ŚW. STANISŁAW BISKUP
Dzieciństwo i młodość – czas poszerzania horyzontów
Święty Stanisław urodził się w Szczepanowie, niewielkiej wsi pomiędzy Tarnowem i Brzeskiem w Małopolsce. Dokładna data jego urodzin nie jest znana, ale przyjmuje się, że było to między 1034 a 1040 rokiem. Był jedynym, długo wyczekiwanym dzieckiem głęboko wierzącego małżeństwa pochodzącego z drobnej szlachty. Wraz z nimi pracował na roli i chętnie się uczył. Widząc cierpliwość i dociekliwość chłopca, rodzice zdecydowali o posłaniu go do szkoły katedralnej w Krakowie, gdzie rozpoczął naukę pod okiem biskupa Aarona. Stamtąd, Stanisław wyjechał do szkoły w Gnieźnie, a następnie za granicę, do Liége, gdzie wiele czasu spędził na modlitwie i nad księgami. To belgijskie miasto było ówcześnie kolebką nauk teologicznych i reform kościelnych (m.in. dotyczących niezależności Kościoła od władzy świeckiej).
Od teorii do praktyki – powrót do Krakowa
Po siedmiu latach nauki Stanisław wrócił do Krakowa na prośbę biskupa Suły Lamberta. Mając około 25-ciu lat został kanonikiem i przyjął święcenia kapłańskie. Jako proboszcz jednej z podkrakowskich wsi, otrzymał kawałek ziemi pod uprawę, lecz po niedługim czasie bp Lambert powołał go do pracy w Kurii. Prowadził szkołę katedralną, bibliotekę i głosił kazania. Jego liczne zdolności nie umknęły uwadze księcia Bolesława – ówczesnego władcy krakowskiego, który uczynił go jednym ze swoich kapelanów. Odtąd, Stanisław pracował w kancelarii książęcej.
Młody biskup
Rezydujący w Krakowie książę Bolesław II Szczodry dostrzegał zdyscyplinowanie, mądrość i rozwagę księdza kapelana. Dlatego, po śmierci biskupa Suły Lamberta, na jego następcę mianował 35-letniego wówczas Stanisława. Nowy biskup dbał o budowę katedry na Wawelu, ale nie zapominał też o ewangelizacji swojej diecezji i innych polskich ziem. Jedna z legend związanych z życiem Stanisława dotyczy wskrzeszania komesa Piotra, od którego nabył wieś zwaną Piotrawinem. Po śmierci Piotra jego rodzina domagała się zwrotu posiadłości, dlatego za wyrokiem sądu biskup krakowski musiał udowodnić, że jest prawowitym właścicielem ziemi. Po trzech dniach modlitwy i postu kapłan udał się na grób Piotra, gdzie go wskrzesił i zaprowadził przed sąd, aby mógł zaświadczyć o prawdomówności biskupa.
Ceniono go za wrażliwość na ludzką biedę i krzywdę. Wszystkich wiernych uważnie słuchał i cierpliwie im doradzał. Był szczerym i otwartym człowiekiem kierującym się zasadami prawdy. Żył skromnie, a tym, co miał, dzielił się z potrzebującymi. Zjednywał sobie ludzi mądrością, łagodnością i wyrozumiałością. Przez całe życie stawiał czoła skomplikowanej sytuacji politycznej, próbując wspierać polskie społeczeństwo w walce o wierność przykazaniom i ojczyźnie.
Przewrotne relacje z władcą
Początkowo, współpraca biskupa i księcia, układała się bardzo dobrze. Stanisław prowadził lud mocnym słowem, Bolesław zaś – twardą ręką. Stanisław doradzał Bolesławowi w sprawach państwowych, był świadkiem jego koronacji na Króla Polski w Boże Narodzenie 1076 roku – ich wspólnym celem było dobro Polski. Wkrótce jednak, walka o odzyskanie utraconych przez poprzedników ziem całkowicie pochłonęła Bolesława. Napawał się zwycięstwami i niechętnie wracał do Krakowa. W ten sposób nie tylko sam zaniedbywał rodzinę i poddanych, ale skazywał na rozłąkę swoich żołnierzy i oczekujące ich w domach żony i dzieci.
Przyczyną ostrego konfliktu króla z biskupem były skutki wieloletnich walk polskiego wojska z Rusinami. Żołnierze okazywali radość ze zwycięstwa na różne, uwłaczające godności człowieka sposoby – nie zważając na granice prawa i moralności łamali zasady, zdradzali żony. Niektórzy z nich chcąc wrócić do ojczyzny musieli zdezerterować, bo król stanowczo zabraniał ucieczki do Polski. Biskup Stanisław, zdenerwowany poczynaniami króla i zaniepokojony bolesnymi konsekwencjami jego zuchwałości, nie godził się rozluźnienie obyczajów w kraju.
Konflikt z królem
Po powrocie do Krakowa, Bolesław bezlitośnie i bez sądów zaczął wymierzać “sprawiedliwość”. Dezerterów zabijał, a niewierne żony okrutnie upokarzał. Siał strach i śmierć, zapominając, że sam nie jest bez winy i również niejednokrotnie dopuszczał się zdrady. Poddani byli zastraszeni, jednak duchowni bali się stanąć po ich stronie. Wszyscy okazali się bezsilni i bezradni wobec okrucieństwa króla chroniąc tylko własne głowy. Stanisław otwarcie sprzeciwiał się haniebnym praktykom władcy – wiele razy stawał przed królem, ten jednak pozostawał nieugięty. Podejmując nieskuteczne próby wpłynięcia na króla, by zakończył walki z poddanymi, biskup krakowski napominał go z kaznodziejskiej ambony.
Jawnie sprzeciwiał się sposobowi prowadzenia polityki przez Bolesława, co przyniosło mu opinię zdrajcy. Król próbował osłabić autorytet biskupa i szacunek, jakim darzyli go ludzie. W odpowiedzi na oszczerstwa pod swoim adresem, biskup nakazał księżom przerywanie Mszy św., ilekroć król wstąpi na nabożeństwo do kościoła. Mimo, że o przewinieniach Stanisława względem władcy wiadomo bardzo niewiele, a głosy obrońców króla Bolesława szybko ucichły, współcześni historycy wciąż próbują ustalić kwestie sporu i win obu stron.
Męczeńska śmierć
11 kwietnia 1079 roku biskup Stanisław wraz z innymi duchownymi odprawiał w kościele na Skałce Mszę Świętą przebłagalną za grzechy swoje i całego narodu prosząc o nawrócenie króla. Jak podają kroniki, w trakcie sprawowania Eucharystii, do świątyni z hukiem wkroczył król ze swoimi rycerzami. Idąc w stronę prezbiterium wyciągnął miecz i zanurzył go w głowie modlącego się biskupa. Rozkazał rycerzom wynieść ciało przed kościół, poćwiartować je i rozrzucić. W ten sposób, diecezja straciła biskupa, a Polska – króla. Za mord na biskupie Bolesław utracił koronę, a lud odwrócił się od niego. Natychmiast po morderstwie biskupa, Rzym pozbawił polskiego króla tytułu chrześcijańskiego władcy. Musiał uciekać na Węgry i zmarł na wygnaniu. Niektóre przekazy wskazują na klasztor benedyktynów w Osjaku, gdzie męczony wyrzutami sumienia pojednał się z Bogiem i w milczeniu pokutował za swoje grzechy.
Wieść o męczeństwie i odwadze biskupa Stanisława rozniosła się szybko po królestwie polskim i poza jego granicami. Szczątki jego ciała pochowano w kościele na Skałce, a po 10 latach w uroczystej procesji przeniesiono do katedry na Wawelu. Mówiono, że rozrzucone przez rycerzy części ciała biskupa zrosły się symbolizując przyszłe zjednoczenie Królestwa Polskiego.
Główny patron Polski
Liczne cuda i popularność kultu biskupa Stanisława ze Szczepanowa uwieńczone zostały kanonizacją przez papieża Innocentego IV w dniu 17 września 1253 r., w Asyżu (do dziś są tam freski przedstawiające polskiego świętego).
Na świecie św. Stanisława, biskupa i męczennika, wspomina się 11 kwietnia. W całej Polsce natomiast, a zwłaszcza w Krakowie, świętuje się 8 maja. Wtedy, z Katedry na Wawelu sprzed grobu świętego, wyrusza wielka procesja do kościoła na Skałce, do miejsca jego męczeństwa. Tam też odbywa się uroczysta Msza Święta gromadząca biskupów, kapłanów i licznych przedstawicieli całego społeczeństwa. W Polsce jest ponad 350 kościołów pod jego wezwaniem, a obchody ku jego czci są największymi w Krakowie.
---------------
ZAGADKA
Aby znaleźć finałową skrytkę musisz wyliczyć jej współrzędne. Jak?
- Początkowe współrzędne wskazują figurę św. Stanisława. Zanotuj je.
- Znajdź dwa inne pomniki (na zdjęciach poniżej) znajdujące się w odległych miejscowościach Polski, określ najdokładniej jak możesz ich współrzędne i również je zanotuj.
- Uśrednij współrzędne wszystkich trzech pomników.
- Dodaj do nich N 01° 44.682' E 00° 52.419'
I już wiesz gdzie szukać :-)
St. STANISLAUS BISHOP
Childhood and youth - time to broaden horizons
Saint Stanislaus was born in Szczepanów, a small village between Tarnów and Brzesko in Małopolska. The exact date of his birth is unknown, but it is assumed that it was between 1034 and 1040. He was the only, long-awaited child of a deeply religious couple coming from the petty nobility. He worked in the field with them and was eager to learn. Seeing the boy's patience and inquisitiveness, his parents decided to send him to the cathedral school in Krakow, where he began his studies under the supervision of Bishop Aaron. From there, Stanislaus went to school in Gniezno, and then abroad, to Liége, where he spent a lot of time praying and reading books. This Belgian city was at that time the cradle of theological sciences and church reforms (including the independence of the Church from secular authorities).
From theory to practice - return to Krakow
After seven years of study, Stanislaus returned to Kraków at the request of Bishop Suła Lambert. At the age of 25, he became a canon and was ordained a priest. As the parish priest of one of the villages near Krakow, he received a piece of land for cultivation, but soon Bishop Lambert called him to work in the Curia. He ran the cathedral school, library and preached. His numerous abilities did not escape the attention of Prince Bolesław - the then ruler of Krakow, who made him one of his chaplains. From then on, Stanislaus worked in the prince's office.
The young bishop
Duke Bolesław II Szczodry, residing in Krakow, noticed the discipline, wisdom and prudence of the priest chaplain. Therefore, after the death of Bishop Suła Lambert, he appointed Stanislaus, then 35, as his successor. The new bishop cared for the construction of the Wawel cathedral, but did not forget about the evangelization of his diocese and other Polish lands. One of the legends related to the life of Stanislaus concerns the resurrection of Komes Piotr, from whom he purchased a village called Piotrawin. After Piotr's death, his family demanded that the property be returned, so the bishop of Kraków had to prove that he was the rightful owner of the land after the court's verdict. After three days of prayer and fasting, the priest went to the tomb of Peter, where he resurrected him and brought him to trial, so that he could testify to the bishop's truthfulness.
He was valued for his sensitivity to human poverty and harm. He listened attentively to all the faithful and patiently advised them. He was a sincere and open man guided by the principles of truth. He lived modestly and shared what he had with those in need. He won over people with wisdom, gentleness and understanding. Throughout his life, he faced the complicated political situation, trying to support Polish society in the fight for fidelity to the commandments and to the homeland.
A perverse relationship with the ruler
Initially, the cooperation between the bishop and the prince was very good. Stanislaus led the people with a strong word, and Bolesław - with a firm hand. Stanislaus advised Bolesław on state matters, witnessed his coronation as King of Poland on Christmas Day 1076 - their common goal was the good of Poland. Soon, however, the struggle to regain the lands lost by his predecessors completely consumed Bolesław. He relished his victories and reluctantly returned to Krakow. In this way, not only did he neglect his family and subjects, but he condemned his soldiers and their wives and children to their homes.
The cause of the king's sharp conflict with the bishop was the effects of many years of battles between the Polish army and the Ruthenians. The soldiers showed their joy of victory in various ways that offended human dignity - disregarding the limits of law and morality, they broke the rules, cheated on their wives. Some of them, wanting to return to their homeland, had to desert because the king strictly forbade escaping to Poland. Bishop Stanislaus, upset by the king's actions and worried about the painful consequences of his audacity, did not agree to the loosening of morals in the country.
Conflict with the king
After returning to Krakow, Bolesław ruthlessly and without trial began to administer "justice". He killed deserters and cruelly humiliated unfaithful wives. He sowed fear and death, forgetting that he himself was not without fault and he also committed treason more than once. The subjects were intimidated, but the clergy were afraid to take their side. All of them turned out to be powerless and helpless in the face of the king's cruelty, protecting only their own heads. Stanislaus openly opposed the ruler's shameful practices - he stood before the king many times, but he remained adamant. Undertaking unsuccessful attempts to influence the king to end the fights with his subjects, the bishop of Krakow admonished him from the preacher's pulpit.
He openly opposed Bolesław's way of conducting politics, which earned him the reputation of a traitor. The king tried to weaken the bishop's authority and the respect that people had for him. In response to the slander at his own address, the bishop ordered the priests to interrupt the Holy Mass whenever the king entered the church service. Although very little is known about Stanislaus's misconduct towards the ruler, and the voices of King Bolesław's defenders quickly died down, modern historians are still trying to determine the issues of the dispute and the guilt of both sides.
Martyrdom
On April 11, 1079, Bishop Stanislaus, together with other clergymen, celebrated the Holy Mass in the church at Skalka, atonement for his sins and the sins of the whole nation, asking for the conversion of the king. According to the chronicles, during the celebration of the Eucharist, the king and his knights entered the temple with a bang. Walking towards the presbytery, he drew his sword and plunged it into the praying bishop's head. He ordered the knights to take the body to the front of the church, dismember it and scatter it. In this way, the diocese lost its bishop and Poland lost its king. For the murder of the bishop, Bolesław lost his crown, and the people turned their backs on him. Immediately after the murder of the bishop, Rome stripped the Polish king of the title of Christian ruler. He had to flee to Hungary and died in exile. Some messages point to the Benedictine monastery in Osjak, where, tormented by remorse, he reconciled with God and silently repented of his sins.
The news of the martyrdom and courage of Bishop Stanislaus spread quickly throughout the Polish kingdom and abroad. The remains of his body were buried in the church on Skałka, and after 10 years in a solemn procession, they were transferred to the Wawel Cathedral. It was said that the parts of the bishop's body scattered by the knights had grown together to symbolize the future unification of the Kingdom of Poland.
The main patron of Poland
The numerous miracles and popularity of the cult of Bishop Stanislaus of Szczepanów were crowned with canonization by Pope Innocent IV on September 17, 1253, in Assisi (there are still frescoes depicting a Polish saint).
In the world of St. Stanislaus, bishop and martyr, is remembered on April 11. On the other hand, throughout Poland, and especially in Krakow, it is celebrated on May 8. Then, from the Wawel Cathedral in front of the saint's tomb, a great procession sets off to the church on Skałka, to the place of his martyrdom. There is also a solemn Mass gathering bishops, priests and numerous representatives of the whole society. There are over 350 churches dedicated to him in Poland, and the celebrations in his honor are the largest in Krakow.
--------------
THE PUZZLE
To find the final cache, you need to calculate its coordinates. How ?
- The initial coordinates indicate the figure of St. Stanislaus. Write them down.
- Find two other monuments (on the photographs above) located somewhere in Poland, define their coordinates as precisely as you can and also note them.
- Average the coordinates of all three monuments.
- Add N 01° 44.682 'E 00° 52.419'
And now you already know where to look for :-)
Możesz sprawdzić swoje rozwiązanie zagadki w serwisie certitude.