Cmentarz żydowski w Pszczynie zajmuje powierzchnię 0,6 hektara i jest podzielony na pięć kwater grzebalnych. Zachowało się na nim ponad 400 nagrobków (ok. 90% wobec stanu przedwojennego). Znajdujące się na nich inskrypcje hebrajskie i niemieckie stanową cenne źródło do poznania części historii Żydów ziemi pszczyńskiej. Język hebrajski jest językiem świętym; jako język inskrypcji przyjął się w IX wieku i od tego czasu przez ponad tysiąc lat był jedynym używanym do zapisywania żydowskich inskrypcji. Do lat trzydziestych XIX językiem inskrypcji nagrobnych na cmentarzu żydowskim w Pszczynie był wyłącznie hebrajski. Pierwsza inskrypcja w języku niemieckim pojawiła się na nagrobku Rosel Gutmann z domu Steiner, zmarłej 14 listopada 1833 r., jednak dzieliła ona swoje miejsce na nagrobku wraz z inskrypcją w języku świętym. Od tego czasu możemy zauważyć popularną tradycję zapisywania inskrypcji w dwóch językach jednocześnie: hebrajskim i niemieckim (gdzie pierwszy był językiem tradycji a drugi językiem ojczystym). Jednak wpływ haskali i coraz większa asymilacja pszczyńskich Żydów doprowadziła do ograniczenia hebrajskiej inskrypcji do podstawowych informacji, co było związane z coraz mniejszą znajomością tego języka wśród tej społeczności. W okresie międzywojennym drastycznie zmniejszono ilość hebrajskiej inskrypcji lub całkowicie z niej zrezygnowano. Było wiele powodów tej sytuacji: całkowita asymilacja i brak znajomości języka wśród społeczności (w tym brak obsadzonego stanowiska rabina gminy żydowskiej, który często pomagał w tworzeniu inskrypcji lub ją poprawiał i zatwierdzał) oraz wzrastające koszty wykucia liter. Pierwszy nagrobek na którym nie wykuto inskrypcji hebrajskiej, należy do Helene Friedländer z domu Milkuschütz, zmarłej w 1872 r.
Źródło: Cmentarze Żydowskie w Polsce✡️
Weź coś do pisania