KOŚCIÓŁ PW. CHRYSTUSA KRÓLA
O PARAFII:
Dawna wieś rybacka sięgająca swym rodowodem wczesnego średniowiecza o wyraźnie zachowanym kształcie owalnicy, położona na wysoczyźnie i zboczach Wzgórz Warszewskich. Na przełomie XIX i XX wieku w dolinie Odry powstały liczne zakłady dające początek nowej części osiedla o wyraźnie przemysłowym charakterze. Po roku 1946 Skolwin został włączony w granice miasta Szczecina.
Ocalałą z pożogi wojennej świątynię poświęcono 11 sierpnia 1946 roku, nadając jej wezwanie Chrystusa Króla. - W drugiej połowie XVII wieku jest już tylko kościołem filialnym parafii Szczecin-Glinki.- Obecną formę otrzymał po odbudowie w 1689 roku.- W czasie wojny trzydziestoletniej kościół został poważnie uszkodzony.- W drugiej połowie XV wieku świątynia została gruntownie przebudowana.- W 1484 roku kościół wraz z osadą przeszedł na własność kolegiaty Mariackiej w Szczecinie.- W roku 1286 biskup kamieński Herman udzielił proboszczowi kościoła Mariackiego w Szczecinie duchowej władzy nad wybudowanym kościołem w Skolwinie.- Osada wzmiankowana po raz pierwszy w 1186 roku.
Architektura:
W ścianach znajdują się okna zwieńczone - charakterystycznym dla barokowej przebudowy - łukiem odcinkowym. Szczyt wschodni dekorowany jest trzema ostrołukowymi blendami w układzie piramidalnym. Od południa dobudowano kruchtę i zakrystię.
Wejście do świątyni wiedzie przez ostrołukowy portal znajdujący się w zachodniej elewacji wieży. Posiada on uskokowe, fazowane ościeża. W ścianie południowej i północnej spotykamy znacznie uboższe portale o łuku półkolistym. Portal północny jest obecnie zamurowany. Zarówno portale jak i okna pochodzą z okresu barokowej przebudowy świątyni.
Wieża wzniesiona została na planie kwadratu. Dolna część ceglana podzielona jest wizualnie na kondygnacje gzymsem kordonowym. Zdobią ją liczne, symetrycznie rozłożone blendy o łuku odcinkowym oraz okna szczelinowe. Górna część o konstrukcji ryglowej, odeskowanej, zwieńczona jest barokowym hełmem z ośmioboczną latarnią i szpicem.
Wnętrze świątyni nakryto płaskim, belkowanym stropem bez wypełnienia, z otwartą więźbą dachową, obitą jedynie od wnętrza płytami. Dach dwuspadowy pierwotnie ceramiczny a obecnie niestety blaszany. W roku 1990 rozpoczęto generalny remont wnętrza i regotyzację zewnętrznych (otynkowanych do tej pory) elewacji.
Uroczo prezentuje się nie tylko sama świątynia ale również jej otoczenie porośnięte starodrzewiem lipowym i pięknymi roślinami ozdobnymi.
Wyposażenie:
- Zrekonstuowana nadstawa barokowego ołtarza ambonowego z 1692 roku.
- Resztki czaszy ambony.
- Barokowa empora organowa oraz neorenesansowy prospekt organowy z zachowanym instrumentem.
- Dwa świeczniki i żyrandole barokowe z 1692 roku.
Skolwin posiadał również kaplicę cmentarną zlokalizowaną na cmetarzu ewangelickim przy ulicy Stołczyńskiej, niestety została ona rozebrana, a sam cmentarz ulega postępującej wciąż dewastacji.
HISTORIA PARAFII:
Istniejący kościół zbudowany został w 2 poł. XV w., na miejscu starszej świątyni wzmiankowanej w dokumencie z 1286 r. W tym to roku biskup Herman von Gleichen przyznał prawo patronatu nad kościołem szczecińskiej kolegiacie NMP. W 1489 r., patronat przekazano zakonowi augustianów z Jasienicy i prawdopodobnie po tej dacie rozpoczęto budowę zachowanego do dziś kościoła.
Po 1534 r., patronat objęła Fundacja Mariacka ze Szczecina. Wtedy również kościół stał się świątynią protestancką. W czasie Wojny Trzydziestoletniej świątynia została częściowo zniszczona. Do odbudowy przystąpiono dopiero w 1683 r., wznosząc od nowa górną partię wieży, dach i strop nad nawą. Elewacje otynkowano, powiększono okna, do elewacji południowej dobudowano kruchtę w konstrukcji szkieletowej. Datę przebudowy umieszczono na belce nowego stropu. W tym czasie kościół podporządkowano parafii w Stołczynie. Ołtarz ambonowy ufundowano na początku XVIII w. W latach 1751 i 1765 Johann Heinrich Schell ze Szczecina odlał dwa dzwony ufundowane przez opiekunów kościoła. W drugiej połowie XIX w., wymieniono odeskowanie górnej kondygnacji wieży i przemurowano blendy w szczycie wschodnim. W latach trzydziestych XX wieku wymieniono odeskowanie wieży wycinając dodatkowe otwory. Wtedy również do elewacji wschodniej dobudowano zakrystię i kotłownię z kominem na osi środkowej szczytu. Zakrystię skomunikowano z nawą przejściem przy narożniku południowym.
Po II Wojnie Światowej kościół przekazano parafii rzymskokatolickiej i poświęcono 11 sierpnia 1946 r.
W 1957 r., w Skolwinie ustanowiono parafię. W 1960 r., rozpoczęto remont, podczas którego usunięto wypełnienie stropu, a więźbę obito płytami pilśniowymi, usunięto empory boczne założono nowe posadzki, przeniesiono schody spod empory do kruchty, przebudowano ambonę i ołtarz główny, pomalowano wnętrze. W 1965 r., odsłonięto fundamenty, zasypano gruzem i zalano betonem, wykonano nowe tynki na elewacjach, wymieniono pokrycie dachu z dachówki na blachę i splantowano teren cmentarza. W 1976 roku wykonano konfesjonały i ławki. W latach 1975-1977 założono zieleniec na dawnym cmentarzu przykościelnym.
W latach 1992-1993 skuto tynki z elewacji. Po 1993 roku rozebrano kruchtę przy elewacji południowej i na jej miejscu zbudowano zakrystię wg. projektu architekta szczecińskiego Juliusza Prandeckiego. Prace wykonywała ekipa ze Skolwina sposobem gospodarczym. W czasie realizacji zmieniono kształt okien (projektowane były ostrołukowe) i nie wymurowano sterczyn przy szczycie. We wnętrzu skuto tynki na ścianie wschodniej i na ścianach kruchty podwieżowej, odsłonięto portal prowadzący z nawy do dawnej kruchty, oraz skuto tynki z ościeży portalu w ścianie północnej i przy ościeżach okien w obu elewacjach podłużnych. W kruchcie podwieżowej założono nowy belkowy strop.
W 2003 r. ufundowano tablicę poświęconą pamięci pierwszego proboszcza parafii Chrystusa Króla w Skolwinie ks. Kanonika Henryka Świerkowskiego.
W 2007 r. ufundowano tablice upamiętniająca nazwiska trzech kapłanów z parafii w okresie pięćdziesięciolecia parafii oraz ufundowano „Drogę Krzyżową" ufundowaną przez Sybiraków, a wykonaną przez ks. Marka Cześnina.
Wiosną 2008 r., zdemontowano hełm wieńczący latarnię wieży. Przyczyną był bardzo zły stan techniczny drewnianej konstrukcji, której nie udało się ocalić. Zachowano tylko żelazną sztycę z krzyżem.
W roku 2010 odtworzono iglicę i wyremontowano drewnianą część wieży. Projekty remontu kościoła, sporządzone przez Agnieszkę Latour, wspólfinansował Urząd Marszałkowski.
Aktualnie trwa remont dachu i przywracanie dachówki. Remont wieży i dachu finansowany został przez Miasto Szczecin na podstawie Karty ewidencyjnej zabytków architektury i budownictwa, WUOZ Szczecin 2008.
CHRZCIELNICA
W świątyni znajduje się niezwykła chrzcielnica z muszli największego małża na świecie – żyjącej w Pacyfiku w okolicach Wielkiej Rafy Koralowej oraz w Oceanie Indyjskim przydaczni olbrzymiej (Tridacna gigas), której wielkość dochodzi do półtora metra, a masa ciała może przekraczać 250 kg.
Pomysłodawcą pozyskania niezwykłej chrzcielnicy był ks. Jan Marcin Mazur, który w latach 1985-2007 był proboszczem parafii w Skolwinie.
W roku 1978 ksiądz Mazur zobaczył chrzcielnice z muszli przydaczni olbrzymiej w kościele pw. św. Sulpicjusza (Église Saint-Sulpice) w Paryżu.
Przez wiele lat proboszcz zabiegał o pozyskanie olbrzymiej muszli dla kościoła w Skolwinie. Udało się to dopiero w roku 2000, kiedy odkupiono piękny okaz od sprzedawcy muszli z okolic Dziwnowa.
