Laat je niet afschrikken
door de lange beschrijving. De opdrachten zijn redelijk
eenvoudig. De rest is uitleg bij de kunstwerken. Onderaan de
opgave vind je de coordinatentabel met plaats om de
verschillende oplossingen in te vullen.
De toegang tot het museum is gratis, maar let wel op de
openinguren Als je wat extra info wil hebben, huur
dan een audiogids. Dit helpt je echter niet bij het vinden van
de cache.
Middelheim
Alles is voorbij. Dit is wat was.
Het heden is hier enkel op bezoek.
En of het dit en of het dat, luidt het beleefd verzoek.
Het heden wordt hier kort gehouden als het gras.
Zo kon het leven zijn geweest, als en indien :
Wat niet meer is, staat hier genummerd uitgehouwen.
Zo wou ik mijn gemis graag overzien
Sereen. Dat is hoe een steen
Zich voelt als hij ineens met nog een andere steen
Van Henry Moore blijkt te zijn, of uit het Plioceen."
Bron : Fragment uit de audiogids.
Parkeer in de buurt van MIDH01.
Vanaf dit
punt kan je het werk 'Wind & De Wilgen' van de hand van
Lawrence Weiner bewonderen. Hoewel, 'van de hand van' in het
geval van dit soort kunst overdreven is. Vaak bedenkt de
kunstenaar iets en laat het dan door anderen (in dit geval
gewone muurschilders) uitvoeren. Het werk was bij aankoop dan
ook redelijk controversieel : '33500 EUR voor wat letters op
een muur ?' stelden sommigen de vraag. "Ijzer en goud in de
lucht. Stuifmeel en rook op de grond." Wat betekent dit?
Normaal houdt de zwaartekracht metalen als ijzer en goud op de
grond en vliegen stuifmeel en rook door de lucht. De bedoeling
van deze raadselachtige woorden is om onze verbeelding te
prikkelen. Het is een mogelijke verwijzing naar de Eerste
Wereldoorlog : het ijzer in de lucht duidt op een vliegtuig of
vernietigingstuig, terwijl de bommen op de grond alles tot
stof herleiden.
Hoe wordt deze kunstvorm genoemd ?
- Abstracte kunst = 3
- Impressionisme = 0
- Conceptuele kunst = 1
- Pop-art = 2
Ga links van dit werk 'Middelheim Hoog' binnen.
MIDH02 : Hou vanaf nu je ogen goed open. Je bent op zoek
naar een 'nomadisch' werk. Hiervan kan ik spijtig genoeg de
coordinaten niet opgeven want zoals nomaden zich regelmatig
verplaatsen doet ook dit kunstwerk dat. Je kan er echter niet naast
kijken. Het is een poetische expressie, je mag er zelf een gevoelen
in leggen, bestaande uit een aantal grote rode druppels uit
polyester. Hoeveel ?
MIDH03 : De
term beeldHOUWkunst dekt niet de volledige lading van de in
het Middelheim te ziene werken. De meeste werken zijn niet
gehouwen maar gegoten in brons. Hierbij wordt meestal de
'verloren was techniek' gebruikt. Bij deze werken boetseert de
kunstenaar zijn beeld eerst in klei rond een geraamte van
ijzer en hout. Deze moederversie wordt eerst in gips
afgegoten. Van dit gipsmodel wordt een tweelingversie in was
gemaakt. Om brons te besparen is deze alvast hol. Uiteindelijk
wordt de was in een oven weggesmolten. Het vloeibaar gemaakte
brons (ongeveer 1000°) wordt vervolgens in de gietvorm gegoten
en volgt nauwgezet de kanaaltjes die de verloren was heeft
achtergelaten. Nadat de bronzen copie uit de gietvorm bevrijd
is, volgt de afwerking : ciseleren of bijvijlen en het
aanbrengen van Patina. Dit laatste is de donkere oxidatie laag
die meestal kunstmatig met allerlei zuren en ander chemische
elementen wordt aangebracht ter bescherming van het beeld. De
invloeden van guur weer, zure regen, aanrakingen door
bezoekers (wat overigens toegestaan is zolang het maar
voorzichtig gebeurt) beinvloeden op hun beurt weer deze 'huid'
van het beeld. Dit maakt dat een bronzen beeld eigenlijk nooit
af is… Het beeld bij MIDH03 is een voorstelling van Heracles
die de vijfde van zijn 12 zware loodzware opdrachten uitvoert
: De vogels met metalen klauwen verjagen uit Arcadie. Deze
mythische vogels gebruikten hun metalen veren als pijlen.
Heracles bestrijdt de monsters met hun eigen wapens. Kijk even
in de richting die Heracles met zijn haviksneus aanwijst. In
je verbeelding zie je dan nog net hoe de vogels met metalen
klauwen boven het beeldenpark vliegen. Aangezien niet iedereen
dezelfde verbeelding heeft vragen we niet naar het aantal
vogels dat je ziet maar gewoon naar het jaartal van wanneer
dit werk dateert.
MIDH04 : Eindeloze kronkel.
Vele
geocachers hebben een technische achtergrond en zullen zich
ongetwijfeld nog wel de Moebius ring herinneren. Je kan die
zelf gemakkkelijk maken door van een strook papier het ene
uiteinde 180° te draaien en dit aan het andere uiteinde te
kleven. Zo bekom je een ring zonder begin of einde, een
kronkel die eindeloos blijft doorkronkelen. De binnenkant valt
volledig samen met de buitenkant. Het is een uitgesproken
ruimtelijk - dus driedimensionaal - voorwerp met toch slechts
één zijde. Tot zijn essentie herleid, bestaat de ring
simpelweg uit twee evenwijdige lijnen die elkaar toch kruisen.
De kunstenaar kende de Duitse wiskundige en astronoom Moebius
niet toen hij in 1935 - een halve eeuw na Moebius - zijn
eerste eindeloze kronkel maakte. Tot iemand hem feliciteerde
met zijn originele kijk op het Egyptische symbool voor
oneindigheid en de ring van Mobius. Hij was niet
teleurgesteld. Hij mocht de ring dan al niet hebben bedacht,
hij had het abstracte idee - eindige oneindigheid - toch maar
mooi omgesmeed tot een tastbaar kunstwerk. Hij maakte naar
eigen zeggen geen abstracte maar 'concrete' kunst. Volgens
zijn definitie gehoorzaamt concrete kunst uitsluitend aan
zelfopgelegde wetten en aan een eigen techniek. Concrete kunst
is, volgens hem ; "de zuivere uitdrukking van harmonie en
maat". De kunstenaar gelooft stellig dat het wiskundige denken
kunst naar nieuwe horizonten kan brengen. "Ook al stoelt een
wiskundige benadering van kunst op het verstand, de dynamische
inhoud die ze oproept kan ons lanceren en in astrale vluchten
leiden naar onbekende en nog niet in kaart gebrachte regionen
van de verbeelding". Het brons werd zo sterk gepolijst dat het
de omgeving weerspiegelt en in de ruimte opgaat. Aan de
linkerkant zie je de naad. Net zoals onze papieren ring van
Moebius, heeft de kunstenaar de twee uiteinden van zijn
kronkel in elkaar gepast.
Welk nummer zou je op de luistergids moeten
indrukken om bovenstaande uitleg te horen ?
MIDH05 : Dit beeld van Eugene Dodeigne is een duidelijk
voorbeeld van beeldHOUWkunst. "De afbreker bouwt op" stelde de
schrijver Louis Paul Boon met een maatschappij-kritische ondertoon.
Eugene Dodeige geeft aan Boons stelling een tastbare gestalte. Een
beeld-bouwer, zoals Rodin of Wouters, bouwt zijn beelden eerst in
zachte klei op. Beetje bij beetje voegt hij materiaal toe. Het
beeld groeit al doende en laat zich niet vastpinnen op een vooraf
bepaalde buitengrens. De materie verovert de omringende ruimte. De
klei vormt bovendien slechts een tussenstadium. Voor het eigenlijke
beeld nemen ambachtelijk bronsgieters het roer van de kunstenaar
over. Een beeld-bouwer is als het ware de architect van zijn
beelden. Een beeld-houwer als Dodeigne daarentegen, legt wel de
laatste hand aan zijn beelden. Hij heeft meer weg van een
ambachtsman. De beeldhouwer voegt niets toe, maar neemt het harde
materiaal juist weg. De keuze van het blok steen legt van meet af
aan de uiterste grens vast. Dodeigne plaatst zich in de traditie
van anonieme Grieken en Romeinen en van een meester als
Michelangelo. Die schreef 500 jaar geleden al dat bij hard en
rotsachtig gesteente alleen al het weghakken van de oppervlakte een
figuur doet ontstaan die groeit naarmate er meer steen wordt
verwijderd. Hoe minder steen, hoe meer figuur. Terwijl Michelangelo
zijn David volledig uit het marmer bevrijdt en mens laat zijn,
verkiest Dodeigne om zoveel mogelijk van de oorspronkelijke steen
te bewaren. Zijn figuren blijven goeddeels in de steen gevangen en
tonen ons de sporen van schijfzaag en beitel. Het beeld is tegelijk
steen en gedachte, lichaam en geest, realiteit en illusie. Uit
harde steen houwt Eugene Dodeigne geestesverschijningen.
Hoeveel figuren staan er hier ?
MIDH06 : Bij het gieten van een beeld staat een gipsen
volume model voor het bronzen afgietsel; meestal krijgt het brons
een of andere menselijke gedaante. De Antwerpse Pool Albert
Szukalski keert de aloude werkwijze binnenstebuiten. Bij hem staan
mensen van vlees en bloed model voor gipsen gestalten. Stukken in
gips gedrenkte stof legt hij als een verband over het lichaam van
het model. Het gips verhardt en het model ontsnapt langs de
voorzijde. Wat rest is een door een wit omhulsel gevangen leegte.
Een mens in de vorm van een gat, een tastbare afwezigheid, gestolde
beweging. Het bleke met polyester weersbestendig gemaakte gips,
doet denken aan een spook. De twee exemplaren van het Middelheim
staan levensecht te keuvelen aan een tafeltje. Als toeschouwer ben
je, willen of niet, betrokken partij. Szukalski maakt niet zomaar
een vrijstaand beeld, hij roept een hele situatie en een omgeving
op. Zulke ENVIRONMENTS maakten vooral in de jaren zestig en
zeventig opgang dankzij het werk van Edward Kienholz en George
Segal.
Door hoeveel poten wordt het tafeltje waaraan de 'spoken'
zitten, onderdersteund ?
MIDH07 : Dit beeld van Felix Roulin combineert twee
materialen : roestvrij staal en brons. Een bronzen beeld zit
opgesloten in een spiegelkolom.
Langs hoeveel plaatsen kan je het zien trachten te ontsnappen
?
MIDH08 : Moderne kunst
Nu zijn we
in het gedeelte moderne kunst van het park. Het werk van
Bernard Rosenthal waar we hier bij staan bestaat uit aantal
schijven in dikke aluminium plaat die in een compositie werden
samengebracht en geschilderd (eerst zwart en daarna rood). In
1967 was de kunstenaar een tijdlang bezig geweest met
monumentale enkelvoudige schijven. Voor een tentoonstelling in
het Whitney museum voerde hij een jaar later het hier
besproken werk uit , waarvoor een maquette-studie bestond met
schijven van 20 cm doorsnede (roodgeschilderd brons). Dit
werk, waarvan in totaal drie exemplaren bestaan is het
eerste.
Uit hoeveel schijven bestaat het ?
MIDH09 : Nu gaan we naar
'Middelheim Laag' en worden daar onmiddellijk geconfronteerd met
een kunstwerk van een van de grondleggers van de Amerikaanse
'minimal art' : Wheathering Way. Voor je het weet loop je erover
want het werk ligt ook letterlijk op de grond. Mag dat wel ? Mag je
kunst wel met voeten treden ? Wees gerust, in dit geval is het de
bedoeling. Deze metalen loper bestaat uit een aantal identieke
stalen planten. De vierkante tegels liggen twee aan twee, zonder
een middelpunt of een opgelegde hierarchie. Samen vormen ze een
rechthoekig grondpatroon van 1 bij 18.5 meter. Het staal komt uit
de fabriek en de tegels waren dus bij plaatsing gelijk. Maar door
de inwerking van vocht en het slijtwerk van de voetstappen treden
er gaandeweg verschillen op. Het staal wordt bruin en gaat hoe
langer hoe meer op in de natuur. Met een minimale ingreep wordt een
maximale ruimtelijke werking gesorteert. Met dit 'Floor-Oriented
work' zet de kunstenaar de normale verhoudingen tussen kijker,
beeld en ruimte op het spel. Doorgaans richt een beeld zich
zelfbewust op in de hoogte. Er ontstaat een afstandelijke
ontmoeting tussen de rechtopstaande kijkers en het verticale beeld
dat op een sokkel wordt geplaatst. Net als bij een
theatervoorstelling krijgen beeld en toeschouwers ieder hun
afgebakende plek. De kunstenaar laat de sokkel, het volume en de
mensenmaat van het klassieke beeld achterwege. Sculptuur,
toeschouwer en omgeving werken op elkaar in. In gedachten trekt het
vlakke beeld de lijn van het gangpad voort tot voorbij de zichtbare
horizon. "Alles wat ik doe is in feite de Eindeloze Zuil van
Constantin Brancusi op de grond leggen" bekende de bescheiden
Amerikaanse kunstenaar.
Uit hoeveel metalen platen bestaat het kunstwerk ?
MIDH10 : Vanop
dit punt heb je een mooi zicht op de Badenden aan de overkant
van het water. Het zijn gepolijste stukken marmer die in het
water spiegelen en op zich niets voorstellen. Maar alleen al
door de vericale houding doen de marmeren platen denken aan
lichamen. Het gepolijste oppervlak suggereert een naakte huid.
Door zijn sculpturen in de vijver te installeren, maakt de
kunstenaar het plaatje compleet. Het thema van de baadsters
roept heel wat schilderkunstige associaties op, gaande van
Rembrandt over Cezanne tot Matisse. Ook het gebruik van marmer
draagt - zeker voor een Italiaan, een hele brok
kunstgeschiedenis met zich mee. Kapten grootmeesters als
Michelangelo, Bernini en Canova hun naaktfiguren niet uit wit
marmer ? De kunstenaar laat twee verschillende entiteiten -
marmer en water - op elkaar inwerken. Zulk een samenspraak
noemt hij 'sympathie' : "Sympathie betekent niet dat de ene
zoals de andere is maar dat de ene voor de andere is. Dat is
in al mijn werk zo. Zo gaat het ook in de natuur,
tegengestelde situaties zoeken elkaar op. Ze annuleren mekaar
niet, maar voegen energie toe." In de badenden, contrasteert
het harde marmer met het vloeibare water. Tegelijk zoeken de
lichte buiging van het marmer en de grijze nerven vormelijk
contact met de rimpelende waterspiegel. Door de weerspiegeling
neemt de vijver de sculpturen helemaal in zich op. Het gaat de
kunstenaar niet om de tegenstelling tussen cultuur en natuur;
alles wat hij maakt, beschouwt hij als natuur. "Als ik een
kunstwerk maak, voeg ik iets toe aan de natuur dat zelf natuur
wordt. De kunstenaar is iemand die deelneemt aan de natuur. In
een boomholte achter de baadsters vind je van dezelfde
kunstenaar een ander werk : de 'Nudini'. De associaties laat
ik aan jullie over.
Hoeveel van deze baadsters staan er in het water ?
MIDH11
: Hier staan we bij het zuilenpavilioen van de architect van
het 'Centre Hospitalier Universitair' in Sart Tilman. Het is
een kunstwerk op zich maar kan ook gebruikt worden als
openlucht expositieruimte voor kleinere sculpturen. Het is
strikt geometrisch en sober gebouwd. In de nabijheid vinden we
echter de 'ingang' die een invloed van de antiek Griekse
cultuur verraad. De zuilen van het portiek hebben dorische
kapitelen en het heeft een fronton. De combinatie van beide is
een voorbeeld van het postmodernistische design van de jaren
tachtig. De steen is afkomstig vanuit Belgie : Soignies.
Uit hoeveel zuilen bestaat het kunstwerk ?
Als je zoals ikzelf een broertje dood hebt aan het ingeven van
al die punten, kan je ze
hier downloaden.
Eens je alle oplossingen gevonden hebt, bereken je de waarde van
onderstaande symbolen :
Vervolgens ga je in de buurt van het Zuilenpavilioen op zoek
naar een brugje waar je onderstaande geheime code zal vinden.
Het gaat om een titelloos werk van Matt Mullican dat op
verschillende plaatsen langs de waterloop door het museum te zien
is. Onder andere aan de MIDH10. In het museum komt er geen
sluitende betekenis voor de verschillende pictogrammen maar voor
ons Geocachers zijn ze de sleutel tot het vinden van de cache. Vul
voor de ontbrekende symbolen de gevonden waarde in en je hebt de
coordinaat van de cache :
Aangezien het nogal onder de bomen is, met navenante ontvangst,
is de exacte locatie gemarkeerd met een grote steen. De cache is
van het 'box in box' principe, dwz dat een kist met daarin de
eigenlijke cache tot net gelijk met de oppervlakte in de grond zit.
Je hoeft niet te graven, enkel wat bladeren opzij vegen is
voldoende. Gelieve respect te hebben voor de omgeving.
In de cache zitten naast de goodies ook stiften, waskrijtjes,
kleurpotloden. De bedoeling is dat je geinspireerd door de omgeving
met een van deze attributen je prachtigste, meest artistieke log
ooit achterlaat. Je kan de doos even mee naar een rustig plekje
nemen en daar je ding doen. Ruil bij voorkeur (eventueel zelf
gemaakte) min of meer artistieke goodies.
Tenslotte nog een dankwoordje voor Menno Meewis, conservator
van het museum, voor het toestaan van deze cache en Greet
Stappaerts van de publiekswerking voor het helpen verzamelen van de
nodige documentatie.