Olde- en Nije- Route 5 : Nijeholtwolde Traditional Geocache
Olde- en Nije- Route 5 : Nijeholtwolde
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(micro)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Dit is de vijfde in de serie van 10 van de Olde- en de Nije- route. Deze route met verschillende cache types gaat langs de plaatsjes in de gemeentes West- en Oost Stellingwerf met in de plaatsnaam Olde- of Nije-. Het is een afwisselende route met aan het einde, bij 10 gevonden cache's, nog een Bonus cache, let dus goed op en onthou het bonusgetal.
Nijeholtwolde
In de overeenkomst, die zeventien parochies in Stellingwerf op 9 september 1320 met bisschop Frederik van Sierck sloten, komt ook die van Nijeholtwolde voor, zodat er in dat jaar al een parochiekerk in deze plaats aanwezig was. Het patrocinium blijkt uit een institutiebrief van 13 juli 1513, waarin Wibrandus N. tot pastoor van de parochiekerk St Nicolaas in Nijeholtwolde werd aangesteld. Tevens blijkt uit deze brief, dat Everwinus, graaf van Bentheim en Steinfurt, als stadhouder van de hertog van Saksen het recht van presentatie uitoefende.
Volgens een onderzoek had Nijeholtwolde omstreeks 1840 180 inwoners, die meest van de landbouw en de veenderij leefden. In de 19e eeuw behoorden bij dit dorp, dat vroeger zeer bosrijk was, verschillende bouwlanden, hoewel de ondergrond veenachtig is. Deze bouwlanden werden tegen wateroverlast beschermd omdat ze lagen binnen de Weerdijk, een oude waterkering.
Vroeger werd hier in de buitenlanden, naar de Kuinder toe, een beroemd soort van turf gegraven, de Holtwolder-akkerturf genaamd, die voor de beste der gehele provincie werd gehouden. Men had hier eertijds een kerk, maar die is in de 18e eeuw afgebroken, zodat er nu niets meer dan het kerkhof met een klokkestoel van over is. Bij de watervloed van Februari 1825 waren de huizen in dit dorp bouwvallen geworden.Vele huizen waren ingestort of weggedreven, zodat men hun standplaats niet meer herkennen kon.
Klokkenstoel
De gerestaureerde klokkenstoel te Nijeholtwolde werd op 8 juli 1982 officieel door de toenmalige en wethouder Meine Nijenhuis in gebruik gesteld door de klok te luiden over dit aloude veendorp Nijeholtwolde. Eigenaar is de stichting “Alde Fryske Tsjerken” te Leeuwarden. Genoemde stichting heeft in samenwerking met de ruilverkaveling “Midden Tjonger” de restauratie uitgevoerd. De leden van de plaatselijke commissie van toezicht over de kerk van Ter Idzard werden ook belast met het toezicht op genoemde klokkenstoel.
 |
Een klokkenstoel was in het verleden niets bijzonders of een bezienswaardigheid, veel zijn er afgebroken of verkommerd zoals deze in Nijeholtwolde. Oldeholtwolde en Ter Idzard hadden ook een klokkenstoel maar deze zijn in het verleden afgebroken.
Klokkenstoelen vindt men hoofdzakelijk in de vier noordelijke provincies en geven een prachtig voorbeeld van primitieve carillonbouw. Klokluiden is vooral in zuidoost Friesland een grote liefhebberij het Sint Thomasluiden is hier een voorbeeld van en vindt tussen Kerst en Nieuwjaar nog steeds plaats in Katlijk en Oudehorne. In 1900 worden klokkenstoelen genoemd op een lijst van voorlopige monumenten, maar er wordt verder geen aandacht aan besteed. In 1965 wordt een klokkenstoel route opgenomen in de Friese reeks “TIPS voor TRIPS”.
De grotere belangstelling heeft er toe geleid dat na 1945 meer dan één klokkenstoel is gerestaureerd, zo dus ook die van Nijeholtwolde, voorheen was de stoel eigendom van de kerkvoogdij van Wolvega, genoemde stichting is dan nu eigenaar
In 1698 is er al een klokkenstoel in Nijeholtwolde. De oude kerk wordt afgebroken en er dient op order van de Grietman een nieuwe kerk te worden gebouwd. Er wordt een bestek gemaakt voor een kerk met een spits torentje waarin een luidklok kan hangen, ter grote van de vorige met drie ramen zowel aan de zuidkant als aan de noordkant. Daar er geen geld is besluiten de kerkvoogden een grootgrondbezitter, namelijk Dr Beuckers, die eigenaar was van een "Stelle" (is boerderij) om hulp te vragen , maar deze weigert. Er wordt dan maar besloten een klokkenstoel te bouwen. Volgens bronnen is dit een dubbele stoel geweest maar niet erg solide, want in 1734 wordt weer een klokkenstoel gebouwd. In 1788 is deze ook weer aan vervanging toe, er worden 9 eikenbomen aangekocht bestemd voor de stoel. De oude luidklok wordt ingeruild voor een geheel nieuwe, het geheel kost dan fl 753,- In 1874 komt er weer een klokkenstoel gebouwd door H. Hoogkamp voor de som van fl 756,- Deze klokkenstoel zal het ruim 100 jaar, zij het met pijn, uithouden. Dan wordt, zoals vermeldt, de huidige klokkenstoel in 1982 gebouwd. Een sieraad voor Nijeholtwolde.
In Nijeholtwolde staat ook een huisje wat tot in de wijde omtrek bekend is. Als je aan iemand vraagt waar is het ... huisje dan weten ze het gelijk. De cache is verstopt met toestemming in de buurt van dit huisje waar nu een kunstenares haar atelier heeft.
Plaats de cache wel weer met beleid terug en pas op voor dreuzels
Vraag voor de Bonuscache:
Bonus E = Het aantal letters op het huisje.
Additional Hints
(Decrypt)
Wr zbrg fbzf rira urg xbccvr xbccvr troehvxra