[75jaarOVUH] Grebbelinie: Post Lambalgen
Deze cache is onderdeel van de serie 75 jaar Vrijheid, Mobilisatie,Oorlog, Verzet en Bevrijding op de Utrechtse Heuvelrug, waarbij belangrijke locaties uit de geschiedenis van Utrechtse Heuvelrug en omgeving in de WOII aan bod komen. Deze cache is gelegd ter gelegenheid van de herinnering aan 75 jaar bevrijding op 5 mei 2020.
Geschiedenis Franse bezetting
Bij de aanleg van de Grebbelinie in 1745 werden bij Lambalgen een damsluis en een stenen redoute gebouwd. De laatste was een stenen verdedigbare toren, die was uitgerust met schietgaten. In vredestijd werden de schotbalken van de sluis erin bewaard. De toren bleef staan toen de liniedijk in 1793 werd omgevormd tot de Post van Lambalgen. Een lunet werd aangelegd tussen de Broekersloot en de Lunterse Beek. Voorts werd het liniaire tracee ter hoogte van de Lambalgerkeerkade voorzien van kanonemplacementen. Daar was ruimte voor 12 kanonnen, 2 mortieren en 4 houwitsers met ca. 70 artilleristen. Voor infanterie waren banketten aangelegd voor 260 man, die dekking konden vinden achter de borstwering. Een 5-tal ruiters zou moeten zorgen voor verkenning en het verzenden van boodschappen.
Toen het Franse leger de Republiek binnenviel in 1793 en 1794 bouwde men ter hoogte van Lambalgen ook nog een houten wachtloods voor 25 man. Alle versterkingen waren nodig omdat men zich zorgen maakte om de hoge gronden die het schootsveld van de emplacementen beheersten. Het zou niet voldoende zijn om alleen de Lambalgerkeerkade af te sluiten. De inundaties werden in 1794 voor de eerste keer gesteld, maar tot gevechten kwam het niet. Het Franse Noorderleger trok onder de Grebbelinie door de Betuwe en over de bevroren rivieren richting Utrecht.
Geschiedenis Tweede wereldoorlog
De oude werken werden in de meidagen van 1940 doorsneden met loopgraven. In de mobilisatieperiode werden tevens verschillende kazematten gebouwd. Tijdens de meidagen kwamen de stellingen van Lambalgen onder hevig vuur te liggen van de Duitse artillerie. Het zwaartepunt van de Duitse aanval kwam te liggen aan weerszijden van Lambalgen. Desondanks slaagden de verdedigers er in om een grootscheeps opgezette aanval af te slaan op 13 mei 1940, mede door de uitstekende samenwerking met de artillerie.
Herstel van de Post Lambalgen
Als voorbereiding op de herstelwerkzaamheden heeft de OCE (Opsporen Conventionele Explosieven) eind 2011 onderzoek gedaan naar explosief materiaal bij Lambalgen. Met radar is vooraf in kaart gebracht waar metaal in de grond zit. Proefsleuven toonden de aard van dit materiaal: spandraden van de voormalige loopgraven en prikkeldraad.
In 2014 konden de herstelwerkzaamheden beginnen en werden de eerste tientallen meters liniedijk onder profiel gebracht. Er wordt veel grond afgevoerd en tijdens deze werkzaamheden worden ook de gave restanten van een onderkomen voor pantserafweergeschut ontdekt. De kazematten zijn tevens ingepast in de oude liniestructuur.
CACHE
Deze korte wandeling voert je over de Post Lambalgen, waar de sporen uit het verleden nog zichtbaar zijn. De grebbelinie valt onder het beheer van Staatsbosbeheer.
Graag wil ik je vragen om de volgende gebiedsregels na te leven:
- Geen toegang tussen zonsondergang en zonsopkomst
- Geen fietsen en / of gemotoriseerd verkeer
- Honden aangelijnd
WP1 Informatiebord (N 52°04.329 E005°28.540): Hier vind je een informatiebord over de Post Lambalgen. Naast de informatie die u hier op het bord kunt vinden zijn er ook paaltjes met QR-codes aanwezig op de Grebbelinie, scan deze gerust om meer te weten te komen over de betreffende locatie.
Beantwoorde de volgende vragen middels het informatiebord:
- Hoeveel geweren tel je op het loopgraaf (afbeelding)? Antwoord is A.
- Op hoeveel mei kwamen de stellingen bij Lambalgen onder vuur te liggen van Duitse Artillerie? Antwoord is BC.
WP2 PAG-opstelling (N52°04.340 E005°28.506): Hier zie je de losse elementen die gevonden zijn tijdens herstelwerkzaamheden. De elementen vormen een onderkomen voor één stuk pantserafweergeschut. Uit welk materiaal bestaan deze elementen (5 letters)? Stapeltel de woordwaarde tot 1 cijfer, antwoord is D.
WP3 S-kazemat (N52°04.344 E005°28.491): Hier zie je een S-kazemat, ook wel stekelvarken genoemd. Deze kazemat was bestemd voor zware mitrailleur en kon vuur uitbrengen op het tegenoverliggende terrein waar de Lambalgerkeerkade deel van uitmaakte. Hoeveel schietgaten telt deze kazemat? Antwoord is E.
WP4 Veldlegerkazemat (N52°04.338 E005°28.482): Deze bijzondere kazemat van het veldleger is nergens anders in de Grebbelinie tussen Rhenen en Spakenburg te vinden. Deze betonnen werken werden alleen gemaakt op locaties waar de plaatselijk commandant erin slaagde om extra middelen te krijgen. Hoeveel schietgaten telt deze kazemat? Antwoord is F.
Nu je de letters A t/m F hebt berekend is het tijd voor de berekenen van de cachelocatie.
De formule tot succes: N52 04.(B+C)A(C+E+F) E005 28.D(C-B)(E-F)
(Check A t/m F bij elkaar opgeteld = 17)
Veel succes!
Voor het realiseren van deze serie hebben diverse mensen die de oorlog bewust hebben meegemaakt hun medewerking verleend, bij deze willen wij hen allemaal bedanken voor de tijd en moeite die zij ons hebben gegeven. Daarnaast willen wij iedereen bedanken die de plaatsing van de caches mogelijk hebben gemaakt (de gemeenten Utrechtse Heuvelrug, Leusden, Woudenberg, Scherpenzeel, Renswoude, Provincie Utrecht, Landgoed Beukenrode, Landgoed Den treek- Henschoten, Landgoed Huis Doorn, Stichting De Boom, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer , Utrechts Landschap en het Waterschap Vallei&Veluwe) Diverse boeken/naslagwerken over de geschiedenis van de Utrechtse Heuvelrug en omgeving ten tijde van de tweede wereldoorlog alsmede de boeken van Loek Caspers, Ronald Polak, Jose Huurderman zijn een bron van informatie geweest, ook de stichting Grebbelinie in het vizier, Het Grebbelinie bezoekerscentrum Fort aan de Buurtsteeg, de stichting Grebbelinie en de Oudheidskamers van Doorn en Woudenberg.
Voor vragen en opmerkingen: Graag een berichtje sturen via het message centre.
Voor deze serie is ook een banner beschikbaar en mag geplaatst worden als men alle geocaches en de bonus heeft gedaan .
Vergeet niet de gegevens voor de bonus te noteren indien aanwezig.