-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(regular)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Een wandeling van ca 5 km door een historisch gebied van akkers, bos en beken, bedoeld om een mooie route te lopen, terwijl er toch enkele ongebruikelijke vragen gesteld worden. Enige kennis van navigatie komt goed van pas.
A 5 km hike through a historical area with pastures, groves, and streams. Some know-how of navigation will be handy.
Begin bij startpunt N 51º22.813' - E005º26.562' en volg de weg in WZW richting.
We zijn hier in het gehucht Loon in de gemeente Waalre. Wij bevinden ons hier in een landschap van ongeveer 20.000 jaar oud. Het bestaat feitelijk uit stuifzandduinen doorsneden door beekdalen en met verspreid voorkomende vennen. De cachewandeling loopt van de dekzandrug waar Loon op ligt naar het dal van de beek de Dommel, waarin de Keersop uitmondt.
Het tegenwoordige landschap is gevormd toen de ijzige stormen van de laatste ijstijd (Würm of Weichsel ijstijd) de lage landen teisterden nadat de hoofdcontouren van het land waren gevormd. In het meer dan twee miljoen jaar durende Pleistoceen wisselden warme en koude perioden elkaar af. De laatste koude tijden waren echte ijstijden waarin landijs tot onze streken doordrong. In de voorlaatste ijstijd (de Riss- of Saale-ijstijd) ca. 200.000 jaar geleden was het noordelijk deel van ons land met ijs bedekt. De ijsmassa’s hebben grote massa’s zand afkomstig uit de Maas en Rijn delta’s vooruitgeschoven, nu nog herkenbaar als de stuwwallen van onder andere Veluwe en Rijk van Nijmegen.
Ten zuiden hiervan, waar wij ons nu bevinden, is het landschap gelijktijdig maar op heel andere wijze gevormd. We bevinden ons hier aan de rand van de Centrale Slenk, waar een bodemdaling heeft plaatsgevonden, die is opgevuld door afzetting van bovenliggende lagen sediment. Sinds ongeveer 500.000 jaar stroomt de Rijn niet meer door Zuid-Nederland en later is de Maas ruwweg in haar huidige bedding gaan lopen. Beken die vanaf het Massief van Brabant (het Kempisch Plateau) lopen en windverstuiving hebben de grofkorrelige rivierzand/ grind lagen bedekt met een fijnere laag zand en leem (vandaar de naam dekzand), die hier en daar 30 meter dik is.
In het laatste deel van de laatste ijstijd (25.000 tot 15.000 jaar geleden) is het in onze streek zo koud en droog geweest dat de vegetatie helemaal verdween en er practisch sprake was van een poolwoestijn, zoals we nu nog in IJsland of Siberië kunnen zien. Er was een tientallen meters dikke laag permafrost, waarvan ’s zomers alleen het oppervlak ontdooide. Door jaarlijkse herhaling hiervan werd het oppervlak vervormd, wat hier en daar leidde tot de vorming van grote kuilen die gevuld waren met een enorm blok half ondergronds ijs. Dit heet een pingo. Ze treden vooral op op plaatsen waar een ondoorlatende leemlaag in de bodem aanwezig is. Nadat het ijs gesmolten was bleef een gat over dat vol water bleef staan en een min of meer rond, diep meertje vormde. Deze ‘pingoruïnes’ zijn onze streken veel te vinden (het dichtst bij is het Raatven, aan de N69 van Aalst naar Valkenswaard, schuin tegenover de Treeswijkhoeve).
Andere soorten uithollingen die in deze streek voorkomen zijn uitstuivingen van fijn zand. De dikke laag dekzand is in deze droge koude Eemtijd gaan verstuiven en dalen en ruggen hebben zich gevormd, een soort duinenlandschap. De dekzandruggen zijn nog duidelijk te zien; deze cachewandeling vanaf Loon begint op een ervan (let eens op de verandering van de grondsoort langs deze wandeling). Het uitstuiven van het zand stopte wanneer een onderliggende leemlaag werd bereikt. Leem heeft samenhang en verstuift niet. Het uitgestoven zand vinden we vaak terug als paraboolduintjes ten noordoosten van de kuilen (zoals bij het Lisseven). De ondiepe onderliggende leemlagen liggen vaak in banen, daarom vinden we dit soort vennen vaak in bandvormige zwermen in ZW-NO richting (door de overheersende ZW windrichting, heel mooi te zien bij de Oisterwijkse vennen).
Ca. 12.000 jaar geleden bevond zich hier een berken- en dennenbos (dat we nu zien in noord- Scandinavië) en uit die tijd komen ook de eerste sporen van bewoning door rendierjagers. 10.000 jaar geleden werd het weer kouder en de bossen stierven weer af, zodat het losse bodemmateriaal weer verder kon verstuiven. De fijnste deeltjes werden het verst weggeblazen en verzamelden zich als löss, dat vooral in Limburg voorkomt maar ook hier en daar in deze streken (de Wielewaal in Eindhoven).
Dit alles heeft er toe geleid dat dit deel van Brabant bestaat uit een hoofdzakelijk zandig duinen gebied met zandruggen en hier en daar uithollingen die vol water staan. Tijdens de bodemvorming in dit troosteloze landschap in de laatste 10.000 jaar is er naast de pingo’s en ‘leembodemvennen’ nog een derde soort ven gevormd. Door regenwater werd het oppervlaktezand uitgespoeld en de ijzerhoudende mineralen, kleideeltjes en humus werden op enige diepte weer afgezet. Dit vormde dan een moeilijk doorlaatbare laag, waar in de uitgestoven kuilen water kon blijven staan. Door chemische reacties met humus en ijzermineralen op plaatsen waar aldus de waterstroom stagneerde, vormde zich door oxydatie een dunne (enkele mm) maar keihard laagje dat volledig waterdicht werd (de oerbank). Dit zogenoemde podzoliderings-proces komt voor in meerdere varianten. De aldus gevormde waterdichte kuilen vormen een soort ‘badkuip’ die volloopt met regenwater, maar die geheel gescheiden is van het grondwater. Wanneer in zo’n ven gegraven wordt door de oerbank heen is het lek en loopt het leeg (zoals het Blokven) en ontstaat een beetje nattige kuil in plaats van een ven.
Vrij naar: Natuurmonumenten uitgave Wilde Planten deel 3: hogere gronden
De oudst bekende historische beschrijving van Waalre en Loon stamt uit het jaar AD 703. We zien hier een aantal meer dan driehonderd jaar oude Brabantse langgevelboerderijen waarin de potstallen nog zijn te herkennen.
Loop door tot een scherpe S-bocht in de verharde weg. Hier staat een groene paal met een bordje eraan. Noteer het aantal letters op dit bordje.
A = 2 . aantal letters
Bereken B = 25 + 4 . A
Loop nu 130 meter in de richting B graden
Volg het pad dat hier begint in zuidelijke richting. Delen van dit pad bestaan al vele eeuwen. De akkers op deze zandrug zijn hier zichtbaar verhoogd (NAP + 23.7 m) mede door eeuwenlang opbrengen van mest en strooisel uit de potstallen van de boerderijen van dit oude dorp. Daardoor was het ook in de winter steeds een droge doorgang. Het pad staat bekend als het Oude Kerkpad, omdat het in noordelijke richting te vervolgen is tot Waalre’s Willibrorduskerkje. Willibrord was de eerste geloofsverkondiger die de heidenen in deze streek kwam bekeren (lees: die de lokale christenen dwong het officiële gezag van Rome te erkennen). Hij heeft hier een houten kerk laten bouwen in de vroege negende eeuw, die in de twaalfde eeuw werd vervangen door een stenen romaanse kerk. Weer later werd het uitgebreid met een hogere gotische aanbouw met een kempisch-gotische toren. Leuk om na de wandeling ook even te bekijken.
Volg dit pad in zuidelijke richting via wat hoeken en bochten tot een T- splitsing. Volg de verharde weg een paar honderd meter in ZW richting tot een driesprong. Wanneer je nog 150 meter doorloopt kom je bij een schilderachtige brug en stuw, maar de route gaat hier rechtsaf naar nummer 3a. Het bordje zit niet al te vast en wil nog wel eens een andere kant op waaien.
Neem op deze driesprong poolshoogte en noteer van deze hoek de tiende minuten (ggºmm.Mmm') (C).
Noteer op dezelfde manier ook de boog tot de Meridiaan van Greenwich (D).
Reken uit E = 3 . (C + D)^ (A/5)
Volg de oprit, die voorbij de boerderij onverhard wordt. Onderweg zijn er twee stuwen waarvan er één een peilschaal heeft. Afhankelijk van het seizoen kunnen ze verscholen zitten in de begroeiing! Noteer het nummer van deze stuw (F) en het hoogste getal van de peilschaal G.
Loop door naar positie N 51º22.(F-501)' - E005º25.(G-1423)' . Hier staat een nieuw houten hek met er naast een metalen bordje van een vereniging. Noteer de letters van de postcode van het adres van deze vereniging.
H = opgetelde letterwaarden - 2 .
We zijn hier in de laaggelegen (NAP + 19.7 m) broekbossen van de beek de Dommel, die regenwater van het Kempisch Plateau afvoert naar de Maas. De beek ligt ca. 200 meter westelijk van ons, te bereiken door het pad verder te volgen. Tot voor een jaar of veertig liepen deze bossen elke winter onder water; na kanalisatie en regulering wordt het water nu sneller afgevoerd waardoor in de zomer de akkers juist weer beregend moeten worden. De bomen hier geven het gebiedje hun naam: De Elshouters. Dit is een rijk gebied voor vogelliefhebbers.
Normaal gaan we nu terug. Het is een eindje om, maar als het droog is, is het mogelijk een soort karrespoor te volgen langs de Dommel stroomafwaarts, dat achter een elzenbosje om uitkomt op een landweg die naar het gehucht Timmereind loopt. Het is meestal een natte boel maar je kunt hier mooi rondstruinen, maar blijf alstublieft uit de omheinde rustgebieden voor wild.
Ga nu naar het waypoint N 51º22.(145+20.H)' - E005º26.(6+ 10.H)'
Hier staat een bordje; noteer het aantal letters dat hier op staat (I).
Lees op GPS af of bereken hoeveel kilometer (ongeveer) we hier verwijderd zijn van de Evenaar (J).
Bereken K = 10 . E + I + 8
Bereken L = A . H + (J+306)/60 – 85
De positie van de cache is N 51º22.K' - E005º26.L'.
Van hieruit is het een korte wandeling terug naar het startpunt. Laat het bier U smaken!
Behalve de laatste meter tot de cache is het nergens nodig om de paden te verlaten. Met dank aan MegaWadd! Begin bij startpunt N 51º22.813' - E005º26.562' en volg de weg in WZW richting.
Additional Hints
(Decrypt)
qrax nna qr / guvax bs gur HGZ Abeguvat!
1 mrrzvwy = 1 trbtensvfpur oerrqgr zvahhg = 1,852 xz
1 anhgvpny zvyr = 1 trbtencuvp yngvghqr zvahgr = 1,852 xz
5 . 10 ^ (3 . P) + S – 240 = W
T . V / (210 . N) = U
Fgbrcgrtry baqre rra fgehvx ovw rra rvxraobbz/ pbapergr gvyr haqre n ohfu arne na bnx gerr