Cmentarz ewangelicko-augsburski na Olechowie
Po drugim rozbiorze Polski władze pruskie założyły wokół Łodzi kilka kolonii niemieckich zwanych Olędrami, które najzwyczajniej w świeci były po prostu zwykłymi, wiejskimi osadami. Jedną z nich były m.in. Olędry Wiskickie (dzisiejszy Olechów), założone w latach 1788-1794 przez kanonika Pawła Olechowskiego. Kanonik sprowadził na te ziemie Olędrów, którzy rozpoczęli karczowanie lasów i uprawę roli. Od 1796 roku władzę nad dzisiejszym Olechowem przejął rząd pruski i zaczął zasiedlanie wsi Niemcami. W XIX wieku został tutaj utworzony cmentarz, na którym byli chowani okoliczni mieszkańcy. Cmentarz do dnia dzisiejszego jest nazywany przez miejscowych „cmentarzem niemieckim”, a to dlatego, że na większości nagrobków widnieją niemieckie napisy wykute gotyckimi literami. Cmentarz ma niestety smutną historię, ponieważ po II Wojnie Światowej popadł w niełaskę i był sukcesywnie dewastowany. Niektóre źródła podają, że okoliczni mieszkańcy rozebrali otaczający go mur, a z uzyskanych w ten sposób cegieł budowali dla siebie domy i garaże. Ile jest w tym prawdy, nie wiem…Faktem natomiast jest to, że do połowy lat 90-tych XX wieku cmentarz wyglądał fatalnie, był zarośnięty, wszędzie walały się sterty śmieci oraz butelek, groby natomiast były zaniedbane i poniszczone. Pierwszymi osobami, które zainteresowały się losem cmentarza byli uczniowie XLIV LO z Klubu Miłośników Historii. To oni odszyfrowali inskrypcję wszystkich grobów, porobili zdjęcia oraz odtworzyli przy pomocy programów komputerowych pierwotny wygląd cmentarza. Niewiele brakowało by ich praca poszła na marne, ponieważ przez kolejne 10 lat nikt nie interesował się losem cmentarza, który był dalej dewastowany przez wandali i miłośników napojów wysokoprocentowych. Na całe szczęście w 2007 roku łodzianin Mariusz Wasilewski rozpoczął walkę o cmentarz wysyłając do Urzędu Miasta Łodzi pisma z prośba oto by urzędnicy zainteresowali się tym zapomnianym przez wszystkich obiektem. Dzięki wytrwałości Pana Mariusza w 2008 roku cmentarz został wpisany do wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków. W późniejszych latach cmentarz uporządkowano, wycięto krzaczory, wywieziono śmieci, odświeżono nagrobki, a całość otoczono siatką. Przy bramie natomiast zawieszono tablice na której widniej następujący napis:
„CMENTARZ EWANGELICKO-AUGSBURSKI
z poł XIX wieku
dawnej osady rolniczej Olechów
założonej w 1796 roku”
żródła:
http://galeriamiastalodzi.blox.pl/2011/11/Cmentarz-ewangelicko-augsburski-na-Olechowie-Po.html
http://cmentarzniemieckinaolechowie.blogspot.com/