Cennym źródłem informacji historycznych o szkole okazuje się być "Blaszany bębenek", powieść znanego noblisty i Gdańszczanina - Güntera Grassa:
- Szkoła Pestalozziego [dawna nazwa] był to nowy, ozdobiony nowocześnie sgraffitami i freskami, trzypiętrowy, podłużny gmach z płaskim dachem, wybudowany przez senat wielodzietnemu przedmieściu na usilne naleganie wówczas jeszcze bardzo aktywnych socjaldemokratów. Gmach podobał mi się, z wyjątkiem zapachu i uprawiających sport secesyjnych chłopców na sgraffitach i freskach - oceniał Oskar, bohater powieści. Oskar trafił do sali w prawej części szkoły. Lewą przeznaczono dla dziewczynek. Każde skrzydło poza salami miało własny pokój lekarski, pracownię robót ręcznych, bibliotekę oraz kilka innych, dodatkowych pomieszczeń. Wspólne były sala sportowa, aula, a także przyszkolne boisko. Kompleks był nowoczesny i okazały. Oddany został do użytku w 1929 roku.
- Autorzy projektu, czyli nadradca gdańskiego Zarządu Budowlanego Martin Kiessling i urzędnik miejskiej administracji budowlanej Albert Krüger, zdecydowali się na zbudowanie szkoły w nowoczesnym stylu. Budynek wkrótce stał się niejako wizytówką tej części Wrzeszcza. Można powiedzieć, że był zwieńczeniem projektu budowy dużego i nowoczesnego osiedla w tej dzielnicy - opowiada Jan Daniluk, historyk i współautor książki "Dolny Wrzeszcz i Zaspa". Nowoczesna szkoła wymagała równie postępowego patrona. Padło na Johanna Heinricha Pestalozziego. Szwajcarski pedagog, żyjący w XVIII i XIX wieku był bowiem twórcą nowoczesnej, pierwszej teorii nauczania początkowego. Przez dziesięć lat we wrzeszczańskiej szkole, której patronował, uczyły się dzieci. Po wybuchu II wojny światowej ceglany gmach przeznaczono na cele wojenne.
- Już w październiku 1939 roku zaczęła w nim funkcjonować szkoła podstawowego pilotażu Luftwaffe. Odbywały się tu zajęcia dla pilotów, którzy swoje maszyny mieli na nieodległym lotnisku - wyjaśnia Daniluk. Kiedy ponad cztery lata później Wehrmacht był w odwrocie, a do Gdańska zbliżała się Armia Czerwona, w szkole tymczasowo ulokowano sztab jednej z formacji broniących miasta przed oddziałami nacierającymi od strony Sopotu. W okolicy szkoły, a także wewnątrz budynku, miały miejsce gwałtowne starcia. Doszło nawet do walk wręcz.
Nauczyciele rozpoczęli lekcje jeszcze w kwietniu 1945 r., następnie zrezygnowali z wakacji i już we wrześniu przeprowadzili egzamin dojrzałości. - Była to pierwsza matura na Wybrzeżu po wojnie. Stanęło do niej 15 abiturientów, wszyscy złożyli egzamin z wynikiem dobrym lub bardzo dobrym - wspomina szkolna kronika.
Szkoła i ulica zyskały też wkrótce nowego patrona. Został nim dr Władysław Pniewski, który w czasach Wolnego Miasta Gdańska uczył w Gimnazjum Polskim ojczystego języka. Za swoją patriotyczną i naukową działalność trafił do obozu koncentracyjnego Stutthof. Rozstrzelano go w Wielki Piątek 1940 roku. - Jako człowiek odznaczał się niezłomnym charakterem i patriotyzmem. W roku 1939 świadomie nie usunął się z terenu Gdańska. W mieszkaniu swym we Wrzeszczu kontynuował prace naukowe aż do momentu aresztowania - pisano we wniosku o ustanowienie go patronem szkoły.
Aktualnie w budynku znajdują się dwa licea ogólnokształcące: II LO w prawym skrzydle i XIX LO w lewym. Przyjęło się, że Dwójka jest szkołą lepiej nauczającą przedmiotów ścisłych (klasy o profilach m. in. z rozszerzoną matematyką, fizyką, informatyką, chemią, biologią...), natomiast Dziewiętnastka ukierunkowana jest na przedmioty humanistyczne i artystyczne. Pomimo bliskości szkół, kontakt między nimi jest dość ograniczony. Chodziłem do Dwójki i chyba tylko raz wybraliśmy się na mecz siatkówki do sali gimnastycznej XIX LO. Szkoły współdzielą jednak bieżnie i boiska, co teoretycznie pozwala na proste organizowanie np. meczów międzyszkolnych.
Trochę żałuję, że dopiero trzy lata po opuszczeniu murów tej szkoły zagłębiłem się w jej historię. Ten budynek z pewnością sporo przeżył, ale stoi do dziś, ma się dobrze i mam nadzieję, że jeszcze długo tak pozostanie :)
--------------------------------
English translation of the history part soon!
--------------------------------
O keszu:
Mój pierwszy - dziękuję abdulowi65 za konkretne zmotywowanie :D
Weź ze sobą coś do pisania! Jeśli z jakichś powodów nie możesz wpisać się do logbooka, zrób jego zdjęcie i załącz do wpisu. Wpisy niespełniające tych wymogów będą usuwane.
Jak policzyć koordynaty skrytki?
Musisz spisać liczbę polskich znaków diakrytycznych (każdego z osobna) z tabliczek umieszczonych na południowo-zachodniej ścianie budynku - patrz rysunek poniżej, ściana zaznaczona jest czerwoną linią. Nie bierzemy pod uwagę tabliczek na filarach. Dodatkowo, obchodzą nas tylko te tabliczki, które wyraźnie czegoś zabraniają lub ostrzegają przed niebezpieczeństwem.
Mając już liczbę każdego ze znaków, podstawiamy je do poniższego wzoru by uzyskać współrzędne kesza:
54° + Ó × 0.079166° + Ą × 0.023197° + Ć × 0.000020°
18° + Ż × 0.456214° + Ń × 0.215450° + Ł × 0.050671°
Powodzenia! :)
--------------------------------
About the cache:
My first one - thanks to abdul65 for the real motivation :D
Take something to write with you! If you somehow can't put your nick in the logbook, take a photo of it and attach it to the entry. Entries which don't fulfill these requirements will be deleted.
How to calculate the coordinates of the cache?
You have to count all the Polish letters with diacritics (Ą, Ć, Ę, Ł, Ń, Ó, Ś, Ź, Ż), each of them separately, from all the plates and signs on the southwest wall of the building - see the drawing, the wall is marked with a red line. Don't take plates on the pillars into account. Additionally, we care only about the plates and signs which explicitly forbid something or warn us against something (look for exclamation marks and keywords: zabronione, zakaz).
After you count all the "funny" Polish letters, put the numbers in the corresponding places in the formulas below to get the coordinates of the cache:
54° + Ó × 0.079166° + Ą × 0.023197° + Ć × 0.000020°
18° + Ż × 0.456214° + Ń × 0.215450° + Ł × 0.050671°
Good luck! :)
