ENGLISH TEXT BELOW

Deutscher Text unten

Między Plutonem a Wulkanem

Pluton i Wulkan

W mitologii rzymskiej Pluton i Wulkan to dwaj bogowie związani z siłami podziemnymi. Pluton jest bogiem świata podziemnego, królestwa umarłych oraz bogactw ukrytych pod ziemią, takich jak minerały i nasiona. Wulkan natomiast to bóg ognia, w tym ognia wulkanicznego, oraz rzemiosła związanego z ogniem, zwłaszcza kowalstwa.

Do nauki przeszli dając nazwy dwóm typom skał magmowych - gdzy dzielimy je ze względu ma miejsce powstania. Skały plutoniczne to te, które powstają w głębi ziemi ze stygnącej powoli magmy. Skały wulkaniczne powstają, gdy magma wypłynie na powierzchnię Ziemi - odtąd nazywamy ją lawą - i zastyga na powierzchni.

Skały plutoniczne a wulkaniczne - podobieństwa i różnice

Skały plutoniczne i wulkaniczne łączy zaterm surowiec, z którego powstają - roztopione skały, czyli magma (zwana lawą, gdy wypłynie na powierzchnię Ziemi). Jednakże przez wzgląd na miejsce powstawania są między nimi wielkie różnice.

Skały plutoniczne, czyli głębinowe, powstają z magmy, która stugnie powoli. Daje to sporo czasu na wzrost kryształów poszczególnych minerałów, tworzących się z roztopionej skały. Kryształy te jesteśmy w stanie zobaczyć gołym okiem, ocenić bez problemu wielkość, kolor, kształt.

Skały wulkaniczne, czyli wylewne, powstają z lawy, czyli magmy, która wypłynęła na powierzchnię Ziemi. Stygnie ona zdecydowanie szybciej, przez co tworzące się kryształy są miniaturowe - nie do zauważenia gołym okiem, ale możliwe do zobaczenia pod mikroskopem. Jednocześnie przy wypływie lawy zachodzi zjawisko odgazowania się roztopionej skały - wskutek znacznego spadku ciśnienia gazy rozuszczone w roztopionej skale się uwalniają (zjwaisko jakie możesz zaobserwować otwierając butelkę dodolnego napoju gazowanego), a przy szybkim stygnięciu lawy często nie zdążą wypłynąć na powierzchnię i zastygają w postaci drobnych pęcherzyków wewnątrz skały.

Czy magma jest zawsze taka sama?

Skład magmy bywa różny - zależnie od tego, jakie skały w danym miejscu się roztopiły. Wyróżnimy skały kwaśne, obojętne, zasadowe i ultrazasadowe. Może nam się to kojarzyć z odczynem roztworów wodnych, któy określamy podobnymi słowami ze względu na pH. W roztopionej magmie jednakże nie oceniamy pH, bo to nie woda, tylko zawartość krzemionki - SiO2. I po zastygnięciu magmy możemy mówić o:

• skałach kwaśnych (salicznych): zawierają powyżej 66% SiO2, są zazwyczaj jasne i bogate w kwarc, skalenie potasowe, plagioklazy sodowe, miki - typowa skała plutoniczna to granit, a wylewna to ryolit;
• skałach obojętnych (pośrednich): zawierają 52-66% SiO2, mogą zawierać zarówno minerały jasne, jak i ciemne, typowa skała głębinowa to dioryt, a wylewna andezyt;
• skałach zasadowych (maficznych): zawierają 45-52% SiO2, są bogate w minerały ciemne, takie jak amfibole, oliwiny i pirokseny - typowa skała plutoniczna to gabro, a wulkaniczna to bazalt;
• skałach ultrazasadowych (ultramaficznych): zawierają poniżej 45% SiO2, są bardzo ciemne i bogate w minerały takie jak oliwin i pirokseny, występują głównie w płaszczu Ziemi, gdzie powstają dunity i perodyty, wyjątkowo rzadko wystąpią na powierzchni (komatyty w wyjątkowo starych skałach archaicznych).

Odróżnienie diorytu od szarego granitu może wydawać się trudne, ale dioryt zazwyczaj przypomina wymieszaną sól z pieprzem, w granicie zobaczymy półprzejrzyste, szare kryształy kwarcu. Gdy wystąpią różowe kryształy miki potasowej - sprawa jest prosta - to granit.

Opis miejsca

W miejscu, gdzie jest Earthcache, znajdziesz zegar słoneczny o dość nietypowej konstrukcji - wielka kula osadzona na podstawie, na kuli jest wiele tarcz do wskazania czasu, odrębne tarcze dla każdej godziny. Nas jednakże interesuje sama kula i jej podstawa.

Zbudowane są z kostek kamiennych z dwóch zupełnie rożnych skał magmowych. To te kostki są Twoim przedmiotem badań.

Zadania

1. Oceń wygląd kostek skalnych podstawy: Jaki jest kolor? Czy gołym okiem widać kryształy minerałów? Czy widać półprzejrzyste kryształy kwaru? Czy widać uwięzione w skale pęcherzyki gazów?

2. Oceń wygląd kostek skalnych kuli zegara: Jaki jest kolor? Czy gołym okiem widać kryształy minerałów? Czy widać półprzejrzyste kryształy kwarcu? Czy widać uwięzione w skale pęcherzyki gazów?

3. Na podstawie badań przeprowadzonych w punktach 1 i 2, oceń, z jakiej skały jest zbudowana podstawa, a z jakiej kula zegara. Podaj ich nazwy i zakwalifikuj, czy to skała plutoniczna (głębinowa) czy wulkaniczna (wylewna) i z jakiej magmy powstała (kwaśna, obojętna, zasadowa, ultrazasadowa).

4. Zrób zdjęcie czegokolwiek z Twoim nickiem w systemie geocaching (geocoin, drewniak, kartka papieru, koszulka, napis na wyświetlaczu zegarka, bądź kreatywny) na tle jednej z tarcz zegara - bardzo proszę, aby na zdjęciu nie było widać kostek skalnych, które badałeś.

Odpowiedzi na pytania 1 - 3 prześlij do mnie w wiadomości prywatnej (nie umieszczaj ich w logu), zdjęcie z zadania 4 umieść w logu (nie wysyłaj mi go). Możesz logować od razu, nie musisz czekać na potwierdzenie odpowiedzi.

Jeśli coś będzie nie tak - skontaktuję się z Tobą. Zastrzegam sobie prawo do wykasowania logu bez wymaganego zdjęcia, jak również logów, do których w sensowym czasie (ponad 48 h) nie zostaną przesłane odpowiedzi na pytania 1 - 3.

Po zdobyciu tego Earthcache możesz sobie wkleić banerek do profilu:

<a href="https://coord.info/GCBAVB7"> <img src="https://img.geocaching.com/6a044333-1122-4fa6-a26b-8a0062110c9f.jpg" border="0" alt="GCBAVB7 Między Plutonem a Wulkanem" /> </a>

Between Pluto and Vulcan

Pluto and Vulcan

In Roman mythology, Pluto and Vulcan are two gods associated with underground forces. Pluto is the god of the underworld, the realm of the dead, and the riches hidden beneath the earth, such as minerals and seeds. Vulcan, on the other hand, is the god of fire, including volcanic fire, and crafts related to fire, especially blacksmithing.

They have passed into science by giving names to two types of igneous rocks, which we divide according to their place of origin. Plutonic rocks are those that form deep within the earth from slowly cooling magma. Volcanic rocks are formed when magma flows to the Earth's surface—from then on we call it lava—and solidifies on the surface.

Plutonic and volcanic rocks – similarities and differences

Plutonic and volcanic rocks share the same raw material from which they are formed – molten rock, or magma (called lava when it flows onto the Earth's surface). However, due to the place of their formation, there are significant differences between them.

Plutonic rocks, or deep rocks, are formed from magma that cools slowly. This allows plenty of time for the crystals of individual minerals to grow from the molten rock. These crystals can be seen with the naked eye, and their size, color, and shape can be easily assessed.

Volcanic rocks, or extrusive rocks, are formed from lava, i.e., magma that has flowed to the Earth's surface. It cools much faster, which means that the crystals that form are miniature—not visible to the naked eye, but visible under a microscope. At the same time, when lava flows, the molten rock undergoes degassing - as a result of a significant drop in pressure, the gases dissolved in the molten rock are released (a phenomenon that can be observed when opening a bottle of carbonated drink), and when the lava cools quickly, they often do not have time to rise to the surface and solidify in the form of tiny bubbles inside the rock.

Is magma always the same?

The composition of magma varies depending on what rocks have melted in a given place. We can distinguish between acidic, neutral, alkaline, and ultra-alkaline rocks. This may remind us of the pH of aqueous solutions, which we describe using similar terms. However, we do not assess the pH of molten magma, because it is not water, but silica content - SiO2. And after the magma has solidified, we can talk about:

• acidic (salic) rocks: they contain more than 66% SiO2, are usually light in color and rich in quartz, potassium feldspar, sodium plagioclase, and mica - a typical plutonic rock is granite, and an extrusive rock is rhyolite;
• intermediate rocks: contain 52-66% SiO2, may contain both light and dark minerals, a typical plutonic rock is diorite, and an extrusive rock is andesite;
• alkaline (mafic) rocks: contain 45-52% SiO2, are rich in dark minerals such as amphiboles, olivines, and pyroxenes - a typical plutonic rock is gabbro, and a volcanic rock is basalt;
• ultra-alkaline (ultramafic) rocks: contain less than 45% SiO2, are very dark and rich in minerals such as olivine and pyroxenes, occur mainly in the Earth's mantle, where dunites and peridotites are formed, and are extremely rare on the surface (komatiites in exceptionally old Archean rocks).

Distinguishing diorite from gray granite may seem difficult, but diorite usually resembles mixed salt and pepper, while granite contains translucent gray quartz crystals. When pink potassium mica crystals are present, it is easy to tell that it is granite.

Description of the location

At the Earthcache location, you will find a sundial with a rather unusual design – a large sphere mounted on a base, with many dials on the sphere to indicate the time, separate dials for each hour. However, we are interested in the sphere itself and its base.

They are made of stone cubes from two completely different igneous rocks. These cubes are the subject of your research.

Tasks

1. Evaluate the appearance of the rock cubes of the base: What is the color? Can you see mineral crystals with the naked eye? Can you see translucent quartz crystals? Can you see gas bubbles trapped in the rock?

2. Assess the appearance of the clock ball rock cubes: What is the color? Are mineral crystals visible to the naked eye? Are translucent quartz crystals visible? Are gas bubbles trapped in the rock visible?

3. Based on the tests carried out in points 1 and 2, assess what rock the base is made of and what rock the clock ball is made of. Give their names and classify them as plutonic (deep-seated) or volcanic (extrusive) rock and what type of magma they were formed from (acidic, neutral, alkaline, ultra-alkaline).

4. Take a photo of anything with your geocaching nickname (geocoin, wooden shoe, piece of paper, T-shirt, inscription on the watch display, be creative) against the background of one of the clock faces - please make sure that the rock cubes you examined are not visible in the photo.

Send your answers to questions 1-3 to me in a private message (do not include them in the log), and post the photo from task 4 in the log (do not send it to me). You can log in right away, you do not have to wait for confirmation of your answers.

If something is wrong, I will contact you. I reserve the right to delete logs without the required photo, as well as logs for which answers to questions 1-3 are not sent within a reasonable time (more than 48 hours).

After obtaining this Earthcache, you can paste the banner into your profile:

<a href="https://coord.info/GCBAVB7"> <img src="https://img.geocaching.com/6a044333-1122-4fa6-a26b-8a0062110c9f.jpg" border=“0” alt="GCBAVB7 Between Pluto and the Volcano" /> </a>

Translated with DeepL.com (free version)

Zwischen Pluto und Vulcan

Pluto und Vulcan

In der römischen Mythologie sind Pluto und Vulcan zwei Götter, die mit den unterirdischen Kräften in Verbindung stehen. Pluto ist der Gott der Unterwelt, des Reiches der Toten und der unter der Erde verborgenen Reichtümer wie Mineralien und Samen. Vulcan hingegen ist der Gott des Feuers, einschließlich des vulkanischen Feuers, und des mit Feuer verbundenen Handwerks, insbesondere der Schmiedekunst.

Sie gingen in die Wissenschaft ein, indem sie zwei Arten von Magmagesteinen ihren Namen gaben – wenn wir sie nach ihrem Entstehungsort unterscheiden. Plutonische Gesteine sind solche, die tief im Erdinneren aus langsam abkühlendem Magma entstehen. Vulkanische Gesteine entstehen, wenn Magma an die Erdoberfläche tritt – von da an nennen wir es Lava – und an der Oberfläche erstarrt.

Plutonische und vulkanische Gesteine – Gemeinsamkeiten und Unterschiede

Plutonische und vulkanische Gesteine haben einen gemeinsamen Ursprung, nämlich geschmolzenes Gestein, also Magma (das als Lava bezeichnet wird, wenn es an die Erdoberfläche gelangt). Aufgrund ihres Entstehungsortes gibt es jedoch große Unterschiede zwischen ihnen.

Plutonische Gesteine, also Tiefengesteine, entstehen aus Magma, das langsam erstarrt. Dies gibt den einzelnen Mineralien, die sich aus dem geschmolzenen Gestein bilden, viel Zeit zum Wachsen. Diese Kristalle können wir mit bloßem Auge sehen und ihre Größe, Farbe und Form problemlos beurteilen.

Vulkanische Gesteine, also Eruptivgesteine, entstehen aus Lava, also Magma, das an die Erdoberfläche gelangt ist. Es kühlt deutlich schneller ab, wodurch die sich bildenden Kristalle winzig sind – mit bloßem Auge nicht zu erkennen, aber unter dem Mikroskop sichtbar. Gleichzeitig kommt es beim Austreten der Lava zu einer Entgasung des geschmolzenen Gesteins – aufgrund des starken Druckabfalls werden die im geschmolzenen Gestein gelösten Gase freigesetzt (ein Phänomen, das man beim Öffnen einer Flasche kohlensäurehaltigen Getränks beobachten kann), und bei schnellem Abkühlen der Lava schaffen sie es oft nicht, an die Oberfläche zu gelangen, und erstarren in Form kleiner Bläschen im Inneren des Gesteins.

Ist Magma immer gleich?

Die Zusammensetzung von Magma kann variieren – je nachdem, welche Gesteinsarten an einem bestimmten Ort geschmolzen sind. Wir unterscheiden zwischen sauren, neutralen, basischen und ultrabasischen Gesteinen. Dies lässt sich mit dem pH-Wert von wässrigen Lösungen vergleichen, den wir mit ähnlichen Begriffen beschreiben. In geschmolzenem Magma messen wir jedoch nicht den pH-Wert, da es sich nicht um Wasser handelt, sondern um den Siliziumdioxidgehalt – SiO2. Nach dem Erstarren des Magmas können wir von folgenden Gesteinen sprechen:

• saure (salicische) Gesteine: Sie enthalten mehr als 66 % SiO2, sind in der Regel hell und reich an Quarz, Kalifeldspat, Natriumplagioklas und Glimmer – ein typisches plutonisches Gestein ist Granit, ein vulkanisches Gestein ist Rhyolith;
• neutralen (mittleren) Gesteinen: Sie enthalten 52-66 % SiO2, können sowohl helle als auch dunkle Mineralien enthalten, ein typisches Tiefengestein ist Diorit, ein typisches Eruptivgestein ist Andesit;
• basische (mafische) Gesteine: enthalten 45-52 % SiO2, sind reich an dunklen Mineralien wie Amphibolen, Olivinen und Pyroxenen – ein typisches plutonisches Gestein ist Gabbro, ein typisches vulkanisches Gestein ist Basalt;
• ultrabasische (ultramafische) Gesteine: Sie enthalten weniger als 45 % SiO2, sind sehr dunkel und reich an Mineralien wie Olivin und Pyroxenen. Sie kommen hauptsächlich im Erdmantel vor, wo Dunite und Peridotite entstehen, und sind an der Oberfläche äußerst selten anzutreffen (Komatiite in besonders alten archaischen Gesteinen).

Die Unterscheidung zwischen Diorit und grauem Granit mag schwierig erscheinen, aber Diorit ähnelt in der Regel einer Mischung aus Salz und Pfeffer, während Granit halbtransparente, graue Quarzkristalle aufweist. Wenn rosa Kaliumglimmerkristalle auftreten, ist die Sache einfach – es handelt sich um Granit.

Beschreibung des Ortes

An der Stelle, an der sich der Earthcache befindet, finden Sie eine Sonnenuhr mit einer recht ungewöhnlichen Konstruktion – eine große Kugel auf einem Sockel, auf der sich mehrere Zifferblätter zur Zeitanzeige befinden, ein separates Zifferblatt für jede Stunde. Uns interessiert jedoch die Kugel selbst und ihr Sockel.

Sie bestehen aus Steinwürfeln aus zwei völlig unterschiedlichen Magmagesteinen. Diese Würfel sind Gegenstand Ihrer Untersuchung.

Aufgaben

1. Bewerten Sie das Aussehen der Steinblöcke des Sockels: Welche Farbe haben sie? Sind mit bloßem Auge Mineralkristalle zu erkennen? Sind halbtransparente Quarzkristalle zu sehen? Sind in den Steinen eingeschlossene Gasblasen zu erkennen?

2. Bewerten Sie das Aussehen der Steinwürfel der Uhrkugel: Welche Farbe haben sie? Sind mit bloßem Auge Mineralkristalle zu erkennen? Sind halbtransparente Quarzkristalle zu erkennen? Sind im Gestein eingeschlossene Gasblasen zu erkennen?

3. Beurteilen Sie anhand der Untersuchungen in den Punkten 1 und 2, aus welchem Gestein der Sockel und aus welchem Gestein die Uhrkugel besteht. Geben Sie deren Namen an und stufen Sie ein, ob es sich um plutonisches (Tiefengestein) oder vulkanisches (Eruptivgestein) Gestein handelt und aus welcher Magma es entstanden ist (sauer, neutral, basisch, ultrabasisch).

4. Machen Sie ein Foto von etwas mit Ihrem Nickname im Geocaching-System (Geocoin, Holzschuh, Zettel, T-Shirt, Aufschrift auf dem Display der Uhr, seien Sie kreativ) vor dem Hintergrund eines der Zifferblätter – bitte achten Sie darauf, dass auf dem Foto keine der von Ihnen untersuchten Gesteinsbrocken zu sehen sind.

Senden Sie mir die Antworten auf die Fragen 1 bis 3 in einer privaten Nachricht (bitte nicht im Logbuch eintragen), das Foto aus Aufgabe 4 bitte im Logbuch eintragen (bitte nicht an mich senden). Sie können sich sofort einloggen, Sie müssen nicht auf die Bestätigung Ihrer Antworten warten.

Wenn etwas nicht in Ordnung ist, werde ich mich mit dir in Verbindung setzen. Ich behalte mir das Recht vor, Logs ohne das erforderliche Foto sowie Logs, zu denen innerhalb einer angemessenen Frist (mehr als 48 Stunden) keine Antworten auf die Fragen 1 bis 3 gesendet werden, zu löschen.

Nachdem du diesen Earthcache gefunden hast, kannst du das Banner in dein Profil einfügen:

<a href="https://coord.info/GCBAVB7"> <img src="https://img.geocaching.com/6a044333-1122-4fa6-a26b-8a0062110c9f.jpg" border=„0“ alt="GCBAVB7 Zwischen Pluto und Vulkan" /> </a>

Übersetzt mit DeepL.com (kostenlose Version)