English text below

DRUH WICEK

czyli

BŁ. KS. STEFAN WINCENTY FRELICHOWSKI

(1913–1945)

harcerz

kapłan

męczennik

błogosławiony

Patron Harcerstwa Polskiego

Urodził się 22 stycznia 1913 r. w Chełmży. Jego rodzicami byli Ludwik Frelichowski (1883–1957) i Marta (1886–1965) z domu Olszewska. Stefan miał pięcioro rodzeństwa. Dwóch starszych braci: Czesława (1909–1930) oraz Leonarda – w domu mówiono na niego Leszek (1911–1940), oraz trzy młodsze siostry: Eleonorę (1916–1986), Stefanię (1919–1948) oraz Marcjannę (1926–2003).

Stefan wstąpił do 2 Drużyny Harcerskiej im. Zawiszy Czarnego w 1927 r. 24 czerwca tego roku zaliczył próbę na stopień młodzika, a dwa dni później złożył Przyrzeczenie Harcerskie. W ciągu najbliższych dwóch lat pełnił funkcję przybocznego, ukończył kurs drużynowych oraz otrzymał stopień wywiadowcy.

Dzięki zachowanym zapiskom w Pamiętniku poznajemy głębokie myśli Stefana o harcerstwie. Po blisko trzech latach formacji harcerskiej i świadomego osobistego zaangażowania się w jego misję pod datą 16 stycznia 1930 r. odnotował:

W drużynie mam objąć drużynowego. Czy ja wiem, co robić? Będę czekał na wypadki. Czuję, że sodalicję bym dobrze poprowadził, co do drużyny, to się obawiam. Czuję bowiem, że harcerstwo to jednak ma idealne zasady i idee. Aby je poprowadzić i wpoić, trzeba je wpierw dobrze posiadać, tego mi brak. Wprawdzie staram się o to, aby je osiągnąć, ale nie wiem, kiedy będę je umiał. A pchać drużyny, aby wegetowała, nie chcę, a na wyżyny jej nie dostanę. Oto przyczyna, dla której niechętnie przyjmuję drużynowego. Ja sam wierzę mocno, że państwo, którego wszyscy obywatele byliby harcerzami, byłoby najpotężniejszym ze wszystkich. Harcerstwo bowiem, a polskie szczególnie, ma takie środki, pomoce, że kto przejdzie przez jego szkołę, to jest typem człowieka, jakiego nam teraz potrzeba. A już najdziwniejszą, ale najlepszą jest idea harcerstwa: wychowanie młodzieży – przez młodzież. I ja sam, jak długo tylko będę mógł, co tak Boże, aby zawsze było, będę harcerzem i nigdy dla niego pracować i go popierać nie przestanę. Czuwaj!

W niedzielę 14 marca 1937 r. Stefan Wincenty Frelichowski otrzymał z rąk biskupa chełmińskiego Stanisława Wojciecha Okoniewskiego w katedrze w Pelplinie święcenia prezbiteratu. Następnego dnia, czyli w poniedziałek 15 marca, odprawił w rodzinnej Chełmży, w dawnej katedrze diecezji chełmińskiej pod wezwaniem Trójcy Świętej, mszę świętą prymicyjną. Rozpoczęła się droga kapłańska ks. Stefana, która – jak się miało okazać – trwała tylko niespełna osiem lat, z czego prawie dwie trzecie tego czasu spędził on w więzieniach i obozach koncentracyjnych.

Bezpośrednio po święceniach pełnił najpierw funkcje kapelana i osobistego sekretarza biskupa S. Okoniewskiego. Od początku 1938 r. pełnił posługę wikariusza w parafii Trójcy Świętej w Wejherowie. Z dniem 1 lipca 1938 r. rozpoczął posługę jako wikariusz w parafii Najświętszej Maryi Panny w Toruniu. Do Torunia przeprowadziła się także z Chełmży jego najbliższa rodzina.

Ksiądz Stefan został aresztowany już 11 września 1939 r. i drugi raz  19 października 1939 r. W toruńskim Forcie VII przebywał do 8 stycznia. 9 stycznia 1940 r. transport więźniów z Toruniu, a pośród nich ks. Stefan, dotarł do obozu pracy w Nowym Porcie Gdańskim. Po kilku dniach więźniów wywieziono do obozu w Stutthofie. 9 kwietnia 1940 r. został przewieziony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen pod Berlinem. W połowie grudnia 1940 wszystkich księży z Sachsenhausen wywieziono do obozu w Dachau.

W końcu listopada 1944 r. zaczęła się szerzyć w obozie w Dachau epidemia tyfusu plamistego, połączona z krwawą biegunką. Chorych więźniów starano się jak najszczelniej izolować od reszty obozu, tworząc swoiste „baraki śmierci”. Mimo surowych zakazów ks. Stefan śpieszył z ludzką i kapłańską posługą umierającym współwięźniom. Po pewnym czasie sam się zaraził i zmarł 23 lutego 1945 r.

W 1961 r. w diecezji chełmińskiej podjęto decyzje o rozpoczęciu starań zmierzających do wszczęcia procesu beatyfikacyjnego ks. Stefana. 7 marca 1963 r. prymas Polski Stefan Wyszyński wydał zezwolenie na wszczęcie procesu informacyjnego. Po powstaniu w 1992 r. diecezji toruńskiej biskup Andrzej Suski przejął jurysdykcję w sprawie procesu beatyfikacyjnego. 18 lutego 1995 r. miało miejsce zamknięcie dochodzenia diecezjalnego w sprawie beatyfikacji Sługi Bożego. Ks. Stefan Wincenty Frelichowski został zaliczony w poczet błogosławionych przez papieża Jana Pawła II podczas pielgrzymki do Torunia, która miała miejsce 7 czerwca 1999 r. 22 lutego 2003 r. bł. ks. Stefan został ogłoszony patronem u Boga polskich harcerzy.

(wg: dk. dr hab. Waldemar Rozynkowski, Bł. ks. Stefan Wincenty Frelichowski [W:] Krotofil M.,  Rozynkowski W. (red.), Słownik Biograficzny Powiatu Toruńskiego, tom IV, Toruń 2019, ss. 44-59) 

S K R Y T K A

Uwaga - ze względu na trwający remont wejście na dziedziniec może być utrudnione. Jako, że remont jest w okolicy punktu nr 1, zapisz sobie A=3.

Punkty wirtualne skrytki znajdują się na terenie przykościelnym Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego w Toruniu. Późnym wieczorem i w nocy mogą być zamknięte. Skrytka finałowa dostępna jest całą dobę przez wszystkie dni w roku.

Zapraszam Cię do zwiedzenia Sanktuarium bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego (poza trwającymi nabożeństwami).

Stoisz przy bocznym wejściu do Sanktuarium. Otwarte powinno być codziennie od około 7.30 (w niedziele od 7.00) do 19.30. W środku znajdziesz m. in. relikwie Błogosławionego i boczny ołtarz jemu poświęcony.

W celu podjęcia skrytki nie musisz wchodzić do kościoła. 

Udaj się pod PUNKT 1 - Tablicę pamiątkową ZHR.

Odczytaj:

A - Liczba dat na tablicy.

Udaj się pod PUNKT 2 - Płaskorzeźbę przedstawiającą bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego z harcerzami. 

Odczytaj:

B - Na piersi błogosławionego znajduje się odznaka organizacji harcerskiej, do której należał. Ile liter liczy napis na tej odznace? To jest Twoje B.

C - Liczba harcerek ukazanych na płaskorzeźbie

D - Liczba harcerzy ukazanych na płaskorzeźbie.

Teraz możesz wyliczyć współrzędne punktu docelowego:

N 53 00.(B) (B+D) (A+B-C)

E 018 36.(C) (D) (A+B+C-D)

Nie zapomnij spisać literki do skrytki finałowej!

Weź coś do pisania!

SCOUT VINI
or
BLESSED FATHER STEFAN WINCENTY FRELICHOWSKI
(1913-1945)
scout
priest
martyr
blessed
Patron of the Polish Scouting

He was born on January 22, 1913 in Chełmża. His parents were Ludwik Frelichowski (1883–1957) and Marta (1886–1965) née Olszewska. Stefan had five siblings. Two older brothers: Czesław (1909–1930) and Leonard - he was called Leszek (1911–1940) at home, and three younger sisters: Eleonora (1916–1986), Stefania (1919–1948) and Marcjanna (1926–2003) .

Stefan joined the 2nd Zawisza Czarny Scout Team in 1927. On June 24 that year, he passed the test for the junior degree, and two days later he made the Scouting Pledge. Over the next two years, he served as a bodyguard, completed a team course and received the rank of intelligence officer.

Thanks to the notes in the Diary, we get to know Stefan's deep thoughts about scouting. After nearly three years of scout formation and conscious personal involvement in his mission on January 16, 1930, he noted:

In the team I am supposed to take the team. Do I know what to do? I will wait for accidents. I feel that I would lead the sodality well, as for the team, I am afraid. I feel that scouting has perfect principles and ideas. In order to guide and inculcate them, you must first have them well, I miss them. Although I try to achieve them, I don't know when I will be able to do them. And to push the teams to vegetate, I don't want to, and I won't get it to the heights. This is the reason why I am reluctant to take on the team. I myself strongly believe that a country whose citizens would all be scouts would be the most powerful of all. For the scouting, especially Polish scouting, has such means and aids that whoever passes through his school is the type of man we need now. And the strangest, but the best, idea is scouting: educating young people - by young people. And I myself, as long as I can, God willing, I will always be a scout and I will never work for him and support him. Be prepared!

On Sunday, March 14, 1937, Stefan Wincenty Frelichowski was ordained presbyterate by the Bishop of Chełmno, Stanisław Wojciech Okoniewski, in the cathedral in Pelplin. The next day, i.e. on Monday, March 15, he celebrated a first Holy Mass in his hometown Chełmża, in the former cathedral of the Chełmno diocese, dedicated to the Holy Trinity. The priestly journey of Fr. Stefan, which - as it turned out - lasted only less than eight years, of which he spent almost two-thirds of that time in prisons and concentration camps.

Immediately after ordination, he was first chaplain and personal secretary to Bishop S. Okoniewski. From the beginning of 1938 he was a vicar in the Holy Trinity parish in Wejherowo. On July 1, 1938, he began his ministry as a vicar in the parish of the Blessed Virgin Mary in Toruń. His closest family also moved from Chełmża to Toruń.

Father Stefan was arrested on September 11, 1939, and for the second time on October 19, 1939. He stayed in Fort VII in Toruń until January 8. On January 9, 1940, a transport of prisoners from Toruń, including Fr. Stefan, arrived at the labor camp in Nowy Port Gdańsk. After a few days, the prisoners were transported to the camp in Stutthof. On April 9, 1940, he was transferred to the Sachsenhausen concentration camp near Berlin. In mid-December 1940, all the priests from Sachsenhausen were transported to the Dachau camp.

At the end of November 1944, an epidemic of typhus began spreading in the Dachau camp, accompanied by bloody diarrhea. Sick prisoners were separated from the rest of the camp as tightly as possible, creating a kind of "death barracks". Despite strict bans, Fr. Stefan hastened with the human and priestly service of his dying fellow prisoners. After some time he became infected himself and died on February 23, 1945.

In 1961, in the Chełmno diocese, a decision was made to start efforts to initiate the beatification process of Fr. Stefan. On March 7, 1963, the Primate of Poland, Stefan Wyszyński, granted permission to initiate the information process. After the establishment of the Toruń diocese in 1992, Bishop Andrzej Suski took over jurisdiction over the beatification process. On February 18, 1995, the diocesan inquiry into the beatification of the Servant of God was closed. Fr. Stefan Wincenty Frelichowski was included among the blessed by Pope John Paul II during his pilgrimage to Toruń, which took place on June 7, 1999. On February 22, 2003, Bl. Fr. Stefan was declared the patron saint of Polish scouts.

(according to: Dr. Waldemar Rozynkowski, Blessed Father Stefan Wincenty Frelichowski [In:] Krotofil M., Rozynkowski W. (ed.), Biographical Dictionary of Toruń County, vol. IV, Toruń 2019, pp. 44-59 )

CACHE

Attention!  Due to the ongoing renovation, the entrance to the courtyard may be difficult.  Since the renovation is around POINT 1, write down A=3.

The virtual hiding places are located in the church premises of the Parish of the Assumption of the Blessed Virgin Mary and Bl. Fr. Stefan Wincenty Frelichowski in Toruń. They may be closed late in the evening and at night. The final cache is available 24 hours a day, all days of the year.

I invite you to visit the Sanctuary of Bl. Fr. Stefan Wincenty Frelichowski (apart from the ongoing services).

You are standing at the side entrance to the Sanctuary. It should be open daily from around 7.30 (7.00 on Sundays) to 19.30. Inside you will find, among others relics of the Blessed One and a side altar dedicated to him.

You do not need to enter the church to collect the cache.

Go to POINT 1 - ZHR memorial plaque.

Read:

A - The number of dates on the blackboard.

Go to POINT 2 - bas-relief depicting Bl. Fr. Stefan Wincenty Frelichowski with scouts.

Read:

B - On the blessed's chest there is a badge of the scouting organization to which he belonged. How many letters does the inscription on this badge count? This is your B.

C - Number of guides (girl scouts) shown on the bas-relief

D - Number of boy scouts shown on the bas-relief.

Now you can calculate the coordinates of the target point:

N 53 00.(B) (B+D) (A+B-C)

E 018 36.(C) (D) (A+B+C-D)

Don't forget to write down the final cache letters!

Get something to write!