Alconbury (GB), 11 augustus 1942, 23u00.
Vanuit dit stadje, zo'n goede 100 km ten noorden van Londen gelegen, vertrekken in de nacht van 11 op 12 augustus 154 vliegtuigen voor een vlucht van zo'n 600 à 700 km, richting Mainz, Duitsland. Het is de eerste keer dat deze stad door het R.A.F. Bomber Command wordt aangevallen. De groep bestaat uit 68 Wellingtons, 33 Lancasters, 28 Sterlings en 25 Halifax-toestellen.
Zes toestellen zullen nooit op hun basis terugkeren. Op 12 augustus 1u55 verongelukt een toestel in de buurt van Namen tijdens de heenvlucht. Hierbij komt de zeskoppige bemanning om. Een tweede Wellington, met kenmerk X3798, wordt op de terugweg door een Duitse nachtjager neergehaald boven Tildonk. Het juiste tijdstip is 3u13 in de ochtend.
Twee bemanningsleden verliezen hierbij het leven: de piloot, Flight Sergeant - R.A.F. Fred HARKER, 20 jaar oud en de radiotelegrafist (‘wireless operator’) de 26 jarige Canadees, Pilot Officer – R.C.A.F. Charles LENOVER. Beiden liggen begraven op het oude kerkhof van Tildonk.
De drie andere inzittenden weten zich met hun parachute te redden: Flight Sergeant – R.A.F. Jack D’Arcy, 18 jaar oud, staartschutter (‘air gunner’); Flight Sergeant – R.C.A.F. Ken Morrison, waarnemer-navigator (‘observer-navigator’) en Flight Sergeant – R.C.A.F. Bruce Weaver, 19 jaar, bommenrichter (‘bomb aimer’). Zij zullen alle drie in handen vallen van de vijand en nadien in Duitse krijgsgevangenkampen terechtkomen.
Het vliegtuig stortte brandend neer. Ooggetuigen zagen nog hoe het achternagezeten werd door een jachttoestel. Er volgden nadien nog verscheidene kleine ontploffingen die waarschijnlijk afkomstig waren van de munitie aan boord.
Nog geen tien minuten na de crash was de ganse buurt al omsingeld door Duitse soldaten. Deze riepen de toegesnelde buren toe om onmiddellijk de plek te verlaten. Later op de dag is ook de Duitse piloot die het vliegtuig had neergeschoten, met de auto toegekomen. Omstaanders zagen hoe hij felicitaties ontving van de aanwezige Duitse soldaten.
De verkoolde lichamen werden naar het kerkhof in Tildonk vervoerd en werden met militair eerbetoon vanwege de Duitsers aldaar begraven.
De Tildonkse bevolking betuigde evenwel haar sympathie met de geallieerden door telkens opnieuw bloemen en opschriften op de graven aan te brengen, die keer op keer door de bezetter werden verwijderd.
Momenteel tref je op de kerkhofmuur een bordje aan: 'Oorlogsgraven van het Gemenebest. - Commonwealth War Graves'.Op de plaats van de crash, werd eveneens een herinneringsbord aangebracht door iemand die dit offer niet vergeten was.*1
Hier stortte op 12-08-42 een Brits vliegtuig WELLINGTON III brandend neer. - We herdenken de moedige bemanning', luidt de tekst.
Zo’n twintig meter van het gedenkbord verwijderd, is op 12 augustus 2017 een nieuwe gedenkplaat onthuld, 75 jaar na de crash. Bij de plechtigheid was ook een Canadees familielid van P/O Charles Lenover aanwezig. In de namiddag was er een eerbetoon bij de pilotengraven op het kerkhof van Tildonk. Ter gelegenheid van de herdenking zette Tildonks geschiedkundige Jan Gordts ook een kleine tentoonstelling op. Hij toonde onder meer oude foto’s en het gyrokompas dat de crash had overleefd.
De oude gedenkplaat heeft men ook behouden, dat is zeer respectvol.
*1 Met dank aan L. Vandeput.
Bronnen
artikel: Gordts J., 12/8/1942: een Engels gevechtsvliegtuig stort te pletter in Tildonk, HOGT (12) 1997, 77-87, 183-191.
www.luchtvaartgeschiedenis.be/content/wellington-x3798-bij-tildonk
www.luchtvaarterfgoed.be/content/gedenkplaat-wellington-iii-x3798
www.go2war2.nl/artikel/1007
De Wellington III was eigenlijk een vliegende doodskist. De romp bestond uit een metalen vlechtwerk dat overspannen was met zeildoek. Hierdoor verkreeg het vliegtuig weliswaar een sterke structuur met een klein gewicht, doch dergelijke constructie bood slechts minimale bescherming voor de bemanning wanneer het vliegtuig onder vuur werd genomen.
De propellerbladen waren van hout. Geschutstorentjes bevonden zich zowel in de neus als in de staart.
Een normale bezetting bestond uit vijf bemanningsleden met verschillende functies: de piloot, de observer-navigator, de air-gunner, de bomb-aimer, de wireless operator. Soms waren ze met zes en vloog ook een leerling-piloot mee. De bemanning was dikwijls gemengd: deels Engels, deels leden uit andere delen van het Brits Gemenebest.