugowic.
Kesz to mały plastikowy pojemnik. Zawiera logbook, ołówek oraz certyfikaty dla najszybszych.
•W razie potrzeby, proszę zachować konspirację! Proszę również odkładać kesza dokładnie w to samo miejsce!
•Pojemnik nie znajduje się na terenie cmentarza!
•Do cmentarza najłatwiej dojść od głównej ulicy w Kolcach, gdzie znajduje się znak mówiący o cmentarzu, wąskim asfaltem, a później przechodząc przez tory kolejowe. Oczywiście odradzam ten sposób dostania się do cmenatrza, ze względu na swoje bezpieczeństwo!
Powodzenia :)