Historia krakowskiej Straży Miejskiej
5 czerwca 1257 roku książę Bolesław Wstydliwy wydał dokument lokacji Krakowa na prawie magdeburskim, zobowiązując tym samym władze nowopowstałego miasta do podjęcia zorganizowanych działań, aby utrzymać bezpieczeństwo i porządek. Tak powstała pierwsza straż, która przez wiele stuleci służyła mieszkańcom grodu Kraka.
Poza utrzymywaniem porządku, spokoju i bezpieczeństwa w średniowiecznym mieście, z biegiem czasu straży miejskiej przybywało innych obowiązków, także reprezentacyjnych. Z czasem, w okresie renesansu, pokazanie się w towarzystwie strażnika miejskiego było traktowane jako zaszczyt i potwierdzenia pozycji krakusa.
Uchwała rajców miejskich z 1533 roku uprawniała burmistrza do przemieszczania się w eskorcie aż czterech łuczników zwanych sagittarii. Tego samego przywileju żądali również rajcy miejscy, a ponadto zabiegali o prawo do zawiadamiania ich o sesji rady miejskiej oraz odprowadzenia po jej zakończeniu przez strażników.
Okres zaborów położył na pewien czas kres funkcjonowaniu straży miejskiej w Krakowie. Jednak i w tych trudnych czasach zdarzały się krótkie okresy, w których powstawały autonomiczne enklawy polskiej państwowości. Właśnie w czasach powstania Rzeczypospolitej Krakowskiej, czyli Wolnego, Niepodległego i Ściśle Neutralnego Miasta Krakowa, nastąpiło odrodzenie straży miejskiej. W ówczesnym kształcie zastąpiła ją milicja, która składała się z oddziału nieruchomego, mającego za zadanie pełnić służbę wartowniczą i oddziału ruchomego związanego z patrolowaniem ulic. Formacja ta została rozwiązana w 1846 roku wraz ze zniknięciem z mapy Europy Rzeczpospolitej Krakowskiej, jednak jeszcze do 1 kwietnia 1907 przetrwali krakowscy halabardnicy, którzy działali w charakterze stróżów nocnych
Kolejne odrodzenie straży wiąże się z upadkiem PRL-u. Wtedy też powstaje straż miejska, jaką znamy dzisiaj.
Zarządzeniem Prezydenta Miasta Krzysztofa Bachmińskiego, 2 kwietnia 1991 roku, powołana została nowa formacja – Straż Miejska Miasta Krakowa. Podstawą działania jednostki były przepisy ówcześnie obowiązującej ustawy o Policji. Straż miejska swoją działalność rozpoczynała jako formacja zajmująca się niemal wyłącznie porządkiem i czystością w miejscach publicznych. Do najważniejszych zadań strażników zaliczono ponadto przeciwdziałanie nieprawidłowemu parkowaniu samochodów oraz handlowi ulicznemu bez wymaganych pozwoleń.
29 sierpnia 1997 roku została uchwalona ustawa o strażach gminnych. Uregulowano w niej zadania i uprawnienia strażników gminnych/miejskich. Dzień ten uznawany jest za oficjalne święto straży miejskiej.
Straż Miejska Miasta Krakowa dziś
Ostatnie lata to dynamiczny rozwój jednostki widoczny nie tylko przez pryzmat wyposażenia, takiego jak nowoczesne radiowozy (w tym pojazdy elektryczne i hybrydowe), drony, kamery termowizyjne czy smartfony wspierające łączność. To przede wszystkim tysiące przyjętych interwencji, rozwiązanych spraw i przekazanych porad. W ostatnich latach liczba telefonów na numer alarmowy 986 oscyluje wokół 250 000 rocznie. Straż nieustannie dostosowuje się do nowych realiów, modernizując i dopasowując swoje struktury do nowych zadań, jakie stawia przed nią szybko zmieniająca się rzeczywistość.
SMMK w liczbach (dane za 2020 rok):
- ponad 500 osób zatrudnionych, co czyni ją jedną z największych tego typu jednostek w Polsce,
- Dyżurni Operatorzy przyjęli ponad 85 000 zgłoszeń interwencyjncyh od mieszkańców Krakowa (ponad 112 000 w roku 2019),
- najwięcej zgłoszeń związanych było z niestosowaniem się do przepisów ruchu drogowego (ponad 37 000),
- średnio w ciągu doby strażnicy przeprowadzali 381 rozmów telefoniczcnych z mieszkańcami,
- strażnicy ujęli 98 sprawców przestępstw i 18 osób poszukiwanych przez Policję,
- w ubiegłym roku strażnicy miejscy odbyli prawie 50 000 służb patrolowych, z czego ponad 3500 wspólnie z policjantami,
- strażnicy z Wydziału Profilaktyki mają na swoim koncie stworzenie dwóch autorskich przedstawień dla dzieci, które poruszają problematykę bezpieczeństwa najmłodszych, w tym bezpieczeństwo w sieci (spektakle obejrzało już ponad 30 000 młodych widzów).
Nie taki strażnik straszny...
„Zaraz po wprowadzeniu urządzeń blokujących wśród kierowców panowała spora konsternacja. Często dzwonili co i dlaczego zostało założone na koło. O dziwo, niektórzy z nich byli z tego faktu wręcz zadowoleni. Jak tłumaczyli : przynajmniej mieli pewność, że auto nie zostanie ukradzione. Pojawiały się także pytania. czy taką blokadę można kupić lub poprosić strażnika o jej założenie”.
„Trafiają do nas przeróżne zgłoszenia. Daje nam to szeroki wgląd w problemy mieszkańców. Zdarzyło mi się udzielać pomocy mężczyźnie, który w środku nocy zgłosił brak wody twierdząc, że ktoś mu ją złośliwie zakręcił. Na pytanie, czemu nie wezwał administracji lub innych służb odpowiedział: „Przecież tylko wy odbieracie”. Mieszkańcy wiedzą, że mogą się do nas zgłaszać o każdej porze. Świadczy to o zaufaniu do naszej formacji.”
„Pomoc i czujność mieszkańców często pomaga nam w pracy. Dzięki uważności jednej z mieszkanek, która zgłosiła, że widziała handlarza z ramą obrazu, który został skradziony z kościoła, do którego uczęszcza, udało się nam dotrzeć do sprawcy kradzieży. W efekcie udało się odzyskać skradzione dzieło sztuki.”
Z życia wzięte
Praca z ludźmi ma tę zaletę, że każdego dnia zaskakuje i przynosi wiele, wiele ciekawych doświadczeń, które potrafią zaskoczyć nawet najbardziej doświadczonych strażników, i o których anegdoty krążą latami...
"Chciałem zgłosić, że w parku jest wiewiórka, która nie może wejśc na drzewo. Czy możecie Państwo jej pomóc?".
"Czy jutro poczta jest otwarta?".
"Panowie ratujcie! Mój sąsiad elektryk przesyła mi przez instalację elektryczną wirusy, po których kaszlę!".
"Przed chwilą mijałem jeża, który chciał przejść przez jezdnię, ale się bał".
"Od jakiegoś czasu nad moim domem lata samolot. Proszę o interwencję".
"Na moim parapecie siedzi osowiały gołąb i nie wiem co zrobić".
O keszu
Żeby odnaleźć pojemnik finałowy, udaj się na koordynaty startowe. Rozejrzyj się, a znajdziesz informacje co należy zrobić dalej :)
Skrzynka nie jest dostępna 24h na dobę. Podjęcie jest możliwe W DNI ROBOCZE od poniedziałku do piątku, w godzinach 8:15 - 16 i nie wymaga wchodzenia w żadną interakcję z osobami trzecimi.
Znajdująca się w pojemniku pieczątka stanowi wyposażenie skrzynki i NIE JEST NA WYMIANĘ.
W skrzynce znajdują się certyfikaty dla pierwszych znalazców (duży format) i certyfikaty znalezienia dla tych, którzy nie załapią się do pierwszej trójki (mały format). Przeczytaj uważnie to co znajduje się na certyfikacie, to może uda Ci się coś/kogoś odkryć i poznać ;) Pojemnik zawiera również kilka fantów, którymi można się częstować. Znajdziesz również pojemnik z fantami na wymianę. Bardzo proszę o uczciwy handel - jeśli coś bierzesz, zostaw coś w zamian.
Certyfikaty mają charakter humorystyczny :)
W nagrodę za znalezienie możesz wkleić sobie pamiątkę do profilu :).
Souvenir:
<a href="https://coord.info/GC97K1R"><img width="100" src="https://drive.google.com/uc?id=1KOXw9-1nCICvgD8vurm0AGfKi_SlUV1m"></a>
Specjalne podziękowania dla:
Naczelnika oraz Strażników z Wydziału Profilaktyki za zaangażowanie i pomoc w założeniu niniejszego kesza.
Z-DNA za pomoc w ogarnięciu kodu souvenira :)