een vliegtuig van hetzlfde type
Het vliegtuig kwam uit het noord-westen laag aangevlogen en in eerste instantie leek het erop dat het zou neerkomen op de boerderij van Jan Munsterhuis. Omdat het de rij bomen aan de Noordzijde van Nielands boerderij raakte kwam het gedeeltelijk hierop neer. Uit het relaas van mevr. Munsterhuis blijkt hoe ze net op tijd zijn ontkomen.
Nabij de boerderij was door het ontploffen van een van de bommen, een enorme krater ontstaan met een diameter van 6 meter en een diepte van 4 a 5 meter. Boerderij, schuur, kippenhok waren vernield en afgebrand. In de Bentheimer waterput was zelfs een stuk van het vliegtuig terecht gekomen. Gelukkig bevonden het melkvee en de paarden zich in de weide, zij bleven gespaard. Dit gold niet voor de hond, hij had zich uit angst verborgen in de stookruimte van de fornuispot en vond hier zijn dood. Ook een enorm groot oud varken, dat op het punt stond een groot aantal biggen te werpen moest het met de dood bekopen, evenals vele legkippen.
Een jaar later, oktober 1943, verongelukte alsnog het paard. Een Duits vliegtuig wierp in de avond een aantal bommen af als waarschuwing voor een niet goed verduisterde boerderij. Het paard kreeg een scherf in zijn been en moest worden afgemaakt. De Duitsers waren de volgende morgen bij zonsopgang al vroeg ter plaatste en ook de veldwachters Waaijerink en Haverkort waren uit hoofde van hun functie aanwezig. De bevolking hield zich, nadat was gebleken dat de bewoners het hadden overleefd, enigszins afzijdig. De aanblik was verschrikkelijk. Overal resten van vliegtuigen, smeulende delen van de boerderij, delen van
parachutes en restanten van de omgekomen bemanning. De piloot zat nog als een klein verbrand en verschrompeld mannetje in zijn cockpit. Op het moment dat men bezig was in de nabijheid te overleggen hoe de zaak moest worden aangepakt, ontplofte er rond de tijd van 8.00 uur op de deze morgen een tweede zware bom. Stukken metaal en resten van de boerderij vlogen in het rond, meer dan 1500 meter ver.
Ook dhr. Kemerink op Schiphorst was hierbij aanwezig en juist op het moment dat hij zich begaf naar de waterput om te kijken wat daar in was terecht gekomen, ontplofte die tweede bom Veel mensen kwamen onder een dikke laag zand te zitten. Ook Veldwachter Waaijerink, die heeft zijn pet zelfs nooit meer terug gezien. Gelukkig raakte nu ook niemand ernstig gewond. De veldwachter hield er volgens dhr. A. Brilman uit Hengelo, die ook reageerde op de oproep in 1982, een onwillige pols en doofheid aan één oor aan over. Ook wist deze informant te vertellen dat de toenmalige burgemeester Scholtens familiefoto's had gehad van een van de inzittenden, maar deze aan de Duitsers moest afstaan. In het dorp Saasveld, waar de kinderen van Bemard Munsterhuis
juist op weg waren naar de kerk en school, werd de explosie volgens dochter Sannie duidelijk gehoord.
Hendrik Franke (Oarnsman) in Gammelke, nu 70 jaar oud, stond deze morgen, na een rumoerige en onrustige nacht, juist voor zijn boerderij naar het vee te kijken toen een van de koeien bij die tweede explosie dodelijk werd getroffen door een gloeiend heet stuk metaal. Voor bij zijn hals ging het stuk
het lichaam in en kwam er bij de uier weer uit, een groot gat achterlatend. Later bleek het een dynamo te zijn van het vliegtuig met een gewicht van acht kilogram. Jammer genoeg is het niet bewaard gebleven.
De chaos was nu nog groter. De Duitsers deden zo goed als mogelijk was pogingen de restanten van de bemanning te verzamelen. Men moest immers zeer voorzichtig te werk gaan met het opruimen omdat de gehele omgeving was bezaaid met munitie, vooral de vele vier ponds brandbommen.
Identificatie van de bemanning bleek niet mogelijk, men kon zelfs het aantal niet bepalen. Twee dagen later, 28 juni 1942, werden de stoffelijke resten op het RK kerkhof van Weerselo begraven en daar vindt men nu nog de vijf graven met op de witte stenen onder het vignet van de RAF, de tekst:
An airman of the 1939-1945 war.
Royal Air Force 26 june 1942.
Onder elk kruis vinden we de veelzeggende tekst:
'Known unto God',
In het Twents zou men zeggen: "Alleen ounzn Leevn Heer wet wel tis".
Volgens een der getuigen werd dit 'Known unto God' door de pastoor van de parochie Saasveld, waarbinnen de crashplaats viel, wat al te letterlijk opgevat. Hij gaf te kennen dat de stoffelijke resten, zonder identificatie, niet in de gewijde grond van het R.K. kerkhof te Saasveld konden worden begraven.
Curieus is dat de veldwachter ter Laak, heimelijk foto's wist te maken van de begrafenis van de bemanning. Door speurwerk zijn deze foto's in 1982 gevonden bij zijn zoon Karei en op de achterzijde stond met potlood geschreven: "Begrafenis 5 Engelse vliegeniers. Neergestort in den nacht van 25-26 juni 1942, 's nachts om 02.00 uur. 4 motorige Halifax bommenwerper neergestort te Weerselo, buurtschap Duider.
Ook de nota van de 5 kransen. kosten 100,- is bewaard gebleven. De rekening van 2 juli 1942, was gericht aan dhr. ter Lock en afkomstig van G.H.J. Bult uit Oldenzaal. Met een zegel van 10 ct. werd aangegeven dat de betaling op dezelfde dag was voldaan.
Mevr. Gezina Munsterhuis vermeldde dat later bij het gebruik van het land rond de plaats waar het toestel was neergekomen, nog steeds resten werden gevonden van de bemanning en dat deze toen in een houten kistje werden begraven nabij de 5 graven.
Annie Scheurink, later gehuwd met Henk Koerselman, vond zelfs op enige afstand een afgerukte arm met daarom nog het polshorloge.
De Duitse bergingsploeg nam het horloge in beslag. De Duitsers verzamelden alles wat met het vliegtuig en persoonlijke bezittingen te maken had en voerden dit af naar opslag-depots. Genoemde Koerselman zat samen met Marinus Mazeland uit Oldenzaal bij de familie Scheurink ondergedoken.
Marinus heeft de oorlog niet overleefd.
Enkele weken voor de bevrijding werd er door een groep jongelui geëxperimenteerd met een Engelse lichtbom die was afgeworpen, om het Duitse zoeklicht aan de Zomerdijk in Saasveld, te lokaliseren en te bombarderen. De bom was gedeeltelijk in tact en hij werd op een stapel brandhout gegooid om te kijken wat er zou gebeuren. Toen na verloop van tijd de stapel niet meer brandde ging Mazeland poolshoogte nemen en juist toen hij bij het vuur aankwam, spatte de bom uiteen. Mazeland werd doorzeefd met splinters en overleed diezelfde avond in het ziekenhuis. Bij Johan Scheurink, die hiervan getuige was, heeft dit altijd een diepe indruk achtergelaten.
Dat de Duitsers geen eenvoudige klus hadden aan het opruimen van de bommenwerper en bang waren voor diefstal en ongelukken blijkt uit het feit dat, zolang nog niet alles was verwijderd, er werd wachtgelopen door drie Duitse militairen. Deze waren verplicht ingekwartierd bij de familie J.Munsterhuis aan de Voortsweg.
Er was zelfs in het begin sprake van dat zij zouden slapen in de bedden van de zoons, maar na protesten namen zij genoegen met een plek in het hooi. Deze wacht bestond uit 2 Duitsers en een Oostenrijker en opmerkelijk was dat de Duitsers de familie Munsterhuis waarschuwden voor de onbetrouwbaarheid van de Oostenrijker.
Op de morgen na het neerstorten van het vliegtuig ging de Duitse piloot van de nachtjager, tezamen met zijn co-piloot ter plaatse poolshoogte nemen van wat hij had aangericht, uiteraard trots op het resultaat. Hij liet een aantal foto's maken van de resten van het vliegtuig, van de motoren afzonderlijk en van de schade en chaos die was aangericht.
Ook Toon Nieland had de moed na een verschrikkelijke nacht zijn totaal vernietigd bezit in ogenschouw te nemen en werd evenals een van de veldwachters, waarschijnlijk Haverkort, door de Duitsers gefotografeerd op de plek van het inferno. De Duitse piloot van de Messerschmitt zorgde er uiteraard ook voor dat hij enkele keren op de gevoelige plaat werd vastgelegd.
Om de cache te vinden, zoek op het informatiebord van het monument.
N 52 19.ABC E 006° 50.DEF
A = 26e cijfer uit de tekst.
B = 1e cijfer uit de tekst.
C = 1e cijfer uit de tekst.
D = 6e cijfer uit de tekst.
E = 5e cijfer uit de tekst.
F = 3e cijfer uit de tekst.