U bent nu op de maasdijk in Poederoijen
Daar in dat dorpje Poederoijen
staat een kasteel een hele mooie
en ook een fort daar op dn hoek
en naar een kerk hoef je niet op zoek.
Daar in dat dorpje langs de maas onze rivier
kun je bij de buurman langs voor een bak koffie
en daar hebben de mensen veel plezier!
Hoe oud Poederoijen precies is, is onbekend. Al in 814 wordt in een schenkingsakte van Balderic aan de abdij van Lorsch, een landgoed met hoeve in "Podarwic" vermeld. Het betreft de schenking van een hoeve aan het klooster Sint-Nazarius in het Duitse Lorsch bij Worms, in de huidige deelstaat Hessen te Duitsland. Deze akte, opgesteld in het jaar 814, is het schriftelijke ijkpunt waarop het dorp haar ruim 1200 jarig bestaan baseert.
Vikingen
De genoemde de hoeve bestond al voor 814 , dus moet Poederoijen eigenlijk veel ouder zijn. Volgens geleerden zou de naam Podarwic afgeleid zijn uit het Deens en mogelijk zijn ontstaan in de tijd dat de Vikingen (Denen) hier in de 8e eeuw langs de rivieren hun plundertochten ondernamen.
Dit was het begin van ons pitoresk dorpje Poederoijen dat ligt aan de Afgedamde Maas. Vroeger was dat, via het Heusdensch Kanaal een verbinding tussen Maas en Waal, doch afgedamd in 1883 en 1896 door middel van de Wilhelminasluis voor de scheepvaart weer bevaarbaar. Poederoijen ligt in het rivierkleigebied van de Bommelerwaard, op een hoogte van ongeveer 1,5 meter. Tussen Poederoijen en Aalst liggen uiterwaardengebieden, maar ook een door grindafgraving verkregen plas waarin zich een jachthaven bevindt. Ten noordwesten van Poederoijen liggen een aantal wielen. In het westen ligt het natuurgebied Munnikenland en het Slot Loevestein.
Loevestein is een kasteel en fort, dat valt onder de gemeente Zaltbommel, in de Nederlandse provincie Gelderland. Het ligt even ten noordwesten van het dorp Poederoijen aan het einde van de Schouwendijk in de uiterwaarden van de Waal en de Afgedamde Maas.
Ridder Dirc Loef van Horne gaf rond 1361 opdracht tot de bouw van het kasteel. Hij gebruikte het als woonhuis, van waaruit hij rooftochten kon houden en illegale tol kon heffen. Na hem kwam het slot in handen van de heer van Holland en werd het gebruikt als verdedigingswerk tegen andere feodale heren. In het begin van de Tachtigjarige Oorlog, toen het kasteel was bezet door Spanjaarden, werd het in opdracht van Willem van Oranje eenvoudig ingenomen door de geuzenleider Herman de Ruyter. De Spanjaarden veroverden het nog één keer terug, maar daarna bleef het Staats bezit. Tot na de Belgische Revolutie deed het kasteel dienst als staatsgevangenis, met als bekendste gevangene Hugo de Groot, die na twee jaar kon vluchten met behulp van een boekenkist. In Staatse handen kreeg het moderne verdedigingswerken en werd het als fort onderdeel van de Oude en de latere Nieuwe Hollandse Waterlinie. De militaire functie werd in 1951 opgeheven. Van 1925 tot 1986 werd het complex gerestaureerd; momenteel doet het dienst als rijksmuseum en heeft het de status van rijksmonument.
Het kasteel bestaat uit een zaalbouw, twee hoektorens en een poorttoren en is omgeven door een slotgracht. Het fort is omgeven door twee grachten en heeft vijf bastions. Binnenin het fort staan verschillende gebouwen.
Waar Maas en Waal te zamen spoelt
En Gorkum rijst van ver,
Daar heft zich op den linker zoom
En spiegelt in den breeden stroom
Een slot van eeuwen her.[1]
— Hendrik Tollens
Het slot is gebouwd op het uiterste puntje van het Munnikenland in de Bommelerwaard. Op die plaats komen de Waal en de Afgedamde Maas samen om over te gaan in de Merwede. Vroeger kwam de Maas in plaats van de Afgedamde Maas uit op de Waal, maar dat veroorzaakte vaak overstromingen. Daarom werd er in de negentiende eeuw een nieuwe vaarweg gegraven voor de Maas, namelijk de Bergsche Maas. Het gedeelte dat uitkwam op de Waal werd afgedamd en staat sindsdien bekend als de Afgedamde Maas. Het slot wordt niet tegen hoogwater beschermd door dijken maar staat in een uiterwaard. Daardoor kan de omgeving gemakkelijk overstromen en is er een natuurgebied ontstaan met een grote diversiteit aan dieren en planten. Bij hoogwater is het fort overigens onbereikbaar over land. De enige toegangsweg staat dan namelijk onder water.
Eeuwenlang bevond het Hollandse slot zich aan de grens met Gelderland. Door een grenswijziging in 1814 staat het kasteel nu op Gelders gebied. Het valt onder het dorp Poederoijen, dat op zijn beurt valt onder de gemeente Zaltbommel. Nabij gelegen steden zijn Gorinchem (Zuid-Holland) en Woudrichem (Noord-Brabant), die in het toeristisch hoogseizoen met Loevestein verbonden zijn via een veerdienst voor fietsers en voetgangers.
"Gij woeste volk van Poederetta
Woest heb ik U gevonden
Woest ga ik U verlaten
't Vette varken hebt ge mij beloofd
En mij de staart nog niet gegeven"
Deze woorden sprak een Poederoijse predikant in zijn afscheidspreek in 1912 tot zijn gemeente.
Nog steeds worden deze woorden aangehaald in Poederoijen.