Στο τέλος του 19ου αιώνα στην Ανατολική περιοχή της Θεσσαλονίκης είχε διαμορφωθεί μια ακόμα Λεωφόρος παράλληλη με αυτήν των εξοχών. Πρόκειται για τη Λεωφόρο Στρατοπέδου, την παλιά χαραγμένη Λεωφόρο Στρατού που ξεκινούσε από την Πλατεία Συντριβανίου και περνούσε μπροστά από το στρατόπεδο (σημερινό Γ’ Σώμα Στρατού). Τα λιγοστά αρχοντικά εκεί ήταν επίσης περιτριγυρισμένα από τεράστιους καταπράσινους κήπους και κοιτούσαν προς τη θάλασσα από τη Β.Α. πλευρά του δρόμου. Από αυτές τις επαύλεις σώζεται σήμερα μόνο μια. Η Χαζίζ Νιχάλ Ναζιφέ, μουσουλμανοεβραία και γόνος αριστοκρατικής οικογένειας (κόρη του Απντουλάχ Αχμέτ Ραχήμ και της κόρης του Δαυίδ Σαλέμ, της γνωστής εβραϊκής οικογένειας) κατοικούσε αρχικά σε μια έπαυλη που κτίστηκε από τον πρώτο της σύζυγο, Σουκρή Μπέη, απέναντι από το Γαλλικό Σχολείο (κάηκε το 1967 και στη θέση του κτίστηκε το σημερινό Lycee). Η έπαυλη πουλήθηκε το 1938 και δεν υπάρχει πια. Μετά το θάνατό του, λίγα χρόνια μετά το γάμο τους, το 1899, ξαναπαντρεύεται τον εισαγγελέα της Θεσ/νικης, Μουσταφά Εφέντη, που για χάρη της χτίζει την βίλα του αριθμού 19. Καταρχάς κτίζεται το τριώροφο κτίριο με πρόσωπο στη Λεωφόρο Στρατού. Η πτέρυγα που «βλέπει» στην οδό Σαραντοπόρου με καταχωρημένη διεύθυνση τον αριθμό 38, κτίστηκε το 1912 ως ξεχωριστή κατοικία, για λόγους που δεν γνωρίζουμε, υπό την επίβλεψη του Βούλγαρου Μαστόρ Γιοβάνος. Μεταξύ 1935-36 λόγω οικονομικών προβλημάτων η ιδιοκτήτρια ενοικιάζει χώρους της αυλής σε εβραϊκές, ελληνικές και ιταλικές οικογένειες, ενώ μετά το θάνατό της, το 1941, τα δυο οικήματα ελλείψει κληρονόμων περιέρχονται στο δημόσιο και κατοικούνται από διάφορους μισθωτές. Οι σεισμοί του 1978 προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο πρώτο τριώροφο κτίριο που κρίθηκε κατεδαφιστέο, αλλά όχι και αυτό επί της Σαρανταπόρου. Χάρη στην απόφαση του 1982 και το χαρακτηρισμό του ως έργο τέχνης, η απόφαση ανακλήθηκε αλλά καμιά εργασία αποκατάστασης δεν έγινε.
BRING YOUR PEN WITH YOU!!
At the end of the 19th century in the Eastern area of Thessaloniki another Avenue was formed parallel to that of the countryside. This is Camp Avenue, the old engraved Army Avenue that started from Fountain Square and passed in front of the camp (today's Third Army Corps). The few mansions there were also surrounded by huge lush gardens and looked out to sea from the NE. side of the road. Only one of these villas survives today. Haziz Nihal Nazife, a Muslim Jew and a descendant of an aristocratic family (daughter of Abdullah Ahmed Rahim and daughter of David Salem, of the well-known Jewish family) originally lived in a mansion built by her first husband, the school burned down in 1967 and replaced by the current Lycee). The villa was sold in 1938 and no longer exists. After his death, a few years after their marriage, in 1899, she remarried the prosecutor of Thessaloniki, Mustafa Efenti, for whose sake she built the villa number 19. First, the three-storey building was built facing Stratou Avenue. The wing that "sees" on Sarantoporou Street with registered address number 38, was built in 1912 as a separate residence, for reasons we do not know, under the supervision of the Bulgarian Mastor Giovanos. Between 1935-36 due to financial problems the owner rents courtyards to Jewish, Greek and Italian families, while after her death in 1941, the two houses, due to lack of heirs, fall into the public domain and are inhabited by various tenants. The earthquakes of 1978 caused serious damage to the first three-storey building that was deemed to be demolished, but not the one on Sarandaporos. Thanks to the 1982 decision and its designation as a work of art, the decision was revoked but no restoration work was done.
