WPROWADZENIE:
Pamięć... Możemy sobie przypomnieć to, co robiliśmy wczoraj, miesiąc temu, nawet rok, ale... Ze stuletnim odcinkiem mamy już poważny problem. Są jednak sytuacje wyjątkowe – jubileusze! To właśnie obchody rocznicowe stanowią doskonałą okazję do utrwalenia wspomnień o instytucjach i ludziach, bez których trudno wyobrazić sobie nasze istnienie. Tak jest w przypadku Lasów Państwowych będących już od wieku ostoją różnorodności rodzimej flory i fauny. Są pośród nich miejsca niezwykłe, oderwane nieco od współczesnego stylu życia. Ot, choćby te okazałe, sosnowe drzewa Puszczy Noteckiej, które wraz z wyznaczonymi w jej obrębie rezerwatami przyrody, licznymi ścieżkami, a także urokliwymi jeziorami i zakątkami, o każdej porze roku gwarantują nam moc pozytywnych wrażeń estetycznych i miło spędzony czas. Poznajmy zatem jej historię i tajemnice, wędrując przygotowanym tu specjalnie dla Was geocachingowym szlakiem!
STULETNIK: 27 Pod opieką św. Barbary
Szyby i hałdy kopalniane to nieodłączne elementy krajobrazu Górnego Śląska. Równie mocno związany z tym regionem jest kult św. Barbary – patronki ludzi ciężkiej pracy, zwłaszcza tej prowadzonej pod ziemią. Co ciekawe, tradycyjna „Barbórka” śmiało może też być świętowana w Nadleśnictwie Sieraków. Dlaczego? Uchylmy nieco rąbka tajemnicy tutejszych lasów.
Jak się okazuje sosnowe bory skrywają wiele tajemnic, w tym praktycznie już zapomnianą historię kopalni i eksploatacji węgla brunatnego. Jej spowite mrokiem chodniki do dziś ciągną się pod powierzchnią ziemi. Teraz trudno już znaleźć miejsce jej lokalizacji – czas i przyroda zrobiły swoje. Jednak wybierając się na leśny spacer w Marianowie pod Sierakowem, obserwując uważnie ukształtowanie terenu dostrzec można dawnej, górniczej działalności człowieka, a nawet wejście do szybu ”Emilii”. Zastanawiające jest też i to, że o działającej tu przez dziesiątki lat Kopalni Węgla Brunatnego „Emilia” („Zjednoczone Kopalnie Węgla Brunatnego Emilia” powstały 19 kwietnia 1887 r.) mało kto słyszał. Nawet nie została ona oznaczona na starych mapach, a na branżowej – geologicznej Wielkiego Księstwa Poznańskiego z 1873 r., jest przesunięta o kilka kilometrów względem stanu faktycznego.
4 grudnia w Barbórkę powinno się też świętować w Sierakowie. Oprócz węgla brunatnego były tu też wydobywane złoża ałunu – powstała przed 1770 r. kopalnia zaznaczona wyraźnie jest na mapie sporządzonej przez niejakiego von Gartenberga. Ałun to cenny minerał powszechnie nazywany również „kamykiem po goleniu”. Jego działanie, hamujące krwawienie i antybakteryjne, znane jest od wieków!
ZAGADKA
Aby poznać koordynaty finału odpowiedz na proste pytanie:
W Sierakowie oprócz węgla brunatnego wydobywano ałun.
NIE N 52° 40.126′ E 16° 04.176′
TAK N 52° 40.116′ E 16° 04.176′
BIBLIOGRAFIA
- ANDERS P., KUSIAK W.,2022: Puszcza Notecka. G&P OFICYNA WYDAWNICZA, Poznań
- FINDYSZ T. i in.,:Nadleśnictwo Sieraków. Wydawnictwo Quercus
- DACHOWSKI W.,1981: Puszcza Notecka (część gorzowska). KRAJOWA AGENCJA WYDAWNICZA, Szczecin
- ANDERS P., KUSIAK W., 2004: Leśny kompleks Promocyjny. Puszcza Notecka. Mapa przyrodniczo-turystyczna. Wydawnictwo PRZEGLĄD LEŚNY, Poznań
- TOMCZK R., 2018: Niezwykła hodowla bobrów w okolicach Sierakowa, Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski (Zeszyt jubileuszowy 25 lat) Poznań
- TOMCZAK R.: 'Historia miłości do ojczyzny zapisana w kamieniu, Wielkopolski Raptularz Leśny Nr 1. ,RDLP w Poznaniu
