Skip to content

„Podróże” po Górze – klasztor franciszkanów Traditional Geocache

Hidden : 12/8/2016
Difficulty:
2.5 out of 5
Terrain:
2 out of 5

Size: Size:   small (small)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:

Kesz to mały pojemnik lub duże mikro, ukryty symbolicznie, w okolicach prawdopodobnego miejsca istnienia klasztoru franciszkanów w podgórowskim Kajęcinie. Na pierwszych odkrywców czekają certyfikaty. 


Na przełomie wieku XIV i XV niewielka Góra wzbogaciła się o kilka nowych obiektów sakralnych. Miało to związek ze wzmożonym rozwojem różnorodnych bractw i stowarzyszeń religijnych. W Górze działały bractwa Najświętszego Sakramentu, Bractwo Pasyjne i Św. Krzyża. Dwa ostatnie korzystały z kościółka p.w. Św. Krzyża (rozebrano go ostatecznie w roku 1821), który jeszcze przed jednym z większych pożarów Góry w roku 1457 znajdował się na cmentarzu przykościelnym obok stałego kościoła parafialnego. Wymienione stowarzyszenia fundowały na swoje potrzeby ołtarze, figury, rzadziej budowały obiekty sakralne. W przypadku Góry chodziło głównie o ołtarze w kościele szpitalnym św. Mikołaja i kościele parafialnym czy ołtarz (1450 r.) w kaplicy bractwa maryjnego w kościele parafialnym. Jednakże w historii jednego z bractw jest ciekawy epizod. Otóż prawdopodobnie (!) z inicjatywy jednego z górowskich bractw - bractwa Bożego Ciała książę cieszyńsko-głogowski Władysław (Włodko) w Dniu Wszystkich Świętych 1458 roku nadał zakonowi franciszkanów piaszczyste grunty na przedmieściach Góry z przeznaczeniem na klasztor. Wraz z gruntami podarował zakonnikom także staw ryby.

Z ziemią został wręczony franciszkanom, wystawiony w Głogowie, akt nadania. Widnieć na nim miała zgoda papieża Kaliksta III, biskupa wrocławskiego Jodoka z Rożemberka (Jodokusa 1456-1467), rektora Fabiana i rady miasta Góra. 31 października 1468 roku książę Przemysław II Cieszyński wyraził zgodę na zakup kolejnych trzech kawałków ziemi na terenie miasta, a także ziemię przy stawie i łąkę pod wsią Kruszyniec (Juppendorf). Zostały one następnie podarowane konwentowi.

Poza ziemią zadbano by osiedlający się pod Górą franciszkanie otrzymali stosowne przywileje, dzięki którym mogliby się utrzymać. Klasztor budowano (zaczęto budować) na terenie pobliskiej wsi Kajęcin, należącej do Góry – oddalonej zaledwie ok. 1 km od bram miasta. Czy go wybudowano lub do jakiego stopnia go wzniesiono – źródła milczą. Wiadomym jest, że budynki klasztorne istniały, a czas pobożnych fundacji szybko się skończył i klasztor prawdopodobnie zaczął szybko popadać w trudności finansowe. Nigdy nie zyskał na znaczeniu i niedługo, tj. ok. 1503 roku, przełożony domu zakonnego (gwardian) zadecydował o sprzedaży kawałka ziemi należącej do zakonu a nazywanej „Łąką Mnichów” miastu Góra. Z pewnością przyczyniła się do tego również, w pierwszej połowie XVI w., zalewająca te tereny reformacja.

W 1526 miasto wraz z okręgiem znalazło się pod panowaniem austriackiej dynastii Habsburgów. W pierwszej połowie XVI w., zastaw górowski powrócił w ręce cesarskie. Było to związane z likwidacją tutejszego zakonu franciszkanów pozostającego w jego posiadaniu w okresie średniowiecza. Zastaw zostawał wówczas połączony z innymi dobrami cesarskimi, gdyż to właśnie monarcha był fundatorem i donatorem klasztoru. Jego dzierżawcami w ciągu XVI w. były rodziny: Schönaichow, Bibersteinów i Looßów. W końcu tego stulecia przejęła go rodzina von Strauwaldt, właścicieli Kruszyńca.

O tym, że franciszkański konwent upadł wiadomym było m.in. z informacji biskupa wrocławskiego Jakuba von Salzy, który w roku 1530 udzielił górowskiemu proboszczowi z parafii św. Katarzyny zezwolenia na wykorzystanie materiałów z opuszczonego klasztoru franciszkanów na remontu kościoła p.w. Bożego Ciała.

Kolejni cesarze Maksymilian II (w roku 1567) i Rudolf II (w 1577) potwierdzili wszystkie uzyskane wcześniej przez Górę prawa i przywileje. Dodatkowo w roku 1601 miasto wykupiło od cesarza lenno zamkowe tzn. przywileje, daniny, opłaty i prawa, z których dochody znacznie wzbogaciły kasę miejską. Również wzbogaciły ją ziemie po byłym klasztorze franciszkanów, które do tej pory dzierżawione w roku 1601 przeszły na własność miasta.

Co ciekawe, w dniu 29 marca 1653 r., burmistrz i radni miasta Góra otrzymali pismo od franciszkanów z Głogowa sygnowane podpisem P. Samuela Scheyrera z zapytaniem czy Franciszkanie mogliby do Góry zawitać ponownie? Wprawdzie klasztor był już wówczas zniszczony ale ich przyczółkiem miałaby być kaplica Bożego Ciała, filia kościoła św. Katarzyny wokół której mogliby w przyszłości postawić kolejny zbór. Przyczyny niepowodzenia tego przedsięwzięcia nie są znane. Podejrzewano, że uniemożliwili to franciszkanie z sąsiedniej prowincji ale stało to w sprzeczności z pismami innego prowincjonała Atanazego (1655), który zainteresowany był projektem.

Dalsze losy klasztoru nie są znane. Reszta historii to więcej domysłów niż faktów. Wiadomym jest, że na terenie Kajęcin istniały cmentarze: ewangelicki i katolicki. Ponoć brama wejściowa na teren jednego z nich była wykonana z wykorzystaniem portalu z byłego franciszkańskiego zboru, choć samo ogrodzenie cmentarza było drewniane. Jeszcze z końcem XVII w. (ok. roku 1679) posługiwano się określeniem tego terenu jako „mnisiej ziemi”, a pobliskie stawy nazywano „mnisimi stawami”. W każdym razie po byłym klasztorze, oprócz - bardziej wzmianek - niż suchych faktów, do dziś nie zachował się żaden namacalny ślad.

Źródło:

Alert: You are about to download a file that contains further details needed to find this geocache. As the cache owner, I represent that this file is safe to download although it has not been checked by Groundspeak or by the reviewer for possible malicious content. Download this file at your own risk.

http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/34656/007.pdf

http://dirk.steindorf-sabath.eu/g-chronik4.html

http://dirk.steindorf-sabath.eu/d-kainzen.html

Alert: You are about to download a file that contains further details needed to find this geocache. As the cache owner, I represent that this file is safe to download although it has not been checked by Groundspeak or by the reviewer for possible malicious content. Download this file at your own risk.

http://dirk.steindorf-sabath.eu/Guhrau_100_Heimatgruppe%20Guhrau%201964.pdf

Heine F., Heimatbuch des Kreises Guhrau/Schlesien, 1973, s. 299.

Additional Hints (Decrypt)

fmhxnw avfxb, avr qnw fvr anxelp cbfgebaalz

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)