Skrytka z serii Zagadkowe Krosno

Gotycki kościół OO. Franciszkanów w Krośnie p.w. Nawiedzenia N.P. Marii. Najstarsza krośnieńska świątynia, kamienno-ceglana, orientowana, trójnawowa z trójprzęsłowym prezbiterium. Najstarsze elementy – dolne, kamienne partie prezbiterium i zakrystii pochodzą z końca XIII w. Są to pozostałości niewielkiej, jednoprzestrzennej kaplicy, przy której osiedlili się przybyli do Krosna franciszkanie. Najprawdopodobniej obiekt ten został zniszczony podczas najazdów tatarskich w latach 1287-1288. W XIV i XV franciszkanie podjęli się odbudowy i rozbudowy świątyni. Najpierw nadbudowana ją cegłą
i nakryto gotyckim sklepieniem, a następnie powiększono o ceglany pseudohalowy korpus nawowy, ze sklepieniem wspartym na czterech kamiennych filarach międzynawowych. W takim kształcie bryła kościoła przetrwała bez większych zmian do początków XVII w., kiedy to dobudowano do niej cztery kaplice, kruchtę oraz dzwonnicę. Do dzisiaj zachowały się dwie kaplice: Matki Boskiej Różańcowej od strony południowej oraz św. Stanisława, zwana Kaplicą Oświęcimów od strony północnej.

W 1872 r. w mieście wybuchł pożar, który mocno uszkodził świątynię, spłonęło niemal całe jej wyposażenie. Zawaliło się sklepienie prezbiterium, zniszczona została konstrukcja dachu. Remont kościoła trwał kilkanaście lat, a następnie w latach 1899-1904 pod kierunkiem architekta Tadeusza Stryjeńskiego i inż. Wiktora Sikorskiego przeprowadzono regotyzację, która nadała kościołowi dzisiejszy wygląd. Z tego okresu pochodzi polichromia prezbiterium i neogotyckie wyposażenie wnętrza: ołtarze, stalle i konfesjonały.

We wnętrzu kościoła na szczególna uwagę zasługują:

Kamienne nagrobki szlacheckie,

W sąsiedztwie ołtarza głównego, po lewej stronie prezbiterium znajduje się nagrobek Jana Kamienieckiego, wojewody podolskiego (zm. w 1560 r.), dłuta słynnego artysty włoskiego – Jana Marii Padovano. Obok zlokalizowany jest nagrobek Jadwigi z Włodków Firlejowej wykonany w 1611 r. przez włoskiego rzeźbiarza Lukiana Reitino,  jeden z najwspanialszych i największych nagrobków małopolskich początku XVII w., mierzący 475 cm wysokości. Naprzeciw usytuowany jest monumentalny nagrobek Barbary z Kamienieckich Mniszchowej, babki słynnej carowej Rosji Maryny Mniszchówny. Jego twórcą był lwowski rzeźbiarz Jakub Trwały. Czwarty nagrobek znajduje się w nawie. Jest to renesansowy pomnik nagrobny Jana i Elżbiety Jędrzejowskich – dwukondygnacyjne dzieło nieznanego artysty.

Fragmenty średniowiecznych malowideł ściennych z XV i XVI w.

Znajdują się w kaplicy Przemienienia Pańskiego. Malowidła zostały odkryte w 1994 r. za nagrobkiem Barbary Mniszchowej w czasie przeprowadzania jego konserwacji. W wyniku prac konserwatorskich wykonano transfer równoczesny dwóch warstw malowidła – zdjęto je ze ściany i przełożono na nowe, przenośne podobrazie. Starsza warstwa malowidła przedstawia męczeństwo św. Stanisława, natomiast młodsza św. Annę Samotrzeć z figurą rycerza donatora.

Słynący cudami obraz Matki Boskiej Murkowej

Znajduje się obecnie w ołtarzu głównym. Pierwsza informacja o obrazie pochodzi z 1657 r. z czasu, gdy Krosno oblegane było przez wojska księcia siedmiogrodzkiego Jerzego II Rakoczego. Wówczas mieszczanie złożyli przed nim uroczystą prośbę o ocalenie miasta. Krosno oparło się najeźdźcy, a Matkę Boską obrano za patronkę miasta i otoczono szczególnym kultem.

Kaplica Oświęcimów.

Dobudowana do kościoła OO. Franciszkanów, jedna z najpiękniejszych barokowych kaplic w Polsce. Ufundowana w latach 1647-48 przez najwybitniejszego przedstawiciela rodu Stanisława Oświęcima - dworzanina Władysława IV, po śmierci siostry Anny Oświęcimówny. Projektantem kaplicy był mediolańczyk Vincenzo Petroni, a wspaniałą, bogatą dekorację stiukową wykonał najwybitniejszy sztukator działający w XVII-wiecznej Polsce – Włoch Govanni Battista Falconi. Kaplica wzniesiona została na planie kwadratu, nakryta kopulą zwieńczoną latarenką. U wejścia znajduje się bogato rzeźbiony marmurowy portal i dekoracyjna krata. Głównym elementem wyposażenia kaplicy jest ołtarz z 1890 r. z obrazem św. Stanisława wskrzeszającego Piotrowina. Uwagę zwracają naturalnej wielkości obrazy Anny i Stanisława. W podziemiu kaplicy mieści się krypta grobowa przyrodniego rodzeństwa Anny i Stanisława Ośwęcimów, z którym wiąże się romantyczna legenda o nieszczęśliwej miłości. Według niej Anna zmarła czekając na Stanisława, który w Rzymie, u Ojca Świętego starał się o zgodę na ślub z przyrodnią siostrą. Legenda stała się inspiracją dla wielu twórców literatury, muzyki
i malarstwa.

Proszę o dokładne zamykanie pojemnika, odkładanie na miejsce i nie spojlerowanie w komentarzach.

Cache from the Mystery Krosno series

Church of O. Franciscans in Krosno

The oldest church in Krosno, stone and brick, oriented, three-nave with a three-span presbytery. The oldest elements - the lower, stone parts of the presbytery and the sacristy come from the end of the 13th century. These are the remains of a small, single-space chapel, where the Franciscans came to Krosno. Most probably, this object was destroyed during Tatar invasions in the years 1287-1288. In the XIV and XV Franciscans undertook the reconstruction and extension of the temple. First, it was built up with a brick and covered with a Gothic vault. In this shape, the church structure survived without major changes until the beginning of the XVII century, when four chapels, a porch and a belfry were added to it. To this day, two chapels have survived: Our Lady of the Rosary from the south and Saint. Stanisław, called the Chapel of Oświęcim from the north.

In 1872, a fire broke out in the town, which damaged the temple and almost destroyed all of its equipment. The presbytery vault collapsed and the roof structure was destroyed. The renovation of the church lasted several years, and then in the 1899-1904 under the direction of architect Tadeusz Stryjeński and Eng. Wiktor Sikorski, a regotization was carried out, which gave the church its present appearance. From this period, the presbytery polychrome and the neo-Gothic interior furnishings are taken: altars, stalls and confessionals.

Inside the church, particular attention should be paid to:

Stone tombstones,

In the vicinity of the main altar, on the left side of the presbytery there is a tombstone of Jan Kamieniecki, the voivode of Podole (died in 1560), sculpted by the famous Italian artist - Jan Maria Padovano. Next to it is the Jadwiga from Włodków Firlejowa tombstone, made in 1611 by the Italian sculptor Lukian Reitino, one of the most magnificent and largest tombstones of the early 17th century, in Małopolska area, measuring 475 cm in height. Opposite is a monumental tombstone of Barbara from Kamieniecki Mniszchowa, grandmother of the famous tsarist Russia of Maryna Mniszchówna. Its creator was the Lviv sculptor Jakub Trwały. The fourth gravestone is located in the nave. It is
a Renaissance tombstone of Jan and Elżbieta Jędrzejowski - a two-story work by an unknown artist.

Fragments of medieval wall paintings from the 15th and 16th centuries

They are in the chapel of the Transfiguration of the Lord. The paintings were discovered in 1994 after the tombstone of Barbara Mniszchowa during its conservation. As a result of the conservation work, simultaneous transfer of two layers of the painting was done - they were removed from the wall and transferred to new, portable sub-images. The older layer of the painting depicts the martyrdom of Stanisław the Saint while the younger St. Anna Samotrzeć with the figure of a donor knight.

The miraculous image of Holy Lady of Murkowa

He is currently in the main altar. The first information about the painting comes from 1657 from the time when Krosno was besieged by the army of the Transylvanian Prince George II Rákóczi. Then the townspeople made a solemn plea before him to save the city. Krosno was resisted by the invaders, and the Mother of God was chosen as the patron of the city and surrounded by a special cult.

Oświęcim Chapel

Added to Franciscans church, one of the most beautiful baroque chapels in Poland. Founded in 1647-48 by the most outstanding representative of the family Stanisław Oświęcim - courtier Władysław IV, after the death of sister Anna Oświęcim. The designer of the chapel was the Milaner Vincenzo Petroni, and the magnificent, rich stucco decoration was made by the most outstanding stucco worker in the seventeenth-century Poland - Italian Govanni Battista Falconi. The chapel was built on a square plan, covered with a copula topped with a lantern. At the entrance there is a richly carved marble portal and a decorative trellis. The main element of the chapel's equipment is the altar of 1890 with a painting of Stanisława the saint resurrecting Piotrowin. Attention is drawn to the life-size paintings of Anna and Stanisław. In the basement of the chapel, there is a burial crypt for half-siblings Anna and Stanisław Oświęcim, who is associated with a romantic legend about unhappy love. According to her, Anna died waiting for Stanislaus, who in Rome, with the Holy Father, sought permission for a marriage with a step-sister. The legend has become an inspiration for many writers of literature, music and painting.

(Źródło / source – oficjalna strona internetowa miasta Krosna / Krosno city official website)