Ściana fliszu - Mymoń EarthCache
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(other)
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
Odkrywkę fliszu można oglądać ze wzniesienia oraz z podnóża góry. Uwaga: zachowaj szczególną ostrożność podczas zbliżania się do krawędzi ściany.
Flisz karpacki – określenie regionalnie występującego fliszu – serii naprzemianlegle ułożonych warstw skał osadowych morskiego pochodzenia, składająca się z ławic i warstw na przemian zlepieńców, piaskowców, mułowców i iłowców, rzadziej rogowców i margli. Budowa fliszowa nierozerwalnie związana jest również z różnymi procesami erozyjnymi przybrzeżnych skał, stokowymi a zwłaszcza osuwiskami i spełzywaniem ziemi. Przesiąknięte po długotrwałych opadach i „sklejone” ze sobą warstwy skalne zachowują się pod wpływem siły grawitacji jak olbrzymie lodowe tafle, pociągając w dół wszystko, co niosą na sobie. Osuwisko ma charakter punktowy, przebiega często w sposób gwałtowny.
Na dnie w pierwszej kolejności osadzały się najcięższe żwiry, następnie piaski, wreszcie miękkie i lekkie iły. Proces ten powtarzał się wielokrotnie, tworząc w ten sposób naprzemienne warstwy, które z upływem czasu przemieniły się w skałę. Ze żwirów powstawały zlepieńce, z piasku – piaskowce, z iłów zaś – miękkie łupki. Skały te powstały na dnie oceanu Tetydy wskutek działalności tzw. prądów zawiesinowych, które doprowadziły do charakterystycznego, frakcjonalnego uwarstwienia. Do tego dochodziły osady ze szczątków organicznych. Odsłonięcie fliszu karpackiego płaszczowiny śląskiej zlokalizowane jest w Mymoniu na południe od Beska, po prawej stronie rzeki Wisłok. W stromej i wysokiej dochodzącej miejscami do 40 m skarpie ciągnącej się na długości 300 m, zbudowanej z osadów warstw krośnieńskich o zmiennym stosunku piaskowców do łupków. Występują tu głównie piaskowce o zmiennym stopniu grubości, znacznie rzadziej płytowe. Wykształcone są typowo jako szare lub popielate, drobnoziarniste, wapniste, cienko- i średnioławicowe. Licznie obecne w nich ziarna miki najlepiej widoczne są na powierzchniach ławic. Spękania ciosowe zwykle wypełnione są strzałką kalcytową. Na spągowych powierzchniach ławic występują liczne hieroglify prądowe. Piaskowce przekładane są szarymi, wapnistymi, silnie mikowymi łupkami. Ku stropowi zwykle ilość łupków się zwiększa, stąd płynne przejście do ogniwa o zdecydowanej dominacji łupków. Miąższość osadów warstw krośnieńskich waha się pomiędzy 350 a 400 m. Warstwy te powstały w erze kenozoicznej, okresu trzeciorzędowego, 56- 25 mln lat temu. W tamtym okresie na tym miejscu znajdował się rozległy ciepły zbiornik morski. Na przełomie oligocenu i miocenu nastąpiło zderzenie płyty europejskiej z blokiem panońskim (Wypiętrzanie się Karpat). Wtedy to doszło sfałdowania i wypiętrzenia, tworząc szereg płaszczowin utworzonych z nakładających się fałdów. Tutaj mamy do czynienia z płaszczowiną śląską, warstw krośnieńskich. Dalej na południe doskonale widać strefę przeddukielską ( wzniesienia Bukowicy, Kopca, Mogiły, i Suchej Góry). Odsłonięcie warstw krośnieńskich nastąpiło w plejstocenie około 80 tys. lat temu, na wskutek zmiany biegu rzeki, czyli tzw. kaptażu. (Poprzednio Wisłok płynął od Sieniawy w kierunku zachodnim. Jest to jedyny znany plejstoceński przełom rzeki w Polsce). Ciekawostką może być fakt, że w okresie karbońskim (ok. 340 mln. lat temu) tereny te znajdowały się na równiku. W miarę upływu czasu obszar ten przesuwał się na północ. W chwili tworzenia się osadów tereny te znajdowały się na wysokości dzisiejszych Włoch. W obecnym miejscu tereny te znajdują się dopiero od 2 mln. lat.
Aby zalogować znalezienie tego EarthCache, musisz udać się pod wskazane współrzędne, odpowiedzieć na poniższe pytania. "Odpowiedzi proszę wysyłać za pomocą mojego profilu. Nie trzeba czekać na moją odpowiedź, można od razu logować. Jeśli coś będzie nie tak, zgłoszę się sam. Pamiętajcie, że logi bez podesłanych odpowiedzi będą kasowane."
Pytania
1/ Stok skarpy na której znajdują się warstwy krośnieńskie, mają pewien kąt nachylenia. Czy możesz podać jego wartość w stopniach?
2/ Przypatrz się dokładnie skale. Na przełamaniach widać połyskujące ziarna. Tworzą je głównie tlenki metali glinu i magnezu oraz tlenek krzemu. Jak myślisz, co to może być? Podaj nazwę tego minerału?
3/Stojąc na górze odsłonięcia na tzw. tarasie widokowym, po prawej stronie tuż przy brzegu stoku widzimy "grzebienie" skalne będące częścią osadów morskich. Znajdź skrajny grzebień (znajduję się obok małego drzewka bukowego) i zmierz jego wysokość.?
Additional Hints
(No hints available.)