Niejedną las chowa historię… - dzieje Lasu Kokotowskiego – Guzikówki

Średniowieczna puszcza

Przed tysiącem lat Puszcza Niepołomicka sięgała swoim zasięgiem aż w dzisiejsze granice Krakowa, zajmując tereny m.in. obecnej wsi Kokotów. Z czasem przy puszczy powstała osada Śledzowycze (dzisiejsze Śledziejowice, nazwa pochodzi od czasownika śledzić), której ludność zajmowała się tropieniem (śledzeniem) zwierzyny podczas królewskich polowań. Puszcza, jak to wszystkie lasy, traktowana była jako kopalnia drewna, z czasem zapotrzebowanie na nie zwiększało się w rozrastającym się Krakowie i Wieliczce, puszcza wycinana od tej strony, przesuwała się na wschód, robiło się przy tym miejsce dla nowych osad i wsi. Wiadomo, że nie wycina się wszystkiego równo, po kolei, Lasu Kokotowskiemu udało się uchować i najprawdopodobniej pod koniec średniowiecza oddzielił się od puszczy, stanowiąc już osobną całość.

U schyłku tragedii – plany austriackiej defensywy

Prawdziwość tych zdarzeń może być kwestionowana, bowiem nie ma żadnych map z tego okresu, ale na podstwaie źródeł pisanych, przekazu ustnego, wnioskowań na podstawie śladów, można uznać to za najbardziej prawdopodobny scenariusz i narysować mape, widoczną w zagadce. Las  po raz pierwszy został uwieczniony na mapie z 1783 roku., kiedy to Austriacy załamani swoimi porażkami wynikającymi z nieznajomości topografii, postanowili zmapować i opisać pod kątem militarnym tereny całego swojego cesarstwa, w tym Galicji. Mapa z nałożonym dzisiejszym kształtem lasu i punktami orientacyjnymi prezentuje się następująco:

W opisie możemy przeczytać, że ,,las składa się z rzadkich drzew sosnowych i jest do przebycia pojedynczo, konno, a także poza zaznaczonymi drogami”.  Dalej tereny zostały opisane pod względem militarnej przydatności. W celu obrony przed Polakami, którzy mogliby chcieć odzyskać utracone ziemie zostało zaproponowane wycięcie lasu i osadzenie na jego terenach lekkich oddziałów, które miałyby podpierać znaczny, prawy korpus umieszczony między Kopcem Krakusa, a Bieżanowem. Niestety, albo stety Polacy nie podjęli próby odzyskania ziem, plan nie został wdrożony i las przetrwał.

Uważaj, bo zbójów spotkasz

Od końca XVIII wieku las przecinał trakt wiedeński, będący główną drogą z Lwowa do Wiednia, po III rozbiorze przez las przechodził ważny odcinek Bochnia – Kraków (dzisiejszy jego fragment to ul. Kokotowska).  Stanowiło to nie lada gratkę dla zbójów, którzy uznali las za idealne miejsce napadów i rozbojów, czaili się w nim na kupców, na ich życie i majątek.

Przez następne lata las niemal się nie zmieniał,  co można zobaczyć na mapach Katastru galicyjskiego z 1847 roku. Na zdjęciu widzimy kontury ówczesnego lasu, naniesione na dzisiejszą mapę z nazwami poszczególnych części lasu. W 1861 roku została ukończona linia kolejowa nr 91 przecinająca do dnia dzisiejszego las.  Do pierwszej wojny światowej las pozostawał własnością Niedzielskich i stanowił zwartą całość, choć został wycięty Las Podpolami.

Moskale dalej nie zajdą

Podczas I WŚ dobrą kryjówkę i bazę wypadową znaleźli sobie w lesie oddziały rosyjskie szturmujące Kraków. Żołnierze, żołnierskim zwyczajem, wychodzili z lasu i żywili się dorobkiem mieszkańców okolicznych wsi, kradli kury i świnie. Las stanowił dla nich wyborną zasłonę i pozwalał długo się bronić.  W grudniu 1914r. nastąpiła ofensywa Austriaków, po długim ostrzeliwaniu lasu oddziały rosyjskie były zmuszone się wycofać, front przesunął się aż pod Niepołomice i do końca wojny nie zbliżył się już bardziej w stronę Krakowa. Wygląd lasu kilka dni po bitwie opisał korespondent Czasu Krakowskiego: ,,Wjeżdżamy w las, który oglądał tragiczne polowanie na ludzi i otrzymał sam niejedną ranę. Teraz kuli się pod deszczem, spadającym drobnymi kroplami po liściach i szpilkach. Na konarach i pniach ślady pocisków''.

Co się odwlecze, to nie uciecze

Lasu udało się uchować przed ścinką przez tysiące lat, przeżył liczne wojny, żeby w okresie dwudziestolecia międzywojennego zostać niemal w całości rozparcelowanym, a później ściętym, zachował się mały fragment - Las Średni. Po raz pierwszy i ostatni została przerwana ciągłość lasu. Na szczęście las, choć nie na tak samo dużej powierzchni został ponownie nasadzony. Pozostała część została przeznaczona pod zabudowę. 

Las przyszłości

Z gminnego planu zagospodarowania przestrzennego, możemy wyczytać, że las będzie dalej wycinany, południowo-wschodnia jego ćwiartka (według mnie najładniejsza) zostanie przeznaczona w połowie pod zabudowę mieszkaniową, w połowie pod zabudowę produkcyjno – usługową, a południowo – zachodnia zostanie przecięta drogą, dochodzącą do drogi na kordach początkowych kesza.

Źródła:

„Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779-1783” Tom 2,red. W. Bukowski, B. Dybaś, Z. Noga, Kraków 2013.

https://wegrzcewielkie.wordpress.com/

Kataster galicyjski, Archiwum Narodowe w Krakowie https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/3065666

http://www.wieliczka.e-mpzp.pl/index.php?project_id=wieliczka

Kesz

Współrzędne startowe nie wskazują miejsca ukrycia kesza, pokazują miejsce, w którym można zostawić samochód i z którego polecam zacząć wędrówkę. W celu dotarcia do pojemnika należy pobrać kartridż i wpisać ciąg cyfr, następnie wysyłając zapytania o odległość dotrzecie do miejsca ukrycia pojemnika.  

W celu poznania ciągu należy rozwiązać zagadkę (szukaj w galerii) i odpowiedź wpisać do czekera. Wszystkie potrzebne informacje znajdują się w listingu, nie ma potrzeby szukać ich w innych źródłach. 

Po przedarciu się przez pas przyścieżkowych śmieci, (próbowałam uprzątnąć, zebrałam 2 wory, ale jest tego po prostu za dużo, mogę zdradzić, że na wiosnę w planach mam zrobić tu cito) zagłębiając się dalej, gdzie mugolskie nogi nie niosą, las pokaże nam swoje piękno.

Żeby nie było tak prosto, na końcu czeka Was wspinaczka na nienajłatwiejsze drzewo, ale możliwe do wejścia bez sprzętu, jeśli nie czujecie się na siłach, możecie go użyć. Pamiętajcie, że bezpieczeństwo jest najważniejsze, nie ponoszę odpowiedzialności za potencjalne szkody lub uszczerbek na zdrowiu, robicie to na własną odpowiedzialność.  W pojemniku znajdują się certyfikaty dla każdego znalazcy. Prosiłabym o wiadomość, gdy będą się kończyć lub ich nie będzie (jest szansa, że czekając przy keszu, dostaniecie je w 5 minut).