SPACER PO CHYLONI
Stworzyliśmy tę serię po to, aby oprowadzić Was po gdyńskiej dzielnicy Chylonia.
Potraktujcie ten spacer jako wypoczynek oraz zaliczcie ukryte skryteczki.
Kilka słów o Chyloni:
Chylonia to najstarsza i najludniejsza dzielnica Gdyni. Zamieszkuje ją 22,3 tys. osób na powierzchni 3,98km².
Znanymi z Chyloni obiektami są Park Kiloński, Święta Góra oraz ulica Chylońska.
Chylonia położona jest w północno-zachodniej części miasta Gdyni i graniczy z dzielnicami:
Cisową (od zachodu)
Pustkami Cisowskimi i Demptowem (od Południa)
Leszczynkami (od wschodu),
Pogórzem (od północy)
i ze Śródmieściem – dawniej oddzielnym Portem (od północnego wschodu).
Granice Chyloni przebiegają:
od strony północnej – wzdłuż terenów kolejowych
od strony wschodniej i południowej – wzdłuż rzeki Chylonki, następnie obejmujące zespół zabudowy przy ul. św. Mikołaja do terenów kolejowych, po przecięciu terenów kolejowych na południe,
po zachodniej stronie ul. J. Komierowskiego do ul. Morskiej, dalej na zachód po południowej stronie ul. Morskiej. Na wysokości ul. Lubawskiej duktami leśnymi do ul. Swarzewskiej,
po południowej stronie ul. Swarzewskiej do Obwodnicy Trójmiasta.
Współczesne centrum dzielnicy zlokalizowane jest w rejonie skrzyżowań ul. Kartuskiej z ul. Morską i Chylońską. W ich sąsiedztwie znajdują się, m. in. dworzec kolejowy Gdynia Chylonia, poczta, a także najwyższy budynek mieszkalno-usługowy w tej części miasta – Dom Towarowy „Chylonia”. Historyczne centrum Chyloni stanowią natomiast okolice kościoła pw. św. Mikołaja – rejon ulic Chylońskiej, Młyńskiej, św. Mikołaja i Opata Hackiego.
Najstarsza wzmianka nazwy Chylonia w formie Kilona pochodzi z 1259 r. i dotyczyła rzeki, która przepływała przez wieś. Nazwa określająca osadę pojawiła się w dokumentach po raz pierwszy dopiero między rokiem 1348 a 1351. Wtedy to urząd komtura gdańskiego sprawował Henryk von Rechter, który na swą cześć nazwał osadę Heynrichsdorf. Nazwa ta jednak nie utrzymała się zbyt długo i wkrótce przybrała formę Chylowo. Pochodzi ona najprawdopodobniej od popularnego wówczas na Pomorzu nazwiska Chyla, które z kolei bierze swój początek od czasownika „chylić się”. W latach 1414–1484 zmieniła się na Kylow, a następnie Kilowo, by w XVII wieku ewoluować od formy Chilonia. W okresie międzywojnia używana była odmiana Chylonja, a w czasie okupacji niemieckiej miejscowość nosiła nazwę Kielau. Dzisiaj używane określenie utrzymuje się od zmian administracyjnych w roku 1945.
Herb dzielnicy Chylonia – w polu czerwonym błękitna krzywaśń w lewo rozszerzająca się do dołu, a na niej koło wodne o sześciu dzwonach w kolorze brązowym. Czerwone pole nawiązuje do herbu miasta Gdyni, błękitna krzywaśń symbolizuje rzekę Chylonkę, a koło wodne nawiązuje do młynów występujących w dawnej Chyloni.
Nazwa „Chylonia” w formie „Kilona” po raz pierwszy wzmiankowana jest w 1259 roku, lecz badania archeologiczne dowodzą, że ślady bytności człowieka na tym terenie pochodzą już z epoki kamienia. W okresie rozbiorów i okupacji niemieckiej jako wioska Kielau, ponownie podczas okupacji Niemcy zmienili nazwę dzielnicy na Kielau. W czasach zaboru pruskiego wieś położona w połowie drogi między wsiami Gdingen (Gdynia) i Ziessau (Cisowa), był tu duży folwark. W granice Gdyni, mimo sprzeciwów Rady Gminnej, wieś włączona została w 1930 roku. Najstarsza część Chyloni znajduje się w okolicach kościoła pw. św. Mikołaja (obecny budynek pochodzi z XIX w.) – ta część dzielnicy jest dziś często błędnie zaliczana do pobliskich Leszczynek (z powodu istnienia w tej części dzielnicy przystanku SKM, Gdynia Leszczynki). Budowa pod koniec XIX stulecia dworca kolejowego (była to pierwsza stacja kolejowa na terenie obecnej Gdyni)[9] spowodowała rozbudowę wsi w kierunku zachodnim i powstanie obecnego centrum Chyloni – nazywanego wówczas Chylońską Piłą. Do dziś w Chyloni zachowało się wiele budynków z przełomu XIX i XX wieku.
Zabudowa Chyloni jest niejednolita. Rozmieszczenie zróżnicowanych stylem architektonicznym budynków w dzielnicy sprawia wrażenie silnie chaotycznego. Jest to ściśle powiązane z ciągłymi przemianami funkcji, jakie pełniła na przestrzeni wieków. W związku z faktem, że przez wiele stuleci ulica Chylońska była głównym traktem wsi (częścią tzw. Szosy gdańskiej) – a później dzielnicy – Chylonia, to właśnie przy niej znajduje się najwięcej najstarszych obiektów. Nieopodal tej trasy, gdzie za czasów wsi występowały rzadkie gospodarstwa domowe, w latach 60. i 70. XX wieku powstały liczne blokowiska, które uczyniły tę część miasta najludniejszą. Przyczyniło się to jednak do znacznego obniżenia jej walorów estetycznych. Na początku XXI wieku, wraz z ocieplaniem bloków mieszkalnych przez Gdyńską Spółdzielnię Mieszkaniową ich elewacje przybrały zupełnie różne od siebie (niekiedy kontrastowe) barwy. Zabudowa Meksyku, okolic ul. Swarzewskiej, składa się głównie z domów jednorodzinnych.
W Chyloni znajdują się dwa ważne drogowe węzły komunikacyjne. Pierwszym z nich jest leżący na pograniczu z Cisową węzeł Chylonia, który jest początkiem drogi ekspresowej S6 – Obwodnicy Trójmiasta. Drugim z nich jest leżący na południowo-wschodnim krańcu dzielnicy Węzeł Żołnierzy Wyklętych. Otrzymał on nazwę dopiero w sierpniu 2013 r., decyzją XXXIII sesji Rady Miasta Gdyni. Jest to początek obwodnicy Chyloni i Cisowej oraz zjazd do ul. Chylońskiej, będącej niegdyś główną szosą obu tych miejscowości. Przez dzielnicę (ul. Morska) przebiega również i kończy się na węźle Chylonia Droga wojewódzka nr 468, będąca częścią Głównej arterii komunikacyjnej Trójmiasta.
Chylonia Dworzec PKP to najważniejsza pętla autobusowa dla dzielnicy, z której odjeżdżają i na której zatrzymują się pojazdy w kierunku centrum miasta, Rumi i poszczególnych dzielnic. Pętla Chylonia Krzywoustego wraz z przystankiem Gruszkowa obsługuje ruch w kierunku Kępy Oksywskiej i spełnia funkcję wschodniej przydworcowej pętli, jednak znajdują się one w znacznym oddaleniu od stacji.
Duże zróżnicowanie własnościowe w tym miejscu utrudnia jakiekolwiek inwestycje miasta w infrastrukturę. W ciągu najbliższych lat sytuacja na zaniedbanym Placu Dworcowym ma ulec zmianie. Uporządkowany zostanie chaos komunikacyjny po obu stronach torowiska i wyremontowane zostaną budynki, w tym dworzec. Po północnej stronie torowiska ma powstać parking Park&Ride. Planuje się także budowę kolejnej pętli, po przeciwległej stronie torowiska.
Na południe od przydworcowej pętli znajduje się znaczący zespół przystankowy Chylonia Centrum, który obsługuje ruch z/do Pustek Cisowskich, Wielkiego Kacka, Śródmieścia, Kępy Oksywskiej, Sopotu i dworca w Chyloni. Posiada 4 wiaty przystankowe.
Zespół przystankowy Węzeł Żołnierzy Wyklętych znajduje się na południu dzielnicy, przy Węźle Żołnierzy Wyklętych. Wiata dla ruchu w stronę Rumii oraz ruchu skierowanego na południe, pełni rolę ostatniego i pierwszego wspólnego przystanku między pojazdami kursującymi ul. Morską lub ul. Chylońską oraz do/ze Śródmieścia albo Kępy Oksywskiej.
Chylonia położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie obszarów leśnych Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, a w szczególności jego części, czyli Lasów Chylońskich, będących pozostałością po dawnym Nadleśnictwie Chylonia. Nadleśnictwo to zostało wchłonięte przez Nadleśnictwo Gdańsk, które przejęło siedzibę w tej dzielnicy. Jako że Chylonia znajduje się w niecce Pradoliny Kaszubskiej, nad południową częścią dzielnicy górują wzgórza, w tym owiana legendą Święta Góra. Przez Chylonię przepływa rzeka Chylonka. W dzielnicy znajdują się liczne tereny zielone, w tym parki. Największy z nich, Park Kiloński, utworzony został na terenie, na którym za czasów, gdy Chylonia była wsią, znajdował się sporych rozmiarów Staw Kriesela. Służył on pracy młynom na Chylonce, które były przed II Wojną Światową dwa.
O skrytce:
Pojemnik PET wielkości mikro w miejskim maskowaniu. Wymagana konspiracja.
Prosimy o dokładne odkładanie kesza na miejsce. Ołówek to nie przedmiot na wymianę natomiast służy jako narzędzie do wpisu do logbooka. Certyfikat FTF
Powodzenia!