Skip to content

Kamień Wysokiej Wody Mystery Cache

Hidden : 5/4/2023
Difficulty:
3.5 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   micro (micro)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Kamień Wysokiej Wody z 1829 r. w Bieńkówce.

Głaz narzutowy z wyrytym ręcznie w języku niemieckim napisem „WEISCHEL WASSERSTAND DIE (…) RIE 1829” oznacza

stan wysokiej wody i nawiązuje do katastrofalnej powodzi z kwietnia 1829 roku. Głaz zwrócony napisem ku zabudowaniom,

znajduje się na koronie wiślanego wału przeciwpowodziowego we wsi Bieńkówka.

Zarzewiem dramatu, jaki się rozegrał, były dwie rzeki znajdujące się wówczas w zaborze rosyjskim: Narew i Wkra.

 

Po niezwykle mroźnej i śnieżnej zimie na początku kwietnia 1829 roku nastąpiła gwałtowna odwilż. Wezbrane wody obu rzek spłynęły do Wisły, podnosząc jej poziom o około 4 m. Fala przekroczyła granicę z Prusami, przerywając m.in. drewniany most w Toruniu.

Tragedia wydarzyła się nocą z 8 na 9 kwietnia 1829 roku, gdy na Zatoką Gdańską pojawił się potężny sztorm, wtłaczając wody morskie w ujście Wisły. Spływ wysokiej fali rzecznej i kry został zatrzymany, poziom wody podniósł się i ranem 9 kwietnia wały zaczęły pękać. Władze pruskie oszacowały później, że na odcinku od Torunia po Tczew2 przerwane zostały w około 80 miejscach. Żywiołowi nie oparł się nawet Gdańsk, zalany kilkumetrową falą wody.

Wał pękł także w Bieńkówce. Wyrwa miała długość 110 pruskich prętów. Jeden pręt równał się 4 krokom lub 12 stopom, a w przeliczeniu na współczesne miary ok. 3,8 m. To daje 414,26 m.

Podczas wcześniejszej powodzi ( w roku 1813) wał w Bieńkówce pękł na długości 710 prętów ( 2674 m). Liczbę ofiar w roku 1829 w rejonie dolnej Wisły ( w tym w Gdańsku) oszacowano „tylko” na 30 osób. To dzięki zapobiegliwości mieszkańców, którzy pomni poprzednich klęsk żywiołowych, trzymali w obejściach gotowe do użycia łodzi.

Uważa się, ż Kamień Wysokiej Wody w Bieńkówce znajdował się pierwotnie w innym miejscu, zapewne niżej położonym. Nie wiadomo kto i kiedy umieścił go na koronie wału. Dziś jest świadectwem burzliwej historii i atrakcją turystyczną. Jest pod opieką Kujawsko-Pomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych we Włocławku oraz Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślanego. W uwagach nawigacyjnych dla załóg jednostek płynących Wisłą widnieje taka adnotacja: „797 km – Kamień WW. Kamień na koronie wału na PB. Dobijając należy zachować ostrożność – ostrogi!” (797 to kilometraż żeglownego szlaku Wisły. WW to skrót oznaczający wysoką wodę, zaś PB to prawy brzeg).

 

Bieńkówka jest znana od roku 1222 dzięki wzmiance w tzw. dokumencie łowickim sygnowanym przez księcia Konrada Mazowieckiego, nadającym ją ( obok wielu innych w ziemi chełmińskiej) biskupowi misyjnemu Prus, Chrystianowi.

W roku 1880 powierzchnię wsi określano wraz z położoną na Wiśle Bieńkowską Kępą na 2391,03 mórg magdeburskich. Na kępie ( czyli wyspie) były trzy domy, w których mieszkało 12 osób. We wsi położonej na stałym lądzie było 50 domów i 393 mieszkańców, w zdecydowanej większości katolików ( 46 ewangelików). W spisie mieszkańców z roku 1905 o kępie już się nie wspomina. W roku 1921 (w odrodzonej Polsce) było 80 budynków i 505 mieszkańców ( 31 ewangelików). W roku 2014 Bieńkówkę zamieszkiwało 255 osób.

Additional Hints (Decrypt)

Jfmlfgxb j fjbvz pmnffvr

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)