Skip to content

Czy mogę być winna grosika? Mystery Cache

A cache by xMt Message this owner
Hidden : 10/15/2023
Difficulty:
1 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   micro (micro)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Grosz wenecki z 1202 r.W 1172 roku w Genui wybito po raz pierwsze srebrne monety mające zastąpić dotychczas używane denary - pieniądze o nazwię mającej ponad tysiącletnią tradycję sięgającej jeszcze rzymskiej republiki, ale mocno już zdewaluowane, zepsute i - dosłownie - cieniutkie. Te nowe zawierały ponad 4g srebra i zostały z łacińska nazwane denarius grossus czyli gruby denar; swojsko: grosz. Wkrótce swoje grosze zaczęły wybijać inne włoskie miasta: Mediolan, Florencja, Bolonia i Wenecja.

Grosz turoński św. Ludwika, 1266Po prawie stu latach pomysł skopiował francuski król św. Ludwik IX: jego grosz miał wartość dwunastu denarów i zawierał 4,2g srebra, a ponadto zainspirował innych władców europejskich do bicia podobnej monety. Jednym z nich był czeski Wacław II, który groszem praskim podbił rynek środkowoweuropejski: mając do dyspozycji kopalnie srebra w Kutnej Horze był w stanie emitować do kilkunastu milionów groszy rocznie. I tak czeskie grosze stały się powszechnym środkiem płatniczym również na terenie Polski. W ostatnich latach panowania Kazimierza Wielkiego w Krakowie można było kupić cielę za 13 groszy. Za woła trzeba było zapłacić od 48 do 73 groszy. Cena konia zaczynała się od około 50 groszy. Beczka piwa kosztowała 10 groszy, tanie trzewiki - 2 grosze za parę, droższe buty z cholewami - 6 groszy. Z nieco późniejszych czasów jest znana cena kury wynosząca 1 grosz. Gdy chodzi o rachunki, Grosz praski Wacława II, 1300to np. 10 maja 1389 roku król Jagiełło wraz ze świtą zjedli obiad na zamku w Niepołomicach za 153 grosze. A z lokalnego podwórka: wójt tarnowski Jakub miał w 1364 roku dług u krakowskiego Żyda Lewka na sumę 230 grzywien, czyli 13800 groszy praskich (przez to stracił wójtostwo, które za cenę uregulowania długu przeszło w ręce Rafała Spytkowica Leliwity, dziedzica Tarnowa).

Kazimierz Wielki wybił nieco własnej monety - grosza krakowskiego - ale wobec braku srebra w królestwie nie był w stanie wyprzeć z rynku grosza zza południowo-zachodniej granicy.

Grosz krakowski Kazimierza Wielkiego, 1367

Niestety dla grosza, jego też nie ominęły prawa wypierania lepszej monety przez gorszą. O ile na początku emisji w groszu ważącym 3,78 g było 3,527 g czystego srebra, to sto lat później już tylko ok. 2 g, a na początku XVI w. 1,255 g. Emisję grosza praskiego zakończono w 1547 r. W Polsce jednak bito już wtedy własne monety nazywane groszami, albo ich wielokrotności, np. półtorak, dwojak, trojak, czworak, szóstak, ort (18) i wreszcie półkopek (30), który stał się poprzednikiem złotego polskiego, równego wówczas właśnie 30 groszy. W tzw. międzyczasie pojawiło się rozróżnienie na grosze srebrne i miedziane, aż w końcu po rozbiorach i odzyskaniu niepodległości stanęło na tym, że 1 grosz to jedna setna nowego złotego (od 29 kwietnia 1924 r.)  

50 PLNWedług szacunków siła nabywcza grosza praskiego z czasów kazimierzowskich równałaby się około 50 obecnych złotych. Jako, że na banknocie o takim nominale znajduje się sam król Kazimierz, można powiedzieć, że dzięki zakrętom historii oraz inflacji spełniło się jego marzenie - po 650 latach zastąpił w końcu czeskiego grosza (i to osobiście!). Natomiast sam "grosz" stracił swoją wartość jakieś 5 tyś. razy i z "grubego" stał się znów cieniutkim "grosikiem".

Z drugiej strony nazywany "Grosikiem" piłkarz Kamil Grosicki (bity w Szwajcarii w połowie 2008 r.) został wypożyczony w grudniu 2008 r. za 63 tys. zł, w czerwcu 2009 r. kupiony za 500 tyś. zł, a osiem lat później już za 9 mln euro. Jak widać, grosik grosikowi nierówny, więc jeśli kiedyś usłyszysz w sklepie pytanie "Czy mogę być winna grosika?", koniecznie upewnij się, o grosza z jakiego roku i z jakiej mennicy chodzi.

wikipedia, wielkahistoria.pl

A teraz zagadka:

Zagadka - zobacz w galerii

Jak zawsze, proszę: zachowaj dyskrecję, nie spal miejscówki, odłóż pojemnik tak, jak był. Pamiętaj, logbook i jego opakowanie jest integralną częścią skrytki, nie zabieraj ich. Weź coś do pisania.

Additional Hints (Decrypt)

jvfv

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)