Rynek Wielki w Zamościu – kwadratowy plac o wymiarach 100 x 100 metrów w centrum Starego Miasta w Zamościu, zarazem jego główne miejsce. Jest przykładem jednego z najwspanialszych XVI-wiecznych placów w Europie. Został zaprojektowany przez Bernardo Morando, włoskiego architekta, jako plac reprezentacyjny na wzór antycznego „forum publicum” lub włoskiej „piazzy”.
Każdą jego pierzeję zdobią zabytkowe kamienice, w większości pochodzące z końca XVI lub XVII wieku, których nazwy związane są z ich dawnymi właścicielami lub mieszczącymi się w nich niegdyś obiektami. Spośród wszystkich kamienic, szczególną uwagę zwracają te, tworzące pierzeję północną, zwane kamienicami ormiańskimi. Powstałe w pierwszej połowie XVII wieku kamienice Wilczkowska, Rudomiczowska, Pod Aniołem, Pod Małżeństwem i Pod Madonną na tle pozostałych wyróżniają się płaskorzeźbami, fryzami, ornamentami oraz attykami, przywróconymi podczas renowacji Starego Miasta w latach 70. XX wieku. Pierwotnie wszystkie kamienice posiadały dekoracje, jednak w wyniku zmian, dokonywanych głównie w XIX wieku, większość budynków została ich pozbawiona.
We wszystkich pierzejach rynku znajduje się osiem kamienic. Wyjątkiem jest pierzeja północna, w której, oprócz wspomnianych już kamienic ormiańskich, wznosi się ratusz. W odróżnieniu od większości rynków, nie jest on usytuowany w centrum placu, a tylko nieznacznie wysunięty do jego środka. Takie umiejscowienie było podyktowane wolą założyciela Zamościa, Jana Zamoyskiego, dla którego najważniejszym obiektem w mieście był pałac, zaś ratusz nie powinien stanowić dla niego żadnej konkurencji. Budowę ratusza w Zamościu rozpoczęto w 1591 roku. Kilkakrotnie modernizowany, manierystyczno-barokowy budynek posiada 52-metrową wieżę zegarową oraz szerokie, wachlarzowe schody, zbudowane w drugiej połowie XVIII wieku. W sezonie z wieży ratusza codziennie w południe odgrywany jest zamojski hejnał, jednak trębacz zwraca się tylko w trzy strony świata: na północ, południe i wschód. Według legendy, Jan Zamoyski zakazał odgrywać hejnał na zachód, czyli w kierunku Krakowa, który był wówczas siedzibą króla Zygmunta III Wazy, a działań którego hetman nie popierał.
Przy wejściu do ratusza znajduje się tablica upamiętniająca wpisanie Starego Miasta w Zamościu na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Z kolei tuż przed schodami warto zwrócić uwagę na fragment XVII-wiecznego bruku i umieszczoną na nim płytę poświęconą Józefowi Piłsudskiemu, który 17 października 1922 roku brał udział w mszy świętej odprawianej na zamojskim rynku. Obecnie ratusz jest siedzibą Urzędu Miasta, Straży Miejskiej oraz Zamojskiego Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej.
Jak od początku istnienia miasta, tak i dziś Rynek Wielki jest miejscem gromadzenia się mieszkańców miasta, jest ponadto głównym punktem dla turystów zwiedzających Zamość. W kamienicach mieści się wiele obiektów, m.in. kulturalnych (Muzeum Zamojskie, Muzeum Techniki Drogowej i Mostowej Okręgu Lubelskiego, Biuro Wystaw Artystycznych – Galeria Zamojska, Galeria Fotografii "Ratusz"), handlowych (sklepy, księgarnie, pamiątki), gastronomicznych (latem rozkładane są tu dodatkowo ogródki z parasolami); odbywają się tu również święta państwowe, liczne imprezy kulturalne, rozrywkowe i widowiskowe oraz różne wystawy, koncerty, zjazdy i pokazy.
---
Aby znaleźć skrzynkę stań na współrzędnych startowych i popatrz na budynek ratusza. Pod schodami widać przejścia. Ile ich jest? Liczbę tę (oznaczoną jako X) podstaw do wzoru:
N 50° (48-X).048' E 23° 15.(167-X)'
Kesz dostępny jest w następujących godzinach:
- styczeń — marzec
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 17.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 17.00
- I połowa kwietnia
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 17.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 17.00
- II połowa kwietnia
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 18.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 18.00
- maj — czerwiec
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 18.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 18.00
- lipiec — sierpień
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 19.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 19.00
- wrzesień
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 18.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 18.00
- I połowa października
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 18.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 18.00
- II połowa października
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 17.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 17.00
- listopad — grudzień
- poniedziałek — piątek = 8.00 - 17.00
- sobota — niedziela = 9.00 - 17.00
Skrytka jest umieszczona wewnątrz publicznej instytucji za zgodą kierownictwa i pracownicy wiedzą, kogo się spodziewać. Nie trzeba więc przemykać niezauważonym i na kordach można się spokojnie rozejrzeć, a następnie równie spokojnie podjąć skrzynkę. Nie ma konieczności wchodzenia w interakcję z pracownikami punktu, choć oczywiście nie jest to zabronione :) Po podjęciu kesza odłóż wszystko na miejsce i zostaw skrzynkę w takim stanie, w jakim ją znalazłeś. Następny keszer nie obrazi się, jeśli zostawisz w pudełku coś od siebie - TB, xWG lub inne fanty mile widziane. Spraw, aby keszyk nie świecił pustkami :)
Dla pierwszych 20 znalazców w keszu czekają pamiątkowe certyfikaty!
MIŁEJ ZABAWY!